ตอบ ๔๕ เมตร ๒๔ เซนติเมตร ตอบ ๑๑๘ กโิ ลเมตร ๘๐๐ เมตร ตอบ ๖๑๕ เซนตเิ มตร ๒ มลิ ลเิ มตร ตอบ ๑,๐๑๗ เซนติเมตร ๕ มิลลเิ มตร ตอบ ๒๖๒ เมตร ๕๐ เซนตเิ มตร 6 วธิ ที ำ� 7 วธิ ีทำ� 8 วิธที ำ� 9 วิธีท�ำ 10 วธิ ที ำ� กิโลเมตร เมตร เมตร เซนตเิ มตร เซนตเิ มตร มิลลเิ มตร เมตร เซนติเมตร กิโลเมตร เมตร 25 12 × 34 6105 × 89 7 × 75 7325 × 92 54 × 10 21 63 250 120 510 900 1869 147 5400 2520 5796 3402 ตอบ ๒๕๐ กิโลเมตร ๑๒๐ เมตร หรือ 519 หรอื 1883 7 หรอื 5425 20 หรือ 5799 402 ตอบ ๕๑๙ เมตร ตอบ ๑,๘๘๓ เซนติเมตร ๗ มิลลิเมตร ตอบ ๕,๔๒๕ เมตร ๒๐ เซนติเมตร ตอบ ๕,๗๙๙ กโิ ลเมตร ๔๐๒ เมตร 108 | สถาบันส่งเสริมการสอนวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี บทท่ี 9 | การวัดความยาว คมู่ อื ครรู ายวิชาพื้นฐานคณิตศาสตร์ ชั้นประถมศกึ ษาปีที่ 3 เลม่ 2 ครูถามนกั เรยี นวา่ เนื่องจากผลคูณในหน่วยเมตรสามารถเปลี่ยนเปน็ หน่วยกิโลเมตรไดต้ ้องท�ำ อย่างไร (ต้องนำ�หน่วยที่เป็นกโิ ลเมตรไปรวมกับผลคณู ความยาวในหน่วยกิโลเมตร) ดงั น้นั ผลคณู ในหนว่ ย กโิ ลเมตรต้องเปน็ เท่าไร (125 + 2 = 127 กโิ ลเมตร) เนอ่ื งจากผลคูณในหนว่ ยเมตรเปล่ยี นเป็น หนว่ ยกโิ ลเมตรแลว้ จะไดผ้ ลคณู ในหนว่ ยเมตรเปน็ เทา่ ไร (750 เมตร) ครเู ขยี นแสดงวธิ หี าค�ำ ตอบไดด้ งั น้ี วธิ ที ำ� กโิ ลเมตร เมตร 25 5550 × 125 2750 หร ือ 127 750 ตอบ ๑๒๗ กโิ ลเมตร ๗๕๐ เมตร ดังนั้น 25 กิโลเมตร 550 เมตร คูณ 5 เท่ากับ 127 กโิ ลเมตร 750 เมตร จากนน้ั ครใู หน้ กั เรยี นชว่ ยกนั เขยี นแสดงวธิ หี าค�ำ ตอบเกย่ี วกบั การคณู ความยาวทเ่ี ปน็ หนว่ ยผสม ในกรอบทา้ ยหนังสอื เรยี นหน้า 86 แล้วสุ่มนกั เรยี นออกมาน�ำ เสนอ ครแู ละนักเรยี นรว่ มกันตรวจสอบ ความถูกตอ้ ง หนังสอื เรยี นรายวิชาพ้ืนฐาน | คณิตศาสตร์ ป.3 3. ครทู บทวนการหารเกี่ยวกับความยาวท่ีเป็น บทที่ 9 | การวัดความยาว หน่วยเดี่ยว เชน่ 16 เซนตเิ มตร หารดว้ ย 2 เท่ากับเท่าไร 4 เมตร 20 เซนติเมตร หารดว้ ย 4 เทา่ กบั เทา่ ไร (8 เซนตเิ มตร) 24 เมตร หารดว้ ย 3 เทา่ กบั เทา่ ไร (8 เมตร) 36 กโิ ลเมตร หารดว้ ย 6 เท่ากบั เทา่ ไร (6 กโิ ลเมตร) วธิ ที าำ เมตร เซนติเมตร 44 20 1 5 ตอบ ๑ เมตร ๕ เซนตเิ มตร 40 มิลลเิ มตร หารด้วย 4 เท่ากบั เทา่ ไร (10 มลิ ลิเมตร) 120 กิโลเมตร 500 เมตร หารด้วย 5 เท่ากบั เท่าไร จากนน้ั ครนู �ำ เขา้ สกู่ ารหารเกย่ี วกบั ความยาวทเ่ี ปน็ หนว่ ยผสม วิธีทาำ กิโลเมตร เมตร ตามหนังสือเรียนหนา้ 87 เชน่ 4 เมตร 20 เซนติเมตร หารดว้ ย 4 เท่ากับเท่าไร 5 120 500 24 100 ครแู ละนกั เรียนชว่ ยกนั เขยี นแสดงวธิ ีหาค�ำ ตอบ โดยเขียนหน่วยความยาว เมตร เซนตเิ มตร ก่อน แลว้ เขยี น ตอบ ๒๔ กโิ ลเมตร ๑๐๐ เมตร แสดงวิธหี าคำาตอบ 1 720 เชนตเิ มตร 5 มลิ ลเิ มตร หารดว้ ย 5 เทา่ กบั เทา่ ไร 2 6 เมตร 90 เซนตเิ มตร หารดว้ ย 6 เท่ากับเท่าไร 3 18 กโิ ลเมตร 540 เมตร หารดว้ ย 9 เทา่ กับเทา่ ไร 4 48 กโิ ลเมตร 750 เมตร หารด้วย 3 เท่ากับเท่าไร 5 196 เมตร 91 เซนติเมตร หารดว้ ย 7 เท่ากบั เทา่ ไร | 87สถาบันส่งเสริมการสอนวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี เฉลย 1 วธิ ที ำ� 2 วิธีท�ำ 3 วิธที �ำ 4 วธิ ีท�ำ 5 วิธที ำ� เซนติเมตร เซนติเมตร มลิ ลเิ มตร เมตร เซนติเมตร กโิ ลเมตร เมตร กิโลเมตร เมตร เมตร 5 720 5 6 6 90 9 18 540 3 48 750 7 196 91 144 1 1 15 2 60 16 250 28 13 ตอบ ๑๔๔ เซนตเิ มตร ๑ มิลลเิ มตร ตอบ ๑ เมตร ๑๕ เซนตเิ มตร ตอบ ๒ กโิ ลเมตร ๖๐ เมตร ตอบ ๑๖ กิโลเมตร ๒๕๐ เมตร ตอบ ๒๘ เมตร ๑๓ เซนตเิ มตร | 109สถาบันส่งเสริมการสอนวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี คมู่ อื ครูรายวิชาพ้นื ฐานคณติ ศาสตร์ บทที่ 9 | การวดั ความยาว ช้ันประถมศกึ ษาปีที่ 3 เลม่ 2 ตวั เลขแสดงจ�ำ นวนใหต้ รงกบั หน่วยความยาว เขียนการหารสนั้ หาผลหารของแต่ละหน่วยความยาว แลว้ เขียนผลหารทีไ่ ด้ให้ตรงกับหนว่ ยความยาวแต่ละหนว่ ย ดงั น้ี เมตร เซนติเมตร 4 4 20 1 5 ดังน้ัน 4 เมตร 20 เซนติเมตร หารด้วย 4 เท่ากบั 1 เมตร 5 เซนติเมตร ครูยกตัวอยา่ งการหาผลหารเก่ยี วกับความยาวท่เี ปน็ หนว่ ยผสมโดยการหารส้ันเพมิ่ เตมิ อีก 2 - 3 ตวั อย่าง เช่น 120 กโิ ลเมตร 500 เมตร หารดว้ ย 5 เท่ากับเท่าไร ครูให้นักเรียนช่วยกัน เขียนแสดงวธิ หี าค�ำ ตอบ โดยเขยี นหน่วยความยาว กิโลเมตร เมตร กอ่ น แลว้ เขียนตัวเลขแสดง จำ�นวนให้ตรงกับหน่วยความยาว เขียนการหารสั้น หาผลหารของแตล่ ะหนว่ ยความยาว แล้วเขยี น ผลหารทีไ่ ดใ้ ห้ตรงกับหนว่ ยความยาวแตล่ ะหนว่ ย ดงั นี้ กโิ ลเมตร เมตร 5 120 500 24 100 ดังนั้น 120 กโิ ลเมตร 500 เมตร หารด้วย 5 เทา่ กบั 24 กโิ ลเมตร 100 เมตร จากนน้ั ครใู หน้ กั เรยี นชว่ ยกนั เขยี นแสดงวธิ หี าค�ำ ตอบเกย่ี วกบั การหารความยาวทเ่ี ปน็ หนว่ ยผสม ในกรอบทา้ ยหนังสอื เรยี นหน้า 87 แลว้ ส่มุ นกั เรยี นออกมานำ�เสนอ ครูและนักเรียนร่วมกันตรวจสอบ ความถูกตอ้ ง 110 | สถาบันส่งเสริมการสอนวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี บทที่ 9 | การวดั ความยาว คมู่ อื ครรู ายวิชาพ้นื ฐานคณติ ศาสตร์ ชน้ั ประถมศึกษาปีท่ี 3 เล่ม 2 4. ครูยกตวั อยา่ งการหาผลหารเกี่ยวกับความยาว หนังสอื เรียนรายวิชาพื้นฐาน | คณิตศาสตร์ ป.3 ที่เปน็ หนว่ ยผสมโดยการหารส้ันตามหนงั สือเรยี นหนา้ 88 บทที่ 9 | การวัดความยาว เชน่ 162 เซนติเมตร 4 มิลลเิ มตร หารดว้ ย 8 เทา่ กับเท่าไร ครูให้นักเรยี นช่วยกันเขยี นแสดงวธิ หี าคำ�ตอบ โดยเขียน 162 เซนติเมตร 4 มลิ ลเิ มตร หารดว้ ย 8 เท่ากับเท่าไร หน่วยความยาว เซนตเิ มตร มลิ ลเิ มตร ก่อน แล้วเขียน ตวั เลขแสดงจ�ำ นวนใหต้ รงกบั หนว่ ยความยาวเขยี นการหารสน้ั วธิ ที ำา เซนตเิ มตร มิลลิเมตร 2 ซม. เทา่ กับ 20 มม. หาผลหารของแตล่ ะหนว่ ยความยาว เมอ่ื หารความยาว 162 หารดว้ ย 8 ได้ 20 เศษ 2 รวมกับ 4 มม. เปน็ 24 มม. ในหนว่ ยเซนตเิ มตร ไดผ้ ลหารเปน็ 20 แล้วถามนกั เรยี นวา่ 244 การหารในหนว่ ยเซนตเิ มตรเป็นการหารลงตัวหรือไม่ 8 162 3 (ไม่ลงตัว) หารแล้วไดผ้ ลหารและเศษเป็นเท่าไร 20 (ได้ผลหารเปน็ 20 เศษ 2 เซนติเมตร) ครูให้นักเรยี นเขยี น ผลหารในหนว่ ยเซนตเิ มตรไดด้ งั น้ี ตอบ ๒๐ เซนตเิ มตร ๓ มลิ ลิเมตร 124 กิโลเมตร 500 เมตร หารด้วย 5 เท่ากับเท่าไร วิธที าำ กโิ ลเมตร เมตร 4 กม. เทา่ กบั 4,000 ม. รวมกบั 500 ม. เปน็ 4,500 ม. 5450000 5 124 900 124 หารดว้ ย 5 ได้ 24 เศษ 4 24 ตอบ ๒๔ กิโลเมตร ๙๐๐ เมตร แสดงวธิ หี าคาำ ตอบ 1 65 เชนตเิ มตร 7 มลิ ลเิ มตร หารดว้ ย 9 เทา่ กบั เทา่ ไร 2 89 เมตร 32 เซนตเิ มตร หารดว้ ย 7 เท่ากับเทา่ ไร 3 22 กโิ ลเมตร 50 เมตร หารดว้ ย 3 เท่ากบั เทา่ ไร 4 178 กโิ ลเมตร 824 เมตร หารด้วย 8 เทา่ กับเทา่ ไร 5 271 เมตร 14 เซนตเิ มตร หารด้วย 6 เท่ากบั เทา่ ไร 88 | สถาบันส่งเสริมการสอนวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี เซนติเมตร มลิ ลเิ มตร เฉลย 8 162 4 1 วธิ ีท�ำ เซนติเมตร มิลลิเมตร 20 9 65 277 7 3 ตอบ ๗ เซนติเมตร ๓ มิลลิเมตร ครอู ธบิ ายตอ่ ไปว่า เศษที่ได้จากการหารในหน่วย 2 วธิ ที ำ� เซนติเมตร เซนตเิ มตร คือ 2 เซนติเมตรหรือ 20 มิลลเิ มตรน้ี ตอ้ งน�ำ เมตร 35322 ไปรวมกับตัวตัง้ ในหน่วยมลิ ลเิ มตร จะไดต้ วั ต้งั ในหน่วย มิลลเิ มตรเป็นเทา่ ไร (20 + 4 = 24 มลิ ลเิ มตร) ครูให้ 7 89 76 นกั เรียนหาผลหารในหน่วยมลิ ลเิ มตร เขียนผลหารทีไ่ ด ้ 12 ให้ตรงกบั หน่วยความยาวแตล่ ะหนว่ ย ดงั น้ี ตอบ ๑๒ เมตร ๗๖ เซนติเมตร 3 วธิ ีทำ� เมตร กโิ ลเมตร 15,0050 3 22 350 7 ตอบ ๗ กโิ ลเมตร ๓๕๐ เมตร วิธที �ำ เซนติเมตร มิลลิเมตร 4 วธิ ีท�ำ เมตร 8 162 กโิ ลเมตร 20 244 2,824 3 8 178 22 824 353 ตอบ ๒๒ กโิ ลเมตร ๓๕๓ เมตร 5 วธิ ที ำ� เมตร เซนตเิ มตร 6 271 114 14 ตอบ ๒๐ เซนตเิ มตร ๓ มลิ ลเิ มตร 45 19 ตอบ ๔๕ เมตร ๑๙ เซนติเมตร ดังน้ัน 162 เซนติเมตร 4 มลิ ลิเมตร หารดว้ ย 8 เทา่ กับ 20 เซนติเมตร 3 มลิ ลิเมตร | 111สถาบันส่งเสริมการสอนวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี คู่มือครรู ายวิชาพ้ืนฐานคณติ ศาสตร์ บทที่ 9 | การวดั ความยาว ช้ันประถมศึกษาปีที่ 3 เล่ม 2 ครยู กตัวอยา่ งการหารความยาวทเ่ี ป็นหนว่ ยผสมโดยการหารสน้ั และตอ้ งกระจายเศษทไ่ี ดจ้ าก การหารในหน่วยหนึ่งไปยงั อกี หนว่ ยหนึง่ เพ่ิมเตมิ อีก 2 - 3 ตวั อยา่ ง เช่น 124 กโิ ลเมตร 500 เมตร หารด้วย 5 เท่ากับเท่าไร ครูให้นักเรยี นช่วยกนั เขียนแสดงวธิ หี าคำ�ตอบ โดยเขียนหนว่ ยความยาว กิโลเมตร เมตร ก่อน แล้วเขยี นตัวเลขแสดงจำ�นวนให้ตรงกบั หนว่ ยความยาว เขยี นการหารส้ัน หาผลหารของแตล่ ะหนว่ ยความยาว เมื่อหารความยาวในหนว่ ยกโิ ลเมตรได้ผลหารเป็น 24 แล้วถาม นกั เรียนว่า การหารในหน่วยกิโลเมตรเป็นการหารลงตัวหรอื ไม่ (ไม่ลงตวั ) หารแลว้ ได้ผลหารและเศษ เป็นเท่าไร (ได้ผลหารเปน็ 24 เศษ 4 กิโลเมตร) ครใู หน้ ักเรยี นเขยี นผลหารในหน่วยกโิ ลเมตรได้ดังน้ี กิโลเมตร เมตร 5 124 500 24 ครูอธิบายตอ่ ไปว่า เศษทไี่ ด้จากการหารในหน่วยกโิ ลเมตร คอื 4 กโิ ลเมตรหรอื 4,000 เมตรน้ ี ตอ้ งน�ำ ไปรวมกบั ตวั ตง้ั ในหนว่ ยเมตร จะไดต้ วั ตง้ั ในหนว่ ยเมตรเปน็ เทา่ ไร (4,000 + 500 = 4,500 เมตร) ครูใหน้ กั เรยี นหาผลหารในหน่วยเมตร เขยี นผลหารทีไ่ ดใ้ ห้ตรงกบั หนว่ ยความยาวแตล่ ะหน่วย ดังนี้ วธิ ีทำ� กิโลเมตร เมตร 5 124 24 5450000 900 ตอบ ๒๔ กิโลเมตร ๙๐๐ เมตร ดังน้ัน 124 กโิ ลเมตร 500 เมตร หารด้วย 5 เทา่ กบั 24 กิโลเมตร 900 เมตร จากนน้ั ครใู หน้ กั เรยี นชว่ ยกนั เขยี นแสดงวธิ หี าค�ำ ตอบเกย่ี วกบั การหารความยาวทเ่ี ปน็ หนว่ ยผสม ในกรอบทา้ ยหนงั สือเรียนหนา้ 88 แล้วสมุ่ นกั เรยี นออกมานำ�เสนอ ครแู ละนักเรียนรว่ มกนั ตรวจสอบความถกู ต้อง 5. ครใู หน้ ักเรียนฝึกการหาผลคูณและผลหารเกยี่ วกบั ความยาวทเ่ี ป็นหน่วยผสม โดยให้ นกั เรยี นทำ�กิจกรรม ความยาวที่เท่ากันตามหนงั สอื เรียนหน้า 89 ครูแบ่งนักเรยี นเปน็ กลุ่ม แล้วแจก อปุ กรณ์กลุ่มละ 1 ชุด ประกอบดว้ ย บัตรโจทย์และแบบบนั ทึกกิจกรรม ซึง่ อปุ กรณเ์ หลา่ น้สี ามารถ สแกนได้จาก QR Code ในหนา้ เปิดบท จากนั้นครใู หน้ ักเรยี นแต่ละกล่มุ หาผลคณู และผลหารที่ได ้ ในบตั รโจทย์แต่ละบัตร แลว้ บันทกึ คำ�ตอบทไี่ ดใ้ นแบบบนั ทกึ กิจกรรม จากนน้ั น�ำ บัตรโจทยท์ มี่ คี ำ�ตอบ 112 | สถาบันส่งเสริมการสอนวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี บทท่ี 9 | การวดั ความยาว คมู่ ือครรู ายวิชาพ้ืนฐานคณิตศาสตร์ ช้ันประถมศึกษาปที ี่ 3 เลม่ 2 เท่ากนั อยู่กลุ่มเดยี วกนั บันทึกบตั รโจทยข์ ้อทม่ี คี ำ�ตอบ หนังสอื เรียนรายวชิ าพนื้ ฐาน | คณิตศาสตร์ ป.3 เดยี วกันลงในแบบบนั ทกึ กจิ กรรม ครอู าจก�ำ หนดเวลา บทท่ี 9 | การวดั ความยาว ในการท�ำ กจิ กรรม เพื่อฝกึ การแบ่งงานให้ทกุ คนมีสว่ นร่วม ในการท�ำ กจิ กรรม ฝกึ ใหม้ วี นิ ยั และมคี วามรบั ผดิ ชอบทต่ี อ้ ง กิจกรรม ความยาวท่เี ท่ากนั ทำ�งานใหเ้ สรจ็ ทนั เวลาทีก่ ำ�หนด หลงั จากถึงเวลาท่คี รู อุปกรณ ์ 1 ชดุ ประกอบดว้ ย บตั รโจทยแ์ ละแบบบันทกึ กจิ กรรม กำ�หนดแล้ว ให้แต่ละกลมุ่ น�ำ เสนอผลงาน ครอู าจสุ่มให้ วธิ ีจดั กจิ กรรม นักเรียนออกมาเขียนแสดงวธิ ีหาคำ�ตอบ ครแู ละนกั เรียน ร่วมกนั ตรวจสอบความถูกต้อง 1. ครูแบ่งนักเรยี นเป็นกล่มุ กลุ่มละเทา่ ๆ กนั แจกอปุ กรณก์ ล่มุ ละ 1 ชดุ 2. นักเรียนแต่ละกลุม่ ชว่ ยกนั หาคาำ ตอบของโจทยใ์ นบัตรโจทย์ และจัดกลมุ่ การตรวจสอบความเข้าใจ บตั รโจทย์ที่มีคำาตอบเทา่ กัน แลว้ บนั ทึกขอ้ มูลลงในแบบบนั ทกึ กจิ กรรม 6. ตรวจสอบความเขา้ ใจของนกั เรยี นเปน็ รายบคุ คล 3. นักเรียนแตล่ ะกลุม่ ออกมานาำ เสนอผลงาน และร่วมกนั ตรวจสอบความถกู ตอ้ ง โดยให้นกั เรยี นเขยี นแสดงวธิ ีหาค�ำ ตอบของการคูณ และการหารเกย่ี วกบั ความยาวทเี่ ปน็ หนว่ ยผสม ของคำาตอบ ตามหนังสือเรียนหนา้ 90 ก่อนตรวจสอบความเข้าใจ ครูอาจเนน้ ย�ำ้ เร่อื งการหาผลคณู และผลหารเกยี่ วกับ ตวั อย่างแบบบนั ทกึ กจิ กรรม ความยาวทเ่ี ปน็ หนว่ ยผสมวา่ ควรเขยี นหนว่ ยความยาวกอ่ น แล้วเขียนตวั เลขแสดงจำ�นวนให้ตรงกับหน่วยความยาว ขอ้ ท่ี คาำ ตอบ ขอ้ ท่ี คาำ ตอบ จบั กลมุ่ บตั รโจทยท์ ม่ี คี าำ ตอบเทา่ กนั เม่ือไดผ้ ลคณู หรอื ผลหารในหนว่ ยความยาวใดใหเ้ ขยี น กลมุ่ ท่ี 1 ไดแ้ ก่ .............................................................. ผลคณู หรือผลหารท่ีไดใ้ ห้ตรงกับหน่วยความยาวน้ัน 1) ............ 6) ............ กลมุ่ ท่ี 2 ไดแ้ ก่ .............................................................. ถา้ ผลคูณในหน่วยใดสามารถเปล่ยี นหน่วยเปน็ หนว่ ยอ่นื ได้ 2) ............ 7) ............ กลมุ่ ท่ี 3 ไดแ้ ก่ .............................................................. ใหเ้ ปลย่ี นหนว่ ยและน�ำ ไปรวมกบั ผลคณู ในหนว่ ยถดั ไปทางซา้ ย 3) ............ 8) ............ และถา้ ผลหารในหนว่ ยใดเปน็ การหารไมล่ งตวั ใหก้ ระจายเศษ 4) ............ 9) ............ ทไี่ ดจ้ ากการหารไปรวมกับตัวตงั้ ของอีกหน่วยหนึ่งแลว้ จึง 5) ............ 10) ............ หารในขน้ั ตอ่ ไป ตัวอย่างบัตรโจทย์ ครแู ละนักเรียนรว่ มกนั ตรวจสอบความถกู ต้อง 1) 13 เซนตเิ มตร 5 มลิ ลิเมตร คณู 2 เท่ากับเทา่ ไร ถา้ พบวา่ มนี ักเรียนคนใดเขียนแสดงวธิ ีหาค�ำ ตอบไมถ่ ูกตอ้ ง 2) 5 กิโลเมตร 150 เมตร คูณ 6 เทา่ กับเทา่ ไร ใหน้ ักเรยี นมาฝกึ เพิม่ เติม จากนนั้ ครูและนกั เรียนรว่ มกัน 3) 92 กโิ ลเมตร 700 เมตร หารดว้ ย 3 เทา่ กบั เท่าไร สรปุ สิง่ ทีไ่ ด้เรียนรู้ 4) 1 เมตร 35 เซนตเิ มตร หารดว้ ย 5 เทา่ กับเท่าไร
| 89สถาบันส่งเสริมการสอนวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี หนงั สอื เรียนรายวชิ าพ้ืนฐาน | คณิตศาสตร์ ป.3 บทที่ 9 | การวดั ความยาว ตรวจสอบความเขา้ ใจ แสดงวิธีหาคาำ ตอบ 1 26 เมตร 70 เซนติเมตร คูณ 6 เท่ากับเท่าไร 2 59 เซนตเิ มตร 4 มลิ ลเิ มตร หารดว้ ย 3 เทา่ กบั เท่าไร สง่ิ ทไ่ี ด้เรยี นรู้ การหาผลคูณหรือผลหารเกย่ี วกบั ความยาวทำาไดโ้ ดยคณู หรอื หารความยาว ทีละหน่วยความยาว แบบฝึกหดั 9.8 90 | สถาบันส่งเสริมการสอนวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี เฉลย 1 วธิ ีทำ� 2 วิธีทำ� เมตร เซนตเิ มตร เซนตเิ มตร มลิ ลเิ มตร 26 706 × 3 59 244 19 8 156 420 หรือ 160 20 ตอบ ๑๙ เซนติเมตร ๘ มิลลิเมตร ตอบ ๑๖๐ เมตร ๒๐ เซนตเิ มตร | 113สถาบันส่งเสริมการสอนวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี คมู่ ือครูรายวชิ าพื้นฐานคณิตศาสตร์ บทท่ี 9 | การวัดความยาว ช้ันประถมศกึ ษาปที ่ี 3 เล่ม 2 ส่ิงทไ่ี ดเ้ รียนรู้ การหาผลคณู หรอื ผลหารเกย่ี วกบั ความยาว ท�ำ ไดโ้ ดยคณู หรอื หารความยาวทลี ะหนว่ ย ความยาว จากนน้ั ให้นักเรียนทำ�แบบฝึกหัด 9.8 หน้า 62 - 65 9.9 โจทย์ปญั หาเกี่ยวกับความยาว (1) (1 ชั่วโมง) จดุ ประสงค์ แสดงวิธีหาคำ�ตอบของโจทยป์ ญั หา หนังสอื เรยี นรายวชิ าพื้นฐาน | คณติ ศาสตร์ ป.3 เกย่ี วกบั ความยาว บทท่ี 9 | การวดั ความยาว 9.9 โจทย์ปัญหาเก่ียวกบั ความยาว (1) ส่ือการเรยี นรู้ พัฒนาความรู้ −− แถบบารโ์ มเดล เมื่อวานแมท่ อผา้ ได้ 1 เมตร 50 เซนติเมตร วันนีท้ อผ้าไดอ้ ีก 1 เมตร 75 เซนติเมตร รวมสองวนั แมท่ อผา้ ไดก้ ีเ่ มตร กเี่ ซนติเมตร แนวการจัดการเรียนรู้ โจทย์ถาม รวมสองวันแมท่ อผ้าไดก้ เี่ มตร กเี่ ซนติเมตร โจทยบ์ อก เม่ือวานแม่ทอผา้ ได้ 1 เมตร 50 เซนติเมตร วันนี้ทอผา้ ได้อีก 1 เมตร 75 เซนติเมตร หาคาำ ตอบได้อย่างไร การพฒั นาความรู้ 1 ม. 50 ซม. 1 ม. 75 ซม. 1. ครทู บทวนการบวกและการลบ นาำ ความยาวมาบวกกนั เกยี่ วกบั ความยาวที่เปน็ หน่วยผสม เช่น 72 กิโลเมตร 217 เมตร บวก 5,349 เมตร วิธที ำา เมตร เซนตเิ มตร เทา่ กับเท่าไร หรือ 34 เมตร 56 เซนติเมตร ลบดว้ ย 349 เซนติเมตร เท่ากบั เท่าไร เปน็ ต้น เมื่อวานแม่ทอผ้าได้ 1 50 + 100 ซม. เทา่ กบั 1 ม. จากนน้ั น�ำ เขา้ สบู่ ทเรยี นเรอ่ื งโจทยป์ ญั หาการบวก วนั นี้ทอผ้าไดอ้ ีก 1 75 รวมสองวนั ทอผ้าได้ 2 125 หรอื 3 25 ตอบ รวมสองวนั แมท่ อผา้ ได้ ๓ เมตร ๒๕ เซนติเมตร 3 เมตร 25 เซนติเมตร เป็นคาำ ตอบที่สมเหตุสมผลเพราะแตล่ ะวันทอผ้า ได้มากกวา่ 1 เมตร ดงั น้ัน รวมสองวันทอผ้าได้มากกว่า 2 เมตร และโจทยป์ ญั หาการลบเก่ียวกบั ความยาวตาม | 91สถาบันส่งเสริมการสอนวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี หนงั สอื เรยี นหนา้ 91 เช่น เมอ่ื วานแม่ทอผ้าได้ 1 เมตร 50 เซนติเมตร วันนที้ อผา้ ได้อกี 1 เมตร 75 เซนติเมตร รวมสองวนั แม่ทอผา้ ได้ ก่เี มตร ก่เี ซนตเิ มตร ครูให้นักเรยี นอา่ นโจทย์ปญั หาพรอ้ มกัน แลว้ สมุ่ ถามนักเรยี นวา่ โจทย์ถามอะไร (รวมสองวนั แมท่ อผา้ ไดก้ เ่ี มตร กเ่ี ซนตเิ มตร) โจทยบ์ อกอะไร (เมอ่ื วานแมท่ อผา้ ได้ 1 เมตร 50 เซนตเิ มตร วนั นี้ทอผ้าไดอ้ กี 1 เมตร 75 เซนตเิ มตร) จะหาคำ�ตอบไดอ้ ยา่ งไร นักเรียนควรตอบไดว้ ่า หาค�ำ ตอบได้ โดยการบวก ครูอาจแสดงแนวคดิ ในการหาคำ�ตอบโดยใช้บารโ์ มเดล ครูตดิ แถบบารโ์ มเดลบนกระดาน และสนทนาเก่ยี วกับการแกโ้ จทย์ปัญหาโดยใช้บารโ์ มเดลดงั นี้ −− เมื่อวานแม่ทอผ้าไดเ้ ทา่ ไร (1 เมตร 50 เซนตเิ มตร) ครตู ิดแถบบารโ์ มเดลแสดง 1 เมตร 50 เซนตเิ มตร ดงั รูป 1 ม. 50 ซม. 114 | สถาบันส่งเสริมการสอนวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี บทที่ 9 | การวัดความยาว คู่มือครรู ายวิชาพ้นื ฐานคณิตศาสตร์ ชั้นประถมศึกษาปีที่ 3 เลม่ 2 −− วนั น้ีแม่ทอผ้าไดอ้ ีกเท่าไร (1 เมตร 75 เซนตเิ มตร) ครูติดแถบบารโ์ มเดลแสดง 1 เมตร 75 เซนติเมตร โดยก่อนติดครูถามนักเรยี นว่า หาคำ�ตอบได้อย่างไร (โดยการบวก) ดังนัน้ ควรติดแถบบาร์โมเดลอย่างไร (ตดิ บาร์โมเดลตอ่ กนั ) ครูติดบารโ์ มเดล ดังรปู 1 ม. 50 ซม. 1 ม. 75 ซม. −− จากแถบบารโ์ มเดลนักเรียนจะหาคำ�ตอบได้อย่างไร (นำ� 1 เมตร 50 เซนติเมตร กบั 1 เมตร 75 เซนติเมตร มาบวกกัน) จากนนั้ ครแู ละนกั เรยี นช่วยกนั เขยี นแสดงวิธีหาคำ�ตอบบนกระดาน ดังน้ี วธิ ที ำ� เมตร เซนตเิ มตร เม่ือวานแมท่ อผ้าได้ 1 5705 + วันน้ที อผ้าไดอ้ ีก 1 รวมสองวนั ทอผา้ ได้ หรอื 2 125 3 25 ตอบ รวมสองวนั แม่ทอผา้ ได้ ๓ เมตร ๒๕ เซนติเมตร จากนน้ั ครูและนักเรียนรว่ มกันตรวจสอบความสมเหตุสมผลของค�ำ ตอบ จะได้ 3 เมตร 25 เซนติเมตรเปน็ ค�ำ ตอบทีส่ มเหตสุ มผล เพราะแต่ละวันทอผ้าได้มากกว่า 1 เมตร ดังน้ัน รวมสองวันควรทอผ้าได้มากกว่า 2 เมตร 2. ครยู กตัวอย่างการแกโ้ จทยป์ ัญหาการลบเกยี่ วกบั ความยาวทเ่ี ป็นหน่วยผสมตามหนังสือเรยี นหนา้ 92 เชน่ หนังสอื เรยี นรายวชิ าพนื้ ฐาน | คณติ ศาสตร์ ป.3 วนั แรกชา่ งซ่อมผิวถนนได้ 4 กิโลเมตร 570 เมตร วันทส่ี อง บทที่ 9 | การวัดความยาว ชา่ งซอ่ มผวิ ถนนได้ 5 กิโลเมตร วนั ทีส่ องช่างซอ่ มผิวถนนได ้ ยาวกวา่ วันแรกเทา่ ไร ครใู หน้ กั เรยี นอ่านโจทยพ์ ร้อมกัน วนั แรกชา่ งซอ่ มผิวถนนได้ 4 กิโลเมตร 570 เมตร วนั ทสี่ องชา่ งซ่อมผิวถนนได้ 5 กิโลเมตร วันท่ีสองช่างซอ่ มผวิ ถนนไดย้ าวกวา่ วนั แรกเทา่ ไร โจทย์ถาม วันที่สองช่างซ่อมผวิ ถนนไดย้ าวกว่าวันแรกเทา่ ไร โจทยบ์ อก วันแรกชา่ งซอ่ มผวิ ถนนได้ 4 กิโลเมตร 570 เมตร วันทสี่ องช่างซ่อมผวิ ถนนได้ 5 กโิ ลเมตร หาคาำ ตอบได้อย่างไร และสมุ่ ถามนกั เรียนว่า โจทย์ถามอะไร (วันท่สี องช่างซอ่ ม วันแรก 4 กม. 570 ม. ส่วนทยี่ าวกว่า ผิวถนนได้ยาวกว่าวันแรกเท่าไร) โจทย์บอกอะไร (วนั แรก วันที่สอง 5 กม. ชา่ งซ่อมผิวถนนได้ 4 กิโลเมตร 570 เมตร วันทส่ี องชา่ ง ซอ่ มผิวถนนได้ 5 กิโลเมตร) จะหาค�ำ ตอบได้อย่างไร นาำ ความยาวมาลบกัน นกั เรียนควรตอบไดว้ า่ หาคำ�ตอบได้โดยการลบ ครอู าจ วิธีทาำ กโิ ลเมตร 1 กม. เท่ากบั 1,000 ม. เมตร 5 กม. เท่ากบั 4 กม. 1,000 ม. วันทีส่ องซอ่ มผิวถนนได้ 54 10000 − 570 วนั แรกซอ่ มผิวถนนได้ 4 วนั ทีส่ องซ่อมผวิ ถนนไดย้ าวกวา่ วันแรก 0 430 ตอบ วันทส่ี องซอ่ มผวิ ถนนไดย้ าวกวา่ วันแรก ๔๓๐ เมตร แสดงแนวคิดในการหาคำ�ตอบโดยใช้บาร์โมเดล ครูตดิ แถบ 430 เมตร เปน็ คาำ ตอบท่ีถกู ต้องเพราะ 430 เมตร บารโ์ มเดลบนกระดานและสนทนาเกยี่ วกับการแกโ้ จทย์ รวมกับ 4 กโิ ลเมตร 570 เมตร ได้ 5 กโิ ลเมตร ปัญหาโดยใช้บารโ์ มเดลดงั นี้ 92 | สถาบันส่งเสริมการสอนวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี | 115สถาบันส่งเสริมการสอนวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี คู่มอื ครูรายวิชาพน้ื ฐานคณติ ศาสตร์ บทท่ี 9 | การวดั ความยาว ชัน้ ประถมศึกษาปที ี่ 3 เลม่ 2 −− วนั แรกชา่ งซอ่ มผวิ ถนนไดเ้ ทา่ ไร (4 กโิ ลเมตร 570 เมตร) ครตู ิดแถบบารโ์ มเดลแสดง 4 กโิ ลเมตร 570 เมตร ดังรปู วันแรก 4 กม. 570 ม. −− วนั ทส่ี องชา่ งซอ่ มผวิ ถนนไดเ้ ทา่ ไร (5 กโิ ลเมตร) โดยกอ่ นตดิ แถบบารโ์ มเดลครถู ามนกั เรยี นวา่ 5 กโิ ลเมตร ควรยาวกวา่ หรอื ส้นั กวา่ 4 กิโลเมตร 570 เมตร (ยาวกวา่ ) ครูติดแถบบาร์โมเดลแสดง 5 กโิ ลเมตร ให้เห็นวา่ เปน็ การเปรยี บเทียบความยาวของแถบบาร์โมเดล ดังรูป วนั แรก 4 กม. 570 ม. ส่วนทยี่ าวกว่า วนั ทีส่ อง 5 กม. ครถู ามนกั เรยี นว่าแถบบาร์โมเดลที่เปน็ สว่ นท่ียาวกวา่ หมายถึงอะไร (หมายถึงช่างซ่อมผวิ ถนนของ วันทส่ี องยาวกวา่ วนั แรก) ครูอธบิ ายว่า ส่วนท่ีบาร์โมเดลของวันท่ีสองยาวกวา่ วนั แรกอยเู่ ทา่ ไร ส่วนนนั้ จะเปน็ ค�ำ ตอบของโจทยป์ ัญหานี้ ครูถามนักเรยี นอีกคร้ัง จากแถบบารโ์ มเดลนักเรยี นจะหาค�ำ ตอบ ไดอ้ ยา่ งไร (นำ� 5 กิโลเมตร ลบด้วย 4 กโิ ลเมตร 570 เมตร) จากนนั้ ครแู ละนกั เรยี นช่วยกันเขียนแสดงวธิ หี าคำ�ตอบบนกระดาน ดงั นี้ วิธที ำ� กโิ ลเมตร เมตร 51070000 − วนั ทีส่ องซ่อมผิวถนนได้ 54 430 วนั แรกซ่อมผวิ ถนนได้ 4 วนั ทีส่ องซอ่ มผิวถนนไดย้ าวกวา่ วันแรก 0 ตอบ วนั ทส่ี องซ่อมผิวถนนไดย้ าวกว่าวนั แรก ๔๓๐ เมตร ครอู าจอธบิ ายการลบเกี่ยวกับความยาวทต่ี ้องกระจายจำ�นวนจากหน่วยหนึ่งไปยังอกี หน่วยหนึ่ง เพิ่มเตมิ ดังน้ ี เนอ่ื งจากในหนว่ ยเมตร ตวั ตง้ั น้อยกว่าตวั ลบ จึงต้องกระจายจำ�นวนจากหนว่ ยกิโลเมตร มา 1 กโิ ลเมตร หรอื 1,000 เมตร ดงั น้ันตวั ต้งั ในหนว่ ยเมตรจงึ เปน็ 1,000 เมตร แลว้ นำ�มาลบกับ 570 เมตร ไดผ้ ลลบเปน็ 430 เมตร และเนอ่ื งจากตวั ตง้ั ในหนว่ ยกโิ ลเมตรถกู กระจายแลว้ 1 กโิ ลเมตร จงึ เหลอื ตวั ตง้ั ในหนว่ ยกโิ ลเมตรเปน็ 4 กโิ ลเมตร แลว้ น�ำ มาลบกบั 4 กโิ ลเมตร ไดผ้ ลลบเปน็ 0 กโิ ลเมตร ดังน้ัน 5 กโิ ลเมตร ลบด้วย 4 กิโลเมตร 570 เมตร ได้ 430 เมตร จะไดว้ า่ วันที่สองซ่อมผวิ ถนน ไดย้ าวกวา่ วนั แรก 430 เมตร ครแู ละนกั เรยี นรว่ มกนั ตรวจสอบความถกู ตอ้ งของค�ำ ตอบโดยน�ำ 430 เมตร บวกกบั 4 กโิ ลเมตร 570 เมตรแลว้ ไดผ้ ลบวกเปน็ 5 กโิ ลเมตร ดงั นน้ั 430 เมตร เปน็ ค�ำ ตอบทถ่ี กู ตอ้ ง 116 | สถาบันส่งเสริมการสอนวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี บทท่ี 9 | การวัดความยาว คู่มอื ครูรายวชิ าพ้ืนฐานคณติ ศาสตร์ ช้นั ประถมศึกษาปีท่ี 3 เล่ม 2 3. ครูยกตวั อย่างการแก้โจทยป์ ญั หาการลบ เกย่ี วกบั ความยาวทเ่ี ปน็ หนว่ ยผสม โดยเขยี นแสดงวธิ ี หนังสือเรยี นรายวชิ าพืน้ ฐาน | คณิตศาสตร์ ป.3 หาคำ�ตอบตามหนังสอื เรียนหน้า 93 เช่น แก้วนำ�้ บทท่ี 9 | การวดั ความยาว สงู 9 เซนติเมตร 4 มิลลิเมตร แก้วกินยาสงู 45 มิลลิเมตร แก้วน้ำ�สงู กวา่ แกว้ กนิ ยากเ่ี ซนติเมตร แสดงวธิ ีหาคำาตอบ กม่ี ลิ ลเิ มตร แลว้ ใชก้ ารถาม - ตอบ เชน่ โจทยถ์ ามอะไร โจทยบ์ อกอะไร หาค�ำ ตอบไดอ้ ย่างไร จากนั้นครแู ละ แกว้ น้ำาสูง 9 เซนติเมตร 4 มลิ ลิเมตร แกว้ กินยาสงู 45 มิลลิเมตร แกว้ น้าำ สูงกวา่ นกั เรียนร่วมกันเขียนแสดงวิธีหาคำ�ตอบโดยครใู ห้ แกว้ กนิ ยากีเ่ ซนติเมตร กมี่ ิลลิเมตร นกั เรียนเป็นผ้บู อกว่าเขียนแสดงวธิ หี าค�ำ ตอบ แตล่ ะบรรทัดอย่างไร ตอ้ งมีการกระจายจากหนว่ ยใด วธิ ที าำ เซนติเมตร มลิ ลเิ มตร 45 มม. เทา่ กับ 4 ซม. 5 มม. ไปหน่วยใดอย่างไร หาผลลบได้เท่าไร แล้วเขยี น แสดงวิธีหาค�ำ ตอบไดด้ ังนี้ แกว้ นา้ำ สูง 98 144 − แก้วกนิ ยาสูง 4 5 แก้วนา้ำ สงู กวา่ แก้วกินยา 49 ตอบ แก้วน้ำาสงู กว่าแก้วกนิ ยา ๔ เซนตเิ มตร ๙ มิลลเิ มตร 1 กระดาษสขี าวยาว 5 เมตร 25 เซนติเมตร กระดาษสีฟ้ายาวกว่ากระดาษสีขาว 1 เมตร 30 เซนตเิ มตร กระดาษสีฟ้ายาวเทา่ ไร 2 ระยะทางจากบ้านไปวดั 5,500 เมตร ระยะทางจากบ้านไปสวนสนกุ 7 กิโลเมตร 150 เมตร ระยะทางใดยาวกว่า และยาวกว่าอย่เู ท่าไร 3 กลอ่ งกระดาษทชิ ชูสงู 8 เซนตเิ มตร 6 มิลลิเมตร วางซ้อนกัน 2 กล่อง สงู เทา่ ไร 4 ระดบั นาำ้ ทอ่ี า่ วสตั หบี นาำ้ ขน้ึ สงู สดุ 2 เมตร 92 เซนตเิ มตร นาำ้ ลงตาำ่ สดุ 61 เซนตเิ มตร ระดบั น้ำาขนึ้ สูงสุดสงู กว่าระดบั นาำ้ ลงตำา่ สดุ เท่าไร ตรวจสอบความสมเหตสุ มผลของคาำ ตอบด้วย วิธที ำ� | 93สถาบันส่งเสริมการสอนวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี แกว้ น้ำ�สูง เซนตเิ มตร มิลลเิ มตร เฉลย แก้วกนิ ยาสงู แก้วน�ำ้ สูงกว่าแก้วกินยา 98 1544 − 1 วธิ ีทำ� เมตร เซนตเิ มตร 4 กระดาษสขี าวยาว 5 25 + 30 กระดาษสีฟา้ ยาวกวา่ กระดาษสขี าว 1 กระดาษสีฟา้ ยาว 6 55 4 9 ตอบ กระดาษสฟี า้ ยาว ๖ เมตร ๕๕ เซนตเิ มตร ตอบ แกว้ นำ�้ สงู กวา่ แกว้ กนิ ยา ๔ เซนติเมตร ๙ มิลลเิ มตร 2 วิธที ำ� กโิ ลเมตร เมตร ระยะทางจากบ้านไปสวนสนกุ 76 1151500 ระยะทางจากบา้ นไปวัด − 5 500 ระยะทางจากบ้านไปสวนสนกุ ยาวกวา่ 1 650 จากน้นั ให้นกั เรยี นจับคกู่ ันเขยี นแสดงวิธหี า ตอบ ระยะทางจากบา้ นไปสวนสนกุ ยาวกวา่ ค�ำ ตอบคลู่ ะ 1 ข้อ ตามหนังสือเรยี นหนา้ 93 แลว้ ให้ แตล่ ะคอู่ อกมาน�ำ เสนอจนครบทกุ ขอ้ ครแู ละนกั เรยี น และยาวกวา่ อย ู่ ๑ กิโลเมตร ๖๕๐ เมตร รว่ มกนั ตรวจสอบความถูกตอ้ งและตรวจสอบ ความสมเหตสุ มผลของค�ำ ตอบ 3 วิธที ำ� เซนติเมตร มิลลิเมตร กล่องกระดาษทิชชสู งู 8 6 + วางซอ้ นกนั 2 กลอ่ ง 8 6 วางซอ้ นกนั 2 กล่องสงู 16 12 หรอื 17 2 ตอบ วางซ้อนกนั ๒ กล่องสูง ๑๗ เซนตเิ มตร ๒ มิลลิเมตร 4 วธิ ีท�ำ เมตร เซนติเมตร น�้ำ ขึ้นสงู สุด 2 92 − น�้ำ ลงต�ำ่ สดุ 61 ระดบั น้�ำ ขึ้นสงู สดุ สูงกว่าระดับนำ้�ลงต่ำ�สดุ 2 31 ตอบ ระดับน�้ำ ข้ึนสูงสุดสูงกวา่ ระดบั น้�ำ ลงต่�ำ สุด ๒ เมตร ๓๑ เซนติเมตร | 117สถาบันส่งเสริมการสอนวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี คู่มอื ครูรายวชิ าพื้นฐานคณติ ศาสตร์ บทท่ี 9 | การวัดความยาว ชั้นประถมศึกษาปที ี่ 3 เล่ม 2 หนังสือเรียนรายวชิ าพน้ื ฐาน | คณติ ศาสตร์ ป.3 การตรวจสอบความเข้าใจ บทท่ี 9 | การวัดความยาว 4. ตรวจสอบความเข้าใจของนกั เรียน ตรวจสอบความเข้าใจ เปน็ รายบคุ คลโดยให้นกั เรยี นเขียนแสดงวิธหี าค�ำ ตอบ ตามหนงั สือเรียนหนา้ 94 ให้นักเรียนทำ�ในเวลา แสดงวธิ หี าคาำ ตอบ ทก่ี �ำ หนด ครแู ละนกั เรยี นรว่ มกนั ตรวจสอบความถกู ตอ้ ง 1 ผนังหอ้ งยาว 4 เมตร 50 เซนตเิ มตร นำาโตะ๊ ทาำ งานยาว 1 เมตร 20 เซนตเิ มตร และร่วมกนั สรปุ ส่ิงทไี่ ดเ้ รียนรู้ ถ้าพบว่ามีนักเรียน คนใดเขียนแสดงวิธหี าคำ�ตอบไม่ถกู ต้องใหฝ้ ึกเพ่ิมเติม วางติดกับผนังห้อง เหลือความยาวของผนงั ห้องเทา่ ไร 2 สมชายป่นั จกั รยานชว่ งแรกได้ 15 กโิ ลเมตร 350 เมตร ช่วงที่สองป่นั จกั รยาน ไดอ้ กี 12 กิโลเมตร 800 เมตร รวมสองชว่ งสมชายปนั่ จักรยานไดร้ ะยะทางเทา่ ไร สิ่งทไี่ ดเ้ รียนรู้ สงิ่ ทไี่ ด้เรยี นรู้ การแกโ้ จทยป์ ญั หาท�ำ ไดโ้ ดย อา่ นท�ำ ความเขา้ ใจ การแก้โจทย์ปญั หาทำาไดโ้ ดย อ่านทาำ ความเข้าใจปัญหา วางแผนแกป้ ัญหา ปัญหา วางแผนแก้ปญั หา หาค�ำ ตอบ และตรวจสอบ หาคำาตอบ และตรวจสอบความสมเหตุสมผลของคาำ ตอบ ความสมเหตุสมผลของค�ำ ตอบ แบบฝึกหดั 9.9 จากน้นั ให้นกั เรียนทำ�แบบฝกึ หดั 9.9 หน้า 66 - 68 94 | สถาบันส่งเสริมการสอนวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี เฉลย 1 วธิ ีท�ำ เมตร เซนติเมตร 2 วธิ ีทำ� กิโลมตร เมตร ผนงั ห้องยาว 4 50 − สมชายป่นั จกั รยานช่วงแรกได้ 15 350 + น�ำ โต๊ะทำ�งานวางติดผนังห้องยาว 1 20 ช่วงทีส่ องปน่ั จกั รยานได ้ 12 800 เหลือความยาวของผนงั หอ้ ง 3 30 รวมสองช่วงสมชายปน่ั จักรยานได้ระยะทาง 27 1150 ตอบ เหลอื ความยาวของผนังหอ้ ง ๓ เมตร ๓๐ เซนตเิ มตร หรอื 28 150 ตอบ รวมสองช่วงสมชายปนั่ จกั รยานไดร้ ะยะทาง ๒๘ กโิ ลเมตร ๑๕๐ เมตร 9.10 โจทย์ปัญหาเก่ยี วกบั ความยาว (2) (1 ชว่ั โมง) จุดประสงค์ แสดงวธิ ีหาคำ�ตอบของโจทย์ปญั หาเกี่ยวกบั ความยาว สอื่ การเรียนรู้ - แนวการจดั การเรียนรู้ การพฒั นาความรู้ 1. ครทู บทวนการหาผลคณู และผลหารเกยี่ วกบั ความยาวทเี่ ป็นหนว่ ยผสม เชน่ 12 เมตร 20 เซนติเมตร คณู 8 เท่ากับเท่าไร หรอื 45 กิโลเมตร 900 เมตร หารดว้ ย 9 เท่ากับเท่าไร เปน็ ตน้ จากน้นั น�ำ เขา้ ส่บู ทเรยี นการแก้โจทย์ปัญหาการคูณและโจทยป์ ญั หาการหารทเี่ ป็นหน่วยผสม 118 | สถาบันส่งเสริมการสอนวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี บทท่ี 9 | การวัดความยาว คู่มือครูรายวชิ าพน้ื ฐานคณิตศาสตร์ ช้นั ประถมศึกษาปีท่ี 3 เลม่ 2 เกีย่ วกบั ความยาวตามหนังสือเรยี นหน้า 95 เช่น ครูมี หนงั สอื เรยี นรายวิชาพน้ื ฐาน | คณิตศาสตร์ ป.3 กระดาษสยี าวแผน่ ละ 16 เซนติเมตร 5 มิลลเิ มตร จำ�นวน บทที่ 9 | การวดั ความยาว 12 แผน่ นำ�มาวางตอ่ กนั จะยาวเทา่ ไร ครูให้นกั เรียน 9.10 โจทยป์ ญั หาเกย่ี วกับความยาว (2) พัฒนาความรู้ อา่ นโจทยป์ ญั หาพรอ้ มกนั แลว้ สมุ่ ถามนกั เรยี นวา่ โจทยถ์ าม ครมู กี ระดาษสยี าวแผ่นละ 16 เซนตเิ มตร 5 มลิ ลเิ มตร จำานวน 12 แผน่ นำามาวางต่อกัน อะไร (น�ำ มาวางตอ่ กนั จะยาวเท่าไร) โจทยบ์ อกอะไร (ครมู ี จะยาวเทา่ ไร กระดาษสียาวแผน่ ละ16 เซนตเิ มตร 5 มิลลิเมตร จ�ำ นวน โจทยถ์ าม นาำ มาวางตอ่ กนั จะยาวเทา่ ไร 12 แผน่ ) โจทยบ์ อก ครูมีกระดาษสยี าวแผ่นละ 16 เซนตเิ มตร 5 มิลลิเมตร จำานวน 12 แผ่น หาคำาตอบไดอ้ ย่างไร กระดาษยาวแผ่นละ 16 เซนติเมตร 5 มิลลเิ มตร วางตอ่ กันจาำ นวน 12 แผ่น หาความยาวทัง้ หมดได้จากการคูณ ครูให้นักเรยี นช่วยกนั คิดว่า กระดาษยาวแผ่นละ วิธที ำา เซนติเมตร มลิ ลเิ มตร 16 เซนติเมตร 5 มิลลเิ มตร วางต่อกันจ�ำ นวน 12 แผ่น จะหาความยาวทั้งหมดได้อย่างไร นักเรียนอาจตอบวา่ กระดาษยาวแผน่ ละ 16 5 × จาำ นวน 12 แผน่ นาำ มาวางต่อกันจะยาว 192 60 หรือ 198 0 10 มม. เทา่ กบั 1 ซม. ตอบ นาำ มาวางตอ่ กนั จะยาว ๑๙๘ เซนตเิ มตร หาความยาวทั้งหมดได้โดยการบวก คอื นำ� 16 เซนติเมตร 198 เซนติเมตร เป็นคาำ ตอบทสี่ มเหตสุ มผลเพราะถา้ กระดาษแตล่ ะแผ่น 5 มิลลิเมตร บวกกัน 12 ครัง้ ครถู ามวา่ การบวกกันซ้�ำ ๆ ยาว 16 เซนตเิ มตร กระดาษ 10 แผ่นยาว 160 เซนติเมตร เปน็ ความหมายของการหาคำ�ตอบโดยวิธใี ด ดังนนั้ กระดาษ 12 แผ่น ซึ่งแต่ละแผน่ ยาว 16 เซนตเิ มตร 5 มิลลิเมตร ตอ้ งยาวมากกว่า 160 เซนติเมตร | 95สถาบันส่งเสริมการสอนวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี (เป็นความหมายของการคณู ) ดังนัน้ โจทยป์ ัญหาขอ้ นีห้ าค�ำ ตอบโดยวิธีใด (หาค�ำ ตอบดว้ ยการคณู โดยนำ� 16 เซนติเมตร 5 มลิ ลิเมตร คณู 12) จากน้ันครแู ละนกั เรียนชว่ ยกันเขยี นแสดงวิธีหาค�ำ ตอบ ไดด้ งั นี้ วธิ ีทำ� เซนติเมตร มลิ ลเิ มตร กระดาษยาวแผ่นละ 16 125 × แผน่ จำ�นวน น�ำ มาวางตอ่ กันจะยาว 192 60 หรอื 198 0 ตอบ น�ำ มาวางตอ่ กันจะยาว ๑๙๘ เซนติเมตร ครใู ห้นักเรียนสังเกตวา่ ผลคณู ของจำ�นวนในหนว่ ยมลิ ลิเมตรสามารถเปล่ียนเป็นหน่วย เซนตเิ มตรได้ น่ันคอื 60 มิลลิเมตร เท่ากบั 6 เซนติเมตร จงึ นำ� 6 เซนติเมตรไปรวมกับผลคณู ในหน่วยเซนติเมตร จะได้ 192 + 6 = 198 เซนตเิ มตร ดังนั้น 16 เซนติเมตร 5 มิลลิเมตร คูณ 12 เทา่ กับ 198 เซนตเิ มตร จะไดว้ า่ น�ำ กระดาษมาวางตอ่ กันได้ความยาวทงั้ หมด 198 เซนติเมตร เมอ่ื ไดค้ �ำ ตอบแลว้ ครแู ละนกั เรยี นรว่ มกนั ตรวจสอบความสมเหตสุ มผลของค�ำ ตอบ จะไดว้ า่ ถา้ กระดาษ 10 แผน่ แต่ละแผน่ ยาว 16 เซนติเมตร ต่อกันยาว 160 เซนตเิ มตร ดังนั้น กระดาษ 12 แผ่น แตล่ ะแผน่ ยาวมากกวา่ 16 เซนตเิ มตร ตอ่ กนั ตอ้ งยาวมากกวา่ 160 เซนตเิ มตร ดงั นน้ั 198 เซนตเิ มตร จึงเป็นคำ�ตอบท่ีสมเหตสุ มผล | 119สถาบันส่งเสริมการสอนวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี คมู่ อื ครูรายวิชาพ้นื ฐานคณติ ศาสตร์ บทที่ 9 | การวัดความยาว ชั้นประถมศกึ ษาปที ่ี 3 เลม่ 2 2. ครูยกตวั อย่างการแก้โจทยป์ ัญหาการหารเกยี่ วกบั ความยาวที่เปน็ หนว่ ยผสม ตามหนังสอื เรยี นหนา้ 96 เชน่ พลอยเดนิ ออกกำ�ลงั กายรอบสวนสาธารณะ 5 รอบ ไดร้ ะยะทาง 16 กโิ ลเมตร 500 เมตร ถา้ แต่ละรอบพลอยเดินได้ระยะทางเทา่ กัน พลอยเดินรอบละก่กี โิ ลเมตร ก่ีเมตร ครูให้นกั เรียนอ่านโจทย์ปัญหาพรอ้ มกัน แลว้ สุ่ม หนงั สือเรยี นรายวิชาพน้ื ฐาน | คณติ ศาสตร์ ป.3 ถามนักเรียนวา่ บทที่ 9 | การวัดความยาว −− โจทยถ์ ามอะไร (พลอยเดนิ รอบละก่กี โิ ลเมตร พลอยเดนิ ออกกาำ ลงั กายรอบสวนสาธารณะ 5 รอบ ได้ระยะทาง 16 กโิ ลเมตร 500 เมตร กี่เมตร) ถา้ แต่ละรอบพลอยเดินได้ระยะทางเทา่ กัน พลอยเดนิ รอบละกก่ี ิโลเมตร ก่เี มตร โจทยถ์ าม พลอยเดนิ รอบละกีก่ โิ ลเมตร ก่ีเมตร โจทยบ์ อก พลอยเดนิ ออกกาำ ลงั กายรอบสวนสาธารณะ 5 รอบ ไดร้ ะยะทาง 16 กโิ ลเมตร 500 เมตร ถ้าแตล่ ะรอบพลอยเดนิ ได้ระยะทางเทา่ กนั −− โจทย์บอกอะไร (พลอยเดนิ ออกก�ำ ลังกายรอบ หาคำาตอบได้อยา่ งไร สวนสาธารณะ 5 รอบ ไดร้ ะยะทาง 16 กโิ ลเมตร 500 เมตร ระยะทางทั้งหมด 16 กโิ ลเมตร 500 เมตร เดิน 5 รอบ รอบละเทา่ ๆ กนั หาระยะทางแต่ละรอบได้จากการหาร ถา้ แตล่ ะรอบพลอยเดนิ ไดร้ ะยะทางเท่ากนั ) วธิ ีทาำ ครถู ามนกั เรยี นวา่ ระยะทางทง้ั หมด 16 กโิ ลเมตร 500 เมตร เดนิ 5 รอบ รอบละเทา่ ๆ กัน จะหาระยะทางแต่ละรอบ พลอยเดนิ ออกกาำ ลงั กายรอบสวนสาธารณะ 5 รอบ ได้ระยะทาง 16 กิโลเมตร 500 เมตร กิโลเมตร เมตร 1500 5 16 500 พลอยเดินรอบละ 3 300 ตอบ พลอยเดินรอบละ ๓ กโิ ลเมตร ๓๐๐ เมตร ไดอ้ ย่างไร (หาระยะทางแต่ละรอบได้โดยการหาร) ครถู าม 3 กโิ ลเมตร 300 เมตร เป็นคำาตอบท่สี มเหตสุ มผล เพราะถ้าเดนิ 5 รอบ นกั เรยี นวา่ จะหาผลหารไดอ้ ยา่ งไร (16 กโิ ลเมตร 500 เมตร รอบละ 3 กโิ ลเมตร จะได้ระยะทาง 15 กโิ ลเมตร แตพ่ ลอยเดินไดร้ ะยะทาง 16 กโิ ลเมตร 500 เมตร ดังน้ัน พลอยเดินแต่ละรอบมากกว่า 3 กิโลเมตร หารด้วย 5) อะไรเปน็ ตวั ตัง้ อะไรเปน็ ตวั หาร (16 กโิ ลเมตร 96 | สถาบันส่งเสริมการสอนวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี 500 เมตร เปน็ ตวั ตง้ั 5 เปน็ ตวั หาร) จากนั้นครแู ละนักเรยี นชว่ ยกนั เขียนแสดงวิธีหาคำ�ตอบไดด้ งั นี้ วธิ ีทำ� พลอยเดนิ ออกกำ�ลังกายรอบสวนสาธารณะ 5 รอบ ได้ระยะทาง 16 กโิ ลเมตร 500 เมตร กโิ ลเมตร เมตร 5 16 5150000 พลอยเดินรอบละ 3 300 ตอบ พลอยเดนิ รอบละ ๓ กิโลเมตร ๓๐๐ เมตร ครูอธิบายเพ่ิมเติมวา่ การหารในหน่วยกโิ ลเมตรไดผ้ ลหารเป็น 3 เศษ 1 กิโลเมตร ตอ้ งนำ�เศษ 1 กโิ ลเมตร หรอื 1,000 เมตร ไปรวมกบั 500 เมตร เปน็ 1,500 เมตร หารในหน่วยเมตรจะไดผ้ ล หารเปน็ 300 เมตร ดังนัน้ 16 กิโลเมตร 500 เมตร หารด้วย 5 เท่ากับ 3 กิโลเมตร 300 เมตร จะได้ว่า พลอยเดินรอบละ 3 กโิ ลเมตร 300 เมตร เมอื่ ได้คำ�ตอบแล้ว ครูและนกั เรียนรว่ มกนั ตรวจสอบความสมเหตุสมผลของค�ำ ตอบ จะไดว้ ่า ถา้ เดนิ 5 รอบ รอบละ 3 กโิ ลเมตร จะไดร้ ะยะทาง 15 กโิ ลเมตร แตพ่ ลอยเดนิ ไดร้ ะยะทาง 16 กิโลเมตร 500 เมตร ซ่ึงมากกว่า 15 กโิ ลเมตร ถ้าเดิน 5 รอบเทา่ กัน ดังน้นั แต่ละรอบพลอย ต้องเดนิ ไดม้ ากกวา่ 3 กิโลเมตร ดังนน้ั 3 กโิ ลเมตร 300 เมตร จงึ เป็นค�ำ ตอบทส่ี มเหตสุ มผล 120 | สถาบันส่งเสริมการสอนวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี บทท่ี 9 | การวัดความยาว ค่มู อื ครูรายวิชาพ้ืนฐานคณติ ศาสตร์ ช้ันประถมศกึ ษาปที ่ี 3 เลม่ 2 3. ครยู กตัวอยา่ งโจทย์ปญั หาการคูณและ โจทยป์ ญั หาการหารเกย่ี วกบั ความยาวทเ่ี ปน็ หนว่ ยผสม หนังสอื เรยี นรายวชิ าพน้ื ฐาน | คณติ ศาสตร์ ป.3 ตามหนงั สือเรียนหนา้ 97 เชน่ กระเบ้อื งหนา บทท่ี 9 | การวดั ความยาว 1 เซนตเิ มตร 4 มลิ ลิเมตร วางซ้อนกนั 25 แผน่ สูงเทา่ ไร ครูใชก้ ารถามตอบวา่ โจทยถ์ ามอะไร แสดงวธิ หี าคาำ ตอบ โจทยบ์ อกอะไร หาค�ำ ตอบไดอ้ ย่างไร จากนั้นครแู ละ นกั เรียนร่วมกันเขยี นแสดงวิธีหาค�ำ ตอบโดยครใู ห้ กระเบ้อื งหนา 1 เซนติเมตร 4 มิลลิเมตร วางซ้อนกนั 25 แผ่น สูงเทา่ ไร นกั เรยี นเป็นผ้บู อกวา่ เขียนแสดงวิธหี าคำ�ตอบแต่ละ บรรทดั อย่างไร คำ�ตอบเปน็ เท่าไร ดงั นี้ วธิ ที าำ เซนตเิ มตร มิลลิเมตร กระเบอื้ งหนา 1 4 × วางซ้อนกนั 25 สงู แผน่ หรอื 25 100 10 มม. เท่ากับ 1 ซม. 35 0 ตอบ สงู ๓๕ เซนติเมตร วิธที ำ� เซนติเมตร มลิ ลเิ มตร 1 พอ่ ขับรถ 1 ชวั่ โมง ไดร้ ะยะทาง 85 กโิ ลเมตร 350 เมตร ถ้าแต่ละช่วั โมงพ่อขับรถ ไดร้ ะยะทางเท่ากัน ในเวลา 4 ชว่ั โมง พ่อขบั รถไดร้ ะยะทางเทา่ ไร กระเบอ้ื งหนา 1 254 × แผ่น วางซอ้ นกัน 2 กล่องขนมยาว 8 เซนตเิ มตร ถ้าวางกล่องขนมเรียงตามแนวยาวในตูโ้ ชว์ท่ยี าว 1 เมตร 20 เซนตเิ มตร จะวางกล่องขนมไดก้ ่กี ลอ่ ง 3 ประเทศอติ าลที ำาพซิ ซ่าท่ยี าวท่สี ดุ ในโลกในปพี ุทธศกั ราช 2559 ซง่ึ ยาว 1 กิโลเมตร 855 เมตร ถา้ แบง่ พซิ ซ่าเปน็ 7 ส่วน ส่วนละเทา่ ๆ กัน แตล่ ะสว่ นจะยาวเท่าไร 4 แมท่ าำ ผ้าปูโต๊ะแตล่ ะผนื ใชผ้ า้ ยาว 2 เมตร 25 เซนตเิ มตร ตอ้ งการทำาผา้ ปโู ต๊ะ 6 ผนื แมต่ ้องใช้ผา้ ยาวเทา่ ไร ตรวจสอบความสมเหตุสมผลของคาำ ตอบดว้ ย สงู 25 100 | 97สถาบันส่งเสริมการสอนวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี หรอื 35 0 เฉลย 1 วธิ ีท�ำ กโิ ลเมตร เมตร ตอบ สูง ๓๕ เซนติเมตร พอ่ ขับรถ 1 ชว่ั โมง ไดร้ ะยะทาง 85 350 × ในเวลา 4 ชวั่ โมง พ่อขบั รถไดร้ ะยะทาง 340 1400 หรอื 341 400 เมือ่ ได้ค�ำ ตอบ 25 เซนติเมตร 100 มลิ ลิเมตร ตอบ พ่อขับรถไดร้ ะยะทาง ๓๔๑ กโิ ลเมตร ๔๐๐ เมตร ครูถามนักเรียนว่า สามารถเปลี่ยนหน่วยความยาว ได้หรือไม่ (ได)้ เพราะอะไร (เพราะผลคณู ในหน่วย 2 วิธที ำ� มิลลเิ มตรเป็น 100 มลิ ลิเมตร หรอื 10 เซนติเมตร) ตูโ้ ชว์ยาว 1 เมตร 20 เซนติเมตร หรือ 120 เซนตเิ มตร ดงั นน้ั ค�ำ ตอบเปน็ เทา่ ไร (25 + 10 = 35 เซนตเิ มตร) กลอ่ งขนมยาว 8 เซนตเิ มตร จากนน้ั ครใู หน้ กั เรยี นจบั คกู่ นั เขยี นแสดงวธิ หี าค�ำ ตอบ จะวางกล่องขนมได้ 120 ÷ 8 = 15 กล่อง ของโจทย์ปญั หาการคณู และโจทย์ปัญหาการหาร ตอบ จะวางกลอ่ งขนมได ้ ๑๕ กลอ่ ง เกย่ี วกบั ความยาวคลู่ ะ 1 ขอ้ ครูให้นกั เรยี นออกมา นำ�เสนอวิธหี าค�ำ ตอบจนครบทุกข้อ ครูและนกั เรยี น 3 วิธีท�ำ รว่ มกนั ตรวจสอบความถูกต้อง ถ้ามคี ูใ่ ดทเ่ี ขียนแสดง วิธหี าค�ำ ตอบข้อเดยี วกนั แล้วได้คำ�ตอบไม่ตรงกนั พิซซ่ายาว 1 กโิ ลเมตร 855 เมตร ให้ออกมานำ�เสนอและเพื่อนทกุ คนช่วยกันแก้ไขให้ ถกู ตอ้ งพรอ้ มบอกเหตผุ ลในการแกไ้ ข ครแู ละนกั เรยี น แบ่งเทา่ ๆ กนั เปน็ 7 สว่ น รว่ มกันตรวจสอบความสมเหตุสมผลของคำ�ตอบ กิโลเมตร เมตร 1855 7 1 855 แต่ละส่วนจะยาว 0 265 ตอบ แต่ละสว่ นจะยาว ๒๖๕ เมตร 4 วิธีทำ� เมตร เซนติเมตร แม่ทำ�ผ้าปูโตะ๊ แต่ละผนื ใชผ้ ้ายาว 2 25 × ต้องการท�ำ ผ้าปโู ตะ๊ 6 ผืน แม่ต้องใช้ผา้ ยาว 12 150 หรือ 13 50 ตอบ แม่ตอ้ งใช้ผา้ ยาว ๑๓ เมตร ๕๐ เซนติเมตร | 121สถาบันส่งเสริมการสอนวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี ค่มู อื ครรู ายวิชาพ้ืนฐานคณติ ศาสตร์ บทที่ 9 | การวดั ความยาว ช้ันประถมศึกษาปีท่ี 3 เลม่ 2 หนังสือเรยี นรายวิชาพน้ื ฐาน | คณิตศาสตร์ ป.3 การตรวจสอบความเขา้ ใจ บทที่ 9 | การวดั ความยาว 4. ตรวจสอบความเขา้ ใจของนกั เรียน ตรวจสอบความเข้าใจ เปน็ รายบคุ คลโดยใหน้ กั เรยี นเขยี นแสดงวธิ หี าค�ำ ตอบ ของโจทยป์ ัญหาการคูณและโจทยป์ ัญหาการหาร แสดงวธิ หี าคำาตอบ เกี่ยวกบั ความยาวท่เี ป็นหน่วยผสมตามหนงั สอื เรยี น 1 ไม้ไผล่ าำ หนึง่ ยาว 9 เมตร 60 เซนตเิ มตร ตัดออกเป็น 4 ท่อน ทอ่ นละเท่า ๆ กนั หนา้ 98 ครแู ละนกั เรยี นรว่ มกนั ตรวจสอบความถกู ตอ้ ง ถ้าพบวา่ มีนกั เรียนคนใดเขยี นแสดงวธิ หี าค�ำ ตอบ จะไดไ้ ม้ไผ่ยาวทอ่ นละเทา่ ไร ไม่ถกู ต้อง ให้ฝกึ เพม่ิ เตมิ จากน้นั ครแู ละนักเรียน ร่วมกนั สรปุ ส่ิงทไี่ ด้เรยี นรู้ 2 ชา่ งเทปนู ถนนวนั ละ 2 กโิ ลเมตร 750 เมตร ถ้าชา่ งเทปนู ทกุ วนั ครบ 1 สปั ดาห์ ช่างเทปูนได้ระยะทางเท่าไร สิง่ ท่ไี ด้เรยี นรู้ ส่ิงท่ีไดเ้ รียนรู้ การแกโ้ จทยป์ ญั หาท�ำ ไดโ้ ดย อา่ นท�ำ ความเขา้ ใจ การแก้โจทยป์ ัญหาทาำ ไดโ้ ดย อา่ นทำาความเขา้ ใจปญั หา วางแผนแก้ปัญหา ปัญหา วางแผนแกป้ ัญหา หาคำ�ตอบ และตรวจสอบ หาคาำ ตอบ และตรวจสอบความสมเหตุสมผลของคำาตอบ ความสมเหตสุ มผลของคำ�ตอบ แบบฝกึ หดั 9.10 จากนน้ั ให้นักเรยี นทำ�แบบฝกึ หดั 9.10 หนา้ 69 - 71 98 | สถาบันส่งเสริมการสอนวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี เฉลย 1 วธิ ที ำ� ไมไ้ ผ่ล�ำ หน่ึงยาว 9 เมตร 60 เซนตเิ มตร ตดั ออกเปน็ 4 ทอ่ น เมตร เซนติเมตร 160 4 9 60 จะไดไ้ ม้ไผ่ยาวทอ่ นละ 2 40 ตอบ จะไดไ้ ม้ไผ่ยาวท่อนละ ๒ เมตร ๔๐ เซนตเิ มตร 2 วิธที ำ� กิโลเมตร เมตร ชา่ งเทปูนถนนวันละ 2 750 × ชา่ งเทปูนครบ 7 วัน ช่างเทปูนได้ระยะทาง 14 5250 หรอื 19 250 ตอบ ช่างเทปนู ได้ระยะทาง ๑๙ กิโลเมตร ๒๕๐ เมตร 122 | สถาบันส่งเสริมการสอนวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี บทท่ี 9 | การวดั ความยาว คมู่ อื ครรู ายวชิ าพ้ืนฐานคณิตศาสตร์ ชัน้ ประถมศกึ ษาปีที่ 3 เล่ม 2 ร่วมคดิ ร่วมทำ� (1 ช่ัวโมง) หนังสือเรยี นรายวชิ าพืน้ ฐาน | คณิตศาสตร์ ป.3 กจิ กรรม ร่มบม่ ปัญญา บทที ่ 9 | การวดั ความยาว อปุ กรณ์ 1 ชุด ประกอบด้วย รว่ มคดิ ร่วมทำา บัตรโจทย์ที่ 1 2 และ 3 กจิ กรรม รม่ บม่ ปญั ญา อุปกรณ์ 1 ชุด ประกอบด้วย บัตรโจทย์ท่ี 1 2 และ 3 เตรยี มสถานท่ี วธิ ีจดั กิจกรรม ใช้หอ้ งเรยี นตามปกติ จดั โตะ๊ เปน็ กล่มุ 1. ครแู บ่งนกั เรียนเป็นกลมุ่ กลมุ่ ละเทา่ ๆ กัน แจกอปุ กรณก์ ลุ่มละ 1 ชุด 2. นักเรียนแตล่ ะกลุ่มช่วยกันหาคำาตอบของบัตรโจทยท์ ่ี 1 และ 2 ครใู ห้แตล่ ะกลมุ่ นำาเสนอวธิ ีคดิ 3. ครูใหน้ ักเรียนแตล่ ะกลุ่มช่วยกนั หาคาำ ตอบของบตั รโจทย์ที่ 3 พร้อมนาำ เสนอ ตวั อยา่ งบตั รโจทย์ 1 ร่มชายหาดปกั เรยี งกนั เปน็ แนวตรงตามริมหาด ถ้าร่มแตล่ ะคนั ปกั ห่างกนั 3 เมตร มีรม่ ปกั เรียงต่อกนั 6 คนั ดงั รปู ระยะทางจากรม่ คนั แรกถึงคันสุดท้ายยาวก่เี มตร วธิ ีจัดกจิ กรรม 3 ม. 3 ม. 3 ม. 3 ม. 3 ม. 1. ครแู บ่งนักเรยี นเป็นกล่มุ กล่มุ ละ 15 เมตร เทา่ ๆ กัน แจกอุปกรณก์ ลมุ่ ละ 1 ชดุ 2 ถ้ามีร่มปกั เรียงตอ่ กนั 25 คนั ระยะทางจากรม่ คันแรกถงึ คนั สดุ ท้ายยาวก่ีเมตร 2. ครใู ห้นกั เรียนแตล่ ะกลุ่มชว่ ยกัน หาค�ำ ตอบของบัตรโจทย์ท่ี 1 และ 2 ครูให้ 72 เมตร นกั เรียนแตล่ ะกลมุ่ นำ�เสนอวธิ คี ดิ 3 ถา้ มีร่มปักเรียงต่อกัน 1,001 คนั ระยะทางจากร่มคันแรกถงึ คนั สดุ ทา้ ยยาว กี่กโิ ลเมตร 3 กิโลเมตร แบบฝึกท้าทาย | 99สถาบันส่งเสริมการสอนวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี 3. ครใู ห้นักเรียนแตล่ ะกลุ่มช่วยกนั หาค�ำ ตอบของบตั รโจทยท์ ่ี 3 พรอ้ มน�ำ เสนอวธิ คี ดิ ครูและนกั เรียนร่วมกนั ตรวจสอบความถกู ต้อง จากนัน้ ครูให้นักเรยี นทำ�แบบฝึกทา้ ทายหน้า 72 - 74 | 123สถาบันส่งเสริมการสอนวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี คู่มือครรู ายวิชาพ้ืนฐานคณติ ศาสตร์ บทที่ 9 | การวดั ความยาว ช้นั ประถมศึกษาปที ่ี 3 เล่ม 2 คณิตคิดท้าทาย 1. (NT 2560) พิจารณาแผนผังแสดงเส้นทางบา้ นของจอยกบั สถานทีต่ า่ ง ๆ ในชุมชน บา� นจอย โรงเรยี น 755 เมตร โรงพยาบาล 815 เมตร จากข้อมลู ถ้าระยะทางจากบ้านจอยไปโรงพยาบาลใกล้กว่าระยะทางจากบา้ นจอยไปโรงเรยี นอยู่ 280 เมตร เมื่อจอยเดินทางจากบ้านไปโรงพยาบาลต้องเดินเป็นระยะทางกเ่ี มตร
2. (NT 2559) เสาธงชาตสิ ูง 10 เมตร 50 เซนตเิ มตร ประตูโรงเรียนสูง 2 เมตร 80 เซนติเมตร เสาธงชาตกิ ับประตโู รงเรยี นสงู ตา่ งกนั กเี่ มตร ก่ีเซนติเมตร 124 | สถาบันส่งเสริมการสอนวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี บทที่ 9 | การวดั ความยาว ค่มู อื ครรู ายวิชาพนื้ ฐานคณิตศาสตร์ ชัน้ ประถมศกึ ษาปีท่ี 3 เล่ม 2 ตวั อย่างแบบทดสอบทา้ ยบท ตัวอย่างแบบทดสอบนใี้ ชใ้ นการประเมนิ ผลระหว่างเรียนเพอ่ื พฒั นานกั เรยี นหากมีนักเรียน คนใดทไ่ี มส่ ามารถท�ำ แบบทดสอบนไ้ี ดค้ รคู วรใหน้ กั เรยี นคนนน้ั ฝกึ ทกั ษะมากขน้ึ โดยอาจใชแ้ บบฝกึ เสรมิ ในหนังสอื เสริมเพ่มิ ปัญญาของสสวท.หรือแบบฝกึ อื่นที่เห็นว่าสมควร ซง่ึ แบบทดสอบทา้ ยบทนม้ี ี จ�ำ นวน 10 ขอ้ คะแนนเต็ม 10 คะแนน ใชเ้ วลาในการทำ�แบบทดสอบ 20 นาที และวเิ คราะห์ เปน็ รายจดุ ประสงค์ไดด้ ังนี้ จดุ ประสงค์ ขอ้ ท่ี 1. วัดและบอกความยาวของสิ่งตา่ ง ๆ เปน็ เซนตเิ มตรและมิลลเิ มตร 1 2 เมตรและเซนตเิ มตร 3 2. บอกความยาวของสง่ิ ตา่ ง ๆ เปน็ กิโลเมตรและเมตร 4 5-6 3. เลือกใชเ้ คร่อื งวดั ความยาวท่เี หมาะสม 7 – 10 4. คาดคะเนความยาวเปน็ เมตรและเปน็ เซนติเมตร 5. เปรยี บเทยี บความยาวโดยใชค้ วามสมั พนั ธร์ ะหวา่ งเซนตเิ มตรกบั มลิ ลเิ มตร เมตรกบั เซนติเมตร กิโลเมตรกับเมตร 6. แสดงวธิ หี าคำ�ตอบของโจทย์ปัญหาเกย่ี วกบั ความยาว ตวั อยา่ งแบบทดสอบท้ายบท บทท่ี 9 เลือก ก ข หรือ ค ท่ีเปน็ คำ�ตอบท่ีถูกตอ้ ง 1. จากการใชไ้ มบ้ รรทดั วดั ความยาวของถ่ัวงอก ดงั ภาพ ถัว่ งอกยาวเทา่ ไร ก. 5 เซนติเมตร ข. 5 เซนตเิ มตร 1 มลิ ลิเมตร ค. 5 เซนติเมตร 5 มิลลิเมตร | 125สถาบันส่งเสริมการสอนวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี ค่มู ือครูรายวชิ าพนื้ ฐานคณติ ศาสตร์ บทที่ 9 | การวดั ความยาว ชน้ั ประถมศกึ ษาปที ่ี 3 เล่ม 2 2. ถ้าก้อยเดินจากจุดเรมิ่ ตน้ ไปจนถึงจุดส้ินสุด แลว้ เดนิ ย้อนกลับมาถึงจดุ พกั ก้อยเดนิ ได้ ระยะทางทงั้ หมดก่ีกิโลเมตร กเ่ี มตร เสน� ทางเดินระยะทาง 2 กม. 600 ม. 700 ม. 200 ม. 300 ม. 800 ม. 100 ม. จุดเรม่ิ ต�น 500 ม. 900 ม. 1,100 ม. 1,000 ม. 400 ม. 1,800 ม. 1,700 ม. 1,500 ม. 1,200 ม. จุดพกั 2,000 ม. 1,900 ม. 1,600 ม. 1,400 ม. 1,300 ม. จดุ สิ้นสุด ข. 2 กโิ ลเมตร 800 เมตร ค. 3 กโิ ลเมตร 200 เมตร ก. 2 กิโลเมตร 200 เมตร 3. บวั ตองต้องการตดั ชดุ แต่งงาน บวั ตองตอ้ งวัดความยาวรอบอก ความยาวรอบเอว บวั ตองตอ้ งใชเ้ ครื่องวดั ชนิดใดจงึ จะเหมาะสม ก. สายวัดตวั ข. ไม้เมตร ค. สายวดั ชนิดตลับ 4. สถานการณใ์ นขอ้ ใดไมเ่ กยี่ วกับการคาดคะเน ก. บัวบานสงู 120 เซนตเิ มตร ยนื อยู่ขา้ งต้หู นังสอื ทสี่ ูงกวา่ บัวบาน บวั บานคาดคะเนวา่ ตูห้ นังสอื น้นี ่าจะสงู 2 เมตร ข. บวั ตมู ใชไ้ มบ้ รรทัดทาบกับความยาวโตะ๊ เรยี น แต่โต๊ะเรียนมคี วามยาวมากกว่าไมบ้ รรทัด บวั ตมู คาดคะเนวา่ โตะ๊ เรยี นนี้น่าจะยาว 90 เซนติเมตร ค. บัวตองวดั ความยาวของกระดานได้ 2 เมตร 30 เซนตเิ มตร บวั ตองจึงคาดคะเนวา่ กระดานยาว 2 เมตร 30 เซนติเมตร 5. ขอ้ ใดกล่าวถกู ต้อง ก. 709 มลิ ลเิ มตร ส้ันกว่า 70 เซนติเมตร 9 มิลลเิ มตร ข. 79 เมตร ยาวกวา่ 7 เมตร 90 เซนติเมตร ค. 97 กโิ ลเมตร 20 เมตร ยาวเทา่ กับ 9,720 เมตร 126 | สถาบันส่งเสริมการสอนวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี บทที่ 9 | การวัดความยาว คู่มือครรู ายวิชาพ้นื ฐานคณิตศาสตร์ ชั้นประถมศกึ ษาปที ี่ 3 เลม่ 2 6. รถไฟฟา้ สายสนี ้�ำ เงนิ วิง่ ไดร้ ะยะทาง 48,007 เมตร รถไฟฟา้ สายสเี ขียวว่ิงไดร้ ะยะทาง 60 กโิ ลเมตร ข้อใดกล่าวไม่ถูกตอ้ ง ก. รถไฟฟ้าสายสีน�ำ้ เงนิ วงิ่ ได้ระยะทางสั้นกว่ารถไฟฟา้ สายสเี ขียว ข. รถไฟฟา้ สายสนี ำ้�เงนิ วง่ิ ได้ระยะทาง 48 กิโลเมตร 7 เมตร ค. รถไฟฟา้ สายสีน้ำ�เงนิ ว่งิ ได้ระยะทางยาวกว่ารถไฟฟา้ สายสีเขยี ว 7. ขอ้ ใดถูกต้อง ก. ใบตองใชผ้ ้าตดั เสือ้ 1 เมตร 85 เซนตเิ มตร และใชผ้ า้ ตดั กระโปรง 95 เซนติเมตร ใบตองใช้ผ้าตดั เสอื้ ยาวกว่ากระโปรง 90 เซนติเมตร ข. ใบเตยเดนิ ทางจากบา้ นถงึ โรงเรยี นเปน็ ระยะทาง 3 กโิ ลเมตร 535 เมตร เดนิ ทางจากโรงเรยี นถงึ ตลาดเปน็ ระยะทาง 1,475 เมตร ใบเตยเดนิ ทางทง้ั หมดเปน็ ระยะทาง 5 กโิ ลเมตร ค. ใบเฟริ น์ เยบ็ หน้ากากผา้ 1 ช้ิน ใช้ยางยดื ยาว 36 เซนตเิ มตร 4 มิลลเิ มตร ถ้าใบเฟิร์น ต้องการเยบ็ หน้ากากผ้า 25 ช้ิน ต้องใชย้ างยืดท้งั หมดยาว 901 เซนตเิ มตร 8. คลอง A ยาว 8 กิโลเมตร 350 เมตร คลอง B ส้นั กวา่ คลอง A 782 เมตร คลอง B ยาวเท่าไร คลอง A 8 กม. 350 ม. คลอง B 782 ม. ก. 7 กิโลเมตร 568 เมตร ข. 8 กิโลเมตร 432 เมตร ค. 9 กิโลเมตร 132 เมตร 9. ในชว่ งทมี่ ีการแพร่ระบาดของโรคโควดิ -19 รา้ นค้าแห่งหนง่ึ มลี กู ค้า 10 คน ทุกคนต้องยืนตอ่ ควิ ซ้อื ของแตล่ ะคนยนื ห่างกนั คนละ 1 เมตร 75 เซนติเมตร ระยะทางจากคนแรกถงึ คนสุดทา้ ย ยาวกเ่ี มตร กีเ่ ซนติเมตร ก. 15 เมตร 75 เซนติเมตร ข. 17 เมตร 50 เซนติเมตร ค. 19 เมตร 25 เซนตเิ มตร 10. เจน นุ่น โบว์ และแนนชว่ ยกันบรจิ าคผา้ ทำ�หน้ากากอนามัยรวมกัน 4,687 เมตร 80 เซนตเิ มตร แตล่ ะคนบรจิ าคเทา่ กนั เจน นนุ่ โบว์ และแนนบรจิ าคผา้ ท�ำ หนา้ กากอนามยั คนละกเ่ี มตร กเ่ี ซนตเิ มตร ก. 1,171 เมตร 20 เซนตเิ มตร ข. 1,171 เมตร 95 เซนตเิ มตร ค. 18,751 เมตร 20 เซนตเิ มตร | 127สถาบันส่งเสริมการสอนวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี คมู่ อื ครูรายวชิ าพืน้ ฐานคณติ ศาสตร์ บทที่ 9 | การวัดความยาว ชนั้ ประถมศกึ ษาปที ่ี 3 เล่ม 2 เฉลยแบบทดสอบทา้ ยบท บทท่ี 9 6. ค 7. ก 8. ก 9. ก 10. ข 1. ค 2. ข 3. ก 4. ค 5. ข 128 | สถาบันส่งเสริมการสอนวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี บทท่ี 10 | การวดั น�้ำ หนกั คมู่ ือครูรายวิชาพืน้ ฐานคณิตศาสตร์ ชนั้ ประถมศกึ ษาปีที่ 3 เล่ม 2 บทท่ี 10 การวดั นำ�้ หนกั จุดประสงคก์ ารเรียนรู้และสาระสำ�คัญ จดุ ประสงค์การเรยี นรู้ สาระส�ำ คญั นกั เรียนสามารถ • การบอกนำ�้ หนกั ของสิ่งต่าง ๆ อาจบอกเปน็ กิโลกรมั และขดี กโิ ลกรมั และกรมั 1. วัดและบอกนำ�้ หนกั เปน็ กิโลกรมั และขดี กิโลกรัมและกรมั (หวั ข้อ 10.1) • การวดั น้�ำ หนกั ของสิ่งต่าง ๆ ควรเลอื กใช้ 2. เลอื กใชเ้ ครอ่ื งชั่งท่ีเหมาะสม เครือ่ งช่งั ใหเ้ หมาะสมและบอกนำ�้ หนกั โดยใช้ (หัวข้อ 10.2) หน่วยน้�ำ หนักท่เี หมาะสม 3. คาดคะเนน�ำ้ หนักเป็นกโิ ลกรมั และเป็นขีด • การคาดคะเนนำ�้ หนกั ของสิ่งตา่ ง ๆ (หวั ข้อ 10.3) เปน็ การบอกน�ำ้ หนกั ใหใ้ กลเ้ คยี งน�ำ้ หนกั จรงิ โดยไม่ใช้เครอ่ื งช่ัง อาจเทยี บกบั น้�ำ หนัก ของส่ิงตา่ ง ๆ ทเ่ี ราทราบน้ำ�หนักแลว้ 4. เปรยี บเทียบนำ้�หนกั โดยใช้ความสมั พันธ์ • การเปรยี บเทียบน้ำ�หนกั ทม่ี หี น่วยตา่ งกัน ระหวา่ งกโิ ลกรมั กบั กรมั เมตรกิ ตนั กบั กโิ ลกรมั (หวั ขอ้ 10.4 - 10.6) ตอ้ งเปลย่ี นหนว่ ยใหเ้ ปน็ หนว่ ยเดยี วกนั กอ่ น แลว้ จงึ น�ำ มาเปรยี บเทยี บกนั โดยใชค้ วามสมั พนั ธ์ 1 กโิ ลกรัม เทา่ กบั 1,000 กรมั หรอื 1 เมตรกิ ตัน เทา่ กบั 1,000 กิโลกรัม 5. แสดงวธิ ีหาค�ำ ตอบของโจทยป์ ญั หาเกี่ยวกับ • การแกโ้ จทยป์ ญั หาท�ำ ไดโ้ ดยอา่ นท�ำ ความเขา้ ใจ น้ำ�หนัก ปัญหา วางแผนแก้ปญั หา หาค�ำ ตอบและ (หัวขอ้ 10.7 - 10.11) ตรวจสอบความสมเหตุสมผลของคำ�ตอบ ซึง่ ในการแก้โจทย์ปญั หาอาจใช้ความรู้เร่อื ง การหาผลบวก ผลลบ ผลคณู และผลหาร เกี่ยวกบั น�้ำ หนกั | 129สถาบันส่งเสริมการสอนวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี คู่มือครรู ายวชิ าพื้นฐานคณิตศาสตร์ บทที่ 10 | การวัดน้ำ�หนัก ชนั้ ประถมศกึ ษาปที ี่ 3 เล่ม 2 การวิเคราะหเ์ น้อื หากับทักษะและกระบวนการทางคณติ ศาสตร์ หวั ขอ้ เนอ้ื หา ทกั ษะและกระบวนการ เวลา ทางคณิตศาสตร์ (ช่วั โมง) 1 2 3 4 5 เตรยี มความพรอ้ ม 1 10.1 การวัดนำ�้ หนักเป็นกิโลกรัมและขดี 1 กโิ ลกรัมและกรมั 10.2 การเลือกเครือ่ งชง่ั ที่เหมาะสม 1 10.3 การคาดคะเนน้�ำ หนกั เปน็ กโิ ลกรมั และเปน็ ขีด 2 10.4 ความสมั พันธ์ระหวา่ งหน่วยน�ำ้ หนกั (1) 1 10.5 ความสมั พนั ธร์ ะหว่างหนว่ ยน้ำ�หนกั (2) 1 10.6 การเปรียบเทยี บน�ำ้ หนัก 1 10.7 การบวกและการลบเกยี่ วกบั น�ำ้ หนกั 1 10.8 การคูณและการหารเกย่ี วกบั นำ�้ หนกั 1 10.9 โจทย์ปัญหาเกีย่ วกับน�ำ้ หนัก (1) 1 10.10 โจทย์ปัญหาเกยี่ วกับนำ้�หนกั (2) 1 10.11 โจทยป์ ญั หาเกย่ี วกับน�ำ้ หนกั (3) 1 รว่ มคดิ ร่วมท�ำ 1 1 การแก้ปัญหา 2 การสอ่ื สารและการสือ่ ความหมายทางคณิตศาสตร์ 3 การเชอ่ื มโยง 4 การให้เหตผุ ล 5 การคิดสรา้ งสรรค์ 130 | สถาบันส่งเสริมการสอนวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี บทท่ี 10 | การวดั น�้ำ หนกั ค่มู อื ครรู ายวิชาพ้ืนฐานคณิตศาสตร์ ชัน้ ประถมศกึ ษาปที ่ี 3 เลม่ 2 ค�ำ ส�ำ คญั หนว่ ยวัดน�้ำ หนัก ขีด กรัม กโิ ลกรมั เมตรกิ ตนั เครอ่ื งชั่งสปริง เครอ่ื งช่ังแบบใชต้ วั เลข เครอื่ งชงั่ แบบแขวน เคร่อื งชั่งน้�ำ หนกั รถ พิกัดนำ้�หนัก การคาดคะเนน้�ำ หนัก ความสมั พันธร์ ะหว่างหน่วยน้ำ�หนกั ความรู้หรอื ทกั ษะพืน้ ฐานของนักเรียน 1. การบวก การลบ การคณู การหาร จ�ำ นวนนับ 2. วดั และเปรียบเทียบน�้ำ หนกั เป็นกโิ ลกรมั และกรมั กิโลกรัมและขดี 3. การบวกและการลบเกยี่ วกบั น้�ำ หนักท่มี หี น่วยเปน็ กิโลกรมั และกรมั กโิ ลกรัมและขดี 4. การแกโ้ จทย์ปัญหาการบวกและโจทยป์ ัญหาการลบเกี่ยวกบั น�ำ้ หนักท่มี ีหน่วยเป็น กิโลกรมั และกรัม กิโลกรัมและขีด สอื่ และแหลง่ เรียนรู้ 1. หนงั สอื เรียนหน้า 100 - 147 2. แบบฝกึ หดั หน้า 75 - 109 3. แบบบนั ทึกกจิ กรรม ใบกจิ กรรม บตั รภาพตา่ ง ๆ และอปุ กรณ์ต่าง ๆ ท่ีใชป้ ระกอบกจิ กรรม ดงั น้ี • ส่ิงของสำ�หรบั ทำ�กจิ กรรม เช่น ถุงทรายทีม่ ีนำ้�หนักตา่ ง ๆ ขวดบรรจุนำ�้ สงิ่ ของต่าง ๆ ทม่ี นี �้ำ หนกั แตกต่างกนั ถงุ ลกู ปัด •• เครือ่ งช่ัง เช่น เครอื่ งชั่งสปรงิ ใบกจิ กรรม แบบบนั ทกึ กจิ กรรม บตั รแสดงน�ำ้ หนกั แถบกระดาษ บตั รภาพการชง่ั น�ำ้ หนกั 4. สอ่ื เพม่ิ เตมิ หนา้ 102 111 112 113 และ 147 (Download ไดจ้ าก QR code หนา้ 100) เวลาทใ่ี ช้จัดการเรยี นรู้ 14 ช่วั โมง | 131สถาบันส่งเสริมการสอนวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี คมู่ ือครูรายวชิ าพืน้ ฐานคณิตศาสตร์ บทที่ 10 | การวดั น้ำ�หนกั ชัน้ ประถมศึกษาปีที่ 3 เล่ม 2 การจดั การเรยี นรู้ การเตรียมความพร้อม (1 ชัว่ โมง) การวัดน้ำาหนกั ด�านชดง่ั า�นน้ำชหัง่นนกั ำ้ หนัก WeigWh eSitgahtiSontation บทที่ 10 เรียนจบบทนแ้ี ลว้ นกั เรียนสามารถ 25 25 ตนั ตัน หา� มรถน้ำหนา� มกั รถนำ้ หนกั เกิน 25 ตนัเกนิ 25 ตัน วัดและบอกนา้ำ หนักเปน็ กิโลกรัมและขดี กโิ ลกรัมและกรมั เลือกใชเ้ ครอ่ื งชั่งท่ีเหมาะสม คาดคะเนนาำ้ หนกั เปน็ กิโลกรัมและเปน็ ขดี เปรยี บเทียบนำ้าหนกั โดยใชค้ วามสัมพันธ์ระหวา่ งกิโลกรมั กบั กรมั เมตริกตนั กับกโิ ลกรมั สื่อเพิม่ เตมิ แสดงวธิ ีหาคาำ ตอบของโจทย์ปญั หาเกยี่ วกบั นำ้าหนกั กก. กก. kg kg หยดุ หยดุ 15,000 กิโลกรัม มากกว่าหรือน้อยกว่า 25 ตนั 1. ใชข้ ้อมลู ในหนงั สอื เรียนหน้าเปิดบทเพอื่ กระตนุ้ ความสนใจเก่ยี วกบั การวดั นำ้�หนกั โดยใช้ค�ำ ถาม เชน่ −− นักเรียนเหน็ อะไรในภาพ (ใหน้ ักเรยี นเลา่ ส่งิ ท่เี หน็ จากภาพ) −− สถานท่ที ป่ี รากฏในภาพคอื ทใ่ี ด ใครท�ำ อะไรบา้ ง และมีปา้ ยบอกอะไรบ้าง −− มอี ะไรในภาพทนี่ กั เรียนไม่เขา้ ใจบ้าง −− รถบรรทุกมีนำ้�หนักเทา่ ไร −− รถบรรทกุ คนั นีส้ ามารถว่งิ บนถนนนี้ได้ตามข้อกำ�หนดของการใชถ้ นนหรอื ไม่ ครสู นทนาเก่ียวกับน้�ำ หนกั และหน่วยน้�ำ หนักของรถบรรทกุ เชน่ 15,000 กโิ ลกรมั มากกว่า หรือนอ้ ยกว่า 25 ตัน ครูเปดิ โอกาสใหน้ กั เรียนแสดงความคดิ โดยอาจจะไม่คาดหวังใหน้ กั เรยี นบอก ความหมายหรอื บอกค�ำ ตอบทถ่ี กู ตอ้ งเกย่ี วกับหนว่ ยเมตริกตนั และบอกนักเรยี นว่าเราจะมาเรียนรใู้ น บทเรียนน้ี 2. ครนู �ำ เขา้ สบู่ ทเรียนโดยใชก้ ิจกรรมเตรยี มความพรอ้ ม ช่ังแบบไหนดี ตามหนังสือเรยี น หน้า 102 เพอ่ื ทบทวนเกยี่ วกับการวัดและบอกนำ�้ หนักเป็นกิโลกรมั และกรมั กโิ ลกรมั และขดี และ เตรยี มความพร้อมเกี่ยวกับการวดั น้ำ�หนกั โดยครเู ตรียมถุงทรายทีม่ ีน�ำ้ หนกั แตกต่างกัน เชน่ 132 | สถาบันส่งเสริมการสอนวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี บทท่ี 10 | การวดั นำ�้ หนัก คู่มอื ครรู ายวชิ าพน้ื ฐานคณติ ศาสตร์ ช้นั ประถมศึกษาปีท่ี 3 เลม่ 2 นำ�้ หนัก 1 กโิ ลกรัม น�ำ้ หนัก 500 กรัม และ หนงั สอื เรยี นรายวิชาพ้ืนฐาน | คณิตศาสตร์ ป.3 น้ำ�หนัก 100 กรมั โดยครไู มต่ ้องบอกน้ำ�หนกั บทที่ 10 | การวัดนาำ้ หนัก ของถงุ ทรายท่ีเตรียมไว้ จากน้นั ครูแบง่ นักเรียน เปน็ กลุ่ม ให้แต่ละกล่มุ ชงั่ น�้ำ หนักของถุงทรายท่ี เตรยี มความพรอ้ ม ครเู ตรียมไวว้ ่าแต่ละถุงหนกั เท่าไร ครูเตรียม บตั รแสดงน�้ำ หนักทเ่ี ปน็ กโิ ลกรมั และกรมั กจิ กรรม ชัง่ แบบไหนดี อุปกรณ์ 1. เครือ่ งชัง่ สปริง 2. ถุงทรายที่มีนำ้าหนัก 1 กโิ ลกรมั น้าำ หนัก 500 กรมั และ นำ้าหนัก 100 กรมั อยา่ งละ 5 ถงุ โดยไม่บอกนาำ้ หนกั 3. บตั รแสดงนำ้าหนกั ตวั อย่างบตั รแสดงน้าำ หนัก กิโลกรัมและขดี ไวห้ ลาย ๆ บัตร อาจสแกน QR 2 กิโลกรัม 5 ขีด 3 กิโลกรัม 700 กรัม Code จากหน้าเปิดบทกไ็ ด้ จากนนั้ ครูส่มุ หยบิ 2 กโิ ลกรมั 200 กรมั 1 กโิ ลกรัม 500 กรมั บตั รแสดงน้�ำ หนักทีละบตั ร แลว้ ใหน้ ักเรยี น วธิ ีจดั กจิ กรรม เลอื กถุงทรายที่มนี �ำ้ หนกั ต่าง ๆ มารวมกันเพอ่ื ให้ได้น้�ำ หนกั รวมเท่ากับน�ำ้ หนกั ท่ีแสดงในบตั ร 1. ครูแบง่ นักเรียนเปน็ กลมุ่ กล่มุ ละเท่า ๆ กนั 2. ใหต้ ัวแทนแต่ละกลุ่มออกมาชงั่ และบอกนำ้าหนกั ของถุงทรายทั้งหมดที่ครูเตรียมไว้ 3. ครสู ุ่มหยิบบัตรแสดงนาำ้ หนกั ใหแ้ ตล่ ะกล่มุ ชว่ ยกันหาวิธีช่งั ถุงทรายเพือ่ ใหไ้ ด้ นาำ้ หนกั รวมตามทก่ี าำ หนดในบตั รแสดงนาำ้ หนกั แลว้ ออกมาตรวจสอบโดยการชง่ั จรงิ แสดงน�ำ้ หนักท่ีครเู ลือกซ่งึ แตล่ ะกลมุ่ อาจเลอื ก KILOG 0 ถุงทรายได้แตกต่างกันแต่ผลรวมของนำ้�หนัก 5 4 1 2 3 เทา่ กัน เช่น บัตรแสดงน�้ำ หนัก 2 กิโลกรมั 5 ขีด นกั เรยี นอาจเลือกถงุ ทรายท่นี ้�ำ หนกั 1 กโิ ลกรัม แบบฝึกหัดเตรยี มความพร้อม 2 ถงุ และถงุ ทรายที่น�้ำ หนกั 500 กรัม 1 ถงุ 102 | สถาบันส่งเสริมการสอนวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี หรอื นกั เรยี นอาจเลอื กถงุ ทรายน�ำ้ หนกั 500 กรมั 5 ถงุ เป็นตน้ จากนั้นครูใหน้ ักเรยี นช่งั นำ�้ หนกั ของถุงทรายทง้ั หมดท่เี ลือกมาเพื่อตรวจสอบวา่ ไดน้ ำ้�หนัก เทา่ กบั น�้ำ หนกั ในบตั รแสดงน้�ำ หนักหรอื ไม่ ครูอาจท�ำ กิจกรรมเปน็ รอบ รอบละ 1 บัตรแสดงน้ำ�หนกั ตรวจสอบนำ�้ หนักของถุงทรายทน่ี ักเรียนเลือกเปน็ รอบ แล้วจงึ สุ่มหยิบบตั รแสดงนำ�้ หนักในรอบตอ่ ไป ในแตล่ ะรอบครอู าจใหน้ กั เรยี นแลกเปลย่ี นวธิ กี ารหาค�ำ ตอบ โดยใหค้ วามส�ำ คญั กบั วธิ กี ารทห่ี ลากหลาย ท่นี ักเรยี นใช้ในการเลือกถุงทรายที่มนี ำ้�หนักตา่ ง ๆ แล้วน�ำ มาอภิปรายว่าแตล่ ะวิธีมีความเหมือนและ แตกต่างกันอย่างไร จากนนั้ ใหน้ ักเรียนทำ�แบบฝึกหดั เตรียมความพร้อม หน้า 75 - 76 10.1 การวัดนำ้�หนักเปน็ กิโลกรมั และขดี กโิ ลกรัมและกรมั (1 ชั่วโมง) จดุ ประสงค์ วัดและบอกน้�ำ หนักเปน็ กิโลกรมั และขดี กิโลกรัมและกรมั สอ่ื การเรยี นรู้ −− เครอื่ งชงั่ สปรงิ และส่งิ ของส�ำ หรบั ชั่ง −− บัตรภาพการชงั่ น้�ำ หนกั ของส่งิ ของตามหนังสือเรียนหนา้ 103 | 133สถาบันส่งเสริมการสอนวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี คู่มอื ครรู ายวชิ าพืน้ ฐานคณติ ศาสตร์ บทที่ 10 | การวัดน้ำ�หนกั ชน้ั ประถมศกึ ษาปีท่ี 3 เลม่ 2 แนวการจดั การเรยี นรู้ การพฒั นาความรู้ 1. ครทู บทวนเกี่ยวกับการชั่งน้ำ�หนกั โดยใชเ้ คร่ืองช่ังสปริง น�ำ สง่ิ ของวางบนเครือ่ งช่ังแล้วให้ นักเรยี นบอกนำ�้ หนกั ของสง่ิ ของเป็นกรมั เป็นขีด เปน็ กิโลกรมั และขีด เป็นกิโลกรมั และกรัม จากน้นั ครตู ดิ บัตรภาพการช่ังสิ่งของต่าง ๆ ด้วยเครื่องชั่งสปริง บนกระดานตามภาพในหนงั สอื หนา้ 103 ทีละภาพ และให้ หนังสอื เรยี นรายวิชาพน้ื ฐาน | คณติ ศาสตร์ ป.3 นกั เรยี นอา่ นนำ้�หนกั จากเคร่ืองชง่ั สปรงิ เปน็ กโิ ลกรัมและขดี บทท่ ี 10 | การวดั นา้ำ หนัก กโิ ลกรมั และกรมั ครอู ธิบายเพ่ิมเตมิ ว่า เคร่อื งช่ังสปรงิ ทใ่ี ช้ ในการช่งั น้�ำ หนกั นน้ั มหี ลายขนาด ถ้าต้องการช่ังสิง่ ของที่มี 10.1 การวดั นาำ้ หนกั เป็นกิโลกรมั และขีด น�้ำ หนกั มากก็ใช้เคร่ืองชัง่ ทส่ี ามารถชงั่ ได้ เช่น กโิ ลกรมั และกรมั เงาะ 50 กิโลกรมั 7 ขีด กใ็ ชเ้ ครอ่ื งชั่งสปริงท่ีสามารถ ชง่ั สิง่ ของท่ีมนี ้ำ�หนกั ขนาดนไ้ี ด้ และปกี ไก่หนัก 35 กโิ ลกรมั พัฒนาความรู้ 5 ขดี ก็ใชเ้ คร่ืองช่ังทส่ี ามารถช่ังได้ ครูอาจเพ่มิ เติมตัวอย่าง การชัง่ ส่งิ ของตา่ ง ๆ อีก 2 - 3 ตัวอยา่ ง เพอื่ ใหน้ กั เรยี น ปลาหนกั 2 กิโลกรัม 6 ขดี ไดฝ้ ึกการอา่ นนำ�้ หนักจากเครือ่ งชง่ั สปริงหลาย ๆ ขนาด หรอื 2 กโิ ลกรัม 600 กรมั 2. จากนัน้ ครยู กตวั อยา่ งการอ่านนำ้�หนักจาก ILOG 0 เครือ่ งชง่ั ดจิ ิทัลหรอื เครือ่ งชัง่ แบบใชต้ ัวเลข ในการใช้ 5 เครือ่ งช่งั ดิจิทัลสามารถอา่ นน�ำ้ หนักของส่ิงของทช่ี ่งั ได้จาก K 1 KILOG 36 29604 2KILOG 403 57 3056 5554 29 เงาะเขง่ นห้ี นกั 50 กโิ ลกรมั 53 40 7 ขีด หรือ 50 กโิ ลกรัม 700 กรัม 52 30 ป�กไกห่ นัก 35 กิโลกรัม 5 ขดี 51 หรอื 35 กโิ ลกรมั 500 กรัม 49 50 KILOG 1 2 34 60 0 55859 67 8 57 9 56 10 11 5554 12 53 52 13 14 48 5051 47 15 16 46 49 17 48 18 45 2044 47 19 4346 42 39 38 37 36 34 33 32 31 21 45 40 35 30 2541 22 23 24 26 29 28 27 45 20 40 3032 31 25 22 3539 38 37 36 23 24 26 34 33 29 28 27 KILOG 1 2 34 058 59 67 60 557 8 9 56 54 11 12 55 1053 13 52 14 5051 15 16 49 17 48 18 45 2044 47 19 46 43 42 21 40 35 30 2541 22 39 38 37 36 34 33 32 31 23 24 26 29 28 27 | 103สถาบันส่งเสริมการสอนวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี หน้าจอแสดงผล ซง่ึ จะแสดงผลเปน็ ตวั เลข เช่น การอ่าน น�้ำ หนกั ตวั จากเครอื่ งช่ังน้�ำ หนกั ตัวแบบใชต้ ัวเลข หนงั สอื เรียนรายวิชาพนื้ ฐาน | คณิตศาสตร์ ป.3 บทท ี่ 10 | การวัดนำ้าหนกั หนา้ จอแสดงผลเปน็ 50.7 อา่ นน�ำ้ หนกั ไดเ้ ปน็ หา้ สบิ จดุ เจด็ อ่านนา้ำ หนัก กโิ ลกรมั ตัวเลขหลังจุดเป็นเลขโดดตัวเดียว ตวั เลขนนั้ ขนุ หนกั 30 กิโลกรัม 4 ขีด หรือ 30 กโิ ลกรมั 400 กรมั จะแสดงนำ้�หนกั เปน็ ขีด หรือ 100 กรัม ในทีน่ ้ ี 30 31 36 50.7 กโิ ลกรมั หมายถึง 50 กโิ ลกรัม 7 ขีด หรอื 30 31 50 กโิ ลกรัม 700 กรัม ตามหนงั สือเรียนหน้า 104 50.7 กโิ ลกรัม อ่านวา่ ห้าสบิ จดุ เจด็ กิโลกรมั ถา้ หนา้ จอแสดงผลเปน็ 9.475 อ่านน�ำ้ หนักไดเ้ ปน็ หมายถึง นาำ้ หนกั 50 กโิ ลกรมั 7 ขดี หรอื 50 กิโลกรัม 700 กรัม เก้าจุดสเี่ จ็ดหา้ กิโลกรมั ตวั เลขหลังจุดเป็นเลขโดดสามตัว 9.475 กิโลกรัม อ่านว่า เกา้ จดุ สี่เจด็ ห้ากโิ ลกรมั ตัวเลขนจ้ี ะแสดงนำ�้ หนักเปน็ กรัม ในทนี่ ี้ 9.475 กิโลกรมั หมายถึง นำ้าหนกั 9 กโิ ลกรัม 475 กรัม หมายถึง 9 กิโลกรมั 475 กรัม ตามหนังสอื เรียนหนา้ 104 ตวั เลขหน้าจุดบอกน้าำ หนกั เปน็ กโิ ลกรมั ครูแนะน�ำ อักษรยอ่ ของหน่วยน้�ำ หนัก กโิ ลกรมั ใช้อักษรยอ่ ตัวเลขหลังจุดบอกนา้ำ หนักเป็นกรัม กก. และ กรัม ใช้อกั ษรยอ่ ก. และแนะนำ�การเขยี น กิโลกรมั (kilogram) ใช้อักษรย่อ กก. (kg) กรมั (gram) ใชอ้ ักษรยอ่ ก. (g) 104 | สถาบันส่งเสริมการสอนวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี หนว่ ยน�ำ้ หนักเปน็ ภาษาองั กฤษ kilogram เขียนย่อวา่ kg 134 | สถาบันส่งเสริมการสอนวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี บทที่ 10 | การวัดน้�ำ หนกั คมู่ อื ครูรายวชิ าพืน้ ฐานคณติ ศาสตร์ ชน้ั ประถมศึกษาปีท่ี 3 เล่ม 2 และ gram เขยี นย่อว่า g ครอู าจยกตัวอย่างการชั่งน�ำ้ หนักที่ใช้เครื่องช่งั น�้ำ หนกั แบบใชต้ วั เลข ในชีวิตจรงิ เพิ่มเตมิ เชน่ การชัง่ น�้ำ หนกั สิ่งของท่ซี ้ือจากซปุ เปอรม์ าเก็ต จากรูปน�้ำ หนัก 0.512 กก. อา่ นว่า ศนู ยจ์ ดุ หา้ หน่ึงสองกิโลกรมั หมายถงึ นำ้�หนกั 512 กรัม จากรูปนำ้�หนกั 1.006 กก. อ่านวา่ หนึ่งจุดศูนยศ์ นู ยห์ กกิโลกรมั หมายถงึ น�้ำ หนกั 1 กิโลกรมั 6 กรมั หรือน�้ำ หนกั ของส่งิ ของทสี่ ่งทางไปรษณีย์ ดังนี้ จากรูปน้ำ�หนัก 2.274 Kg. อา่ นวา่ สองจุดสองเจด็ ส่ีกโิ ลกรัม หมายถึง น�ำ้ หนัก 2 กิโลกรัม 274 กรัม ครอู าจเน้นยำ�้ เก่ียวกบั การอา่ นน้�ำ หนักจากเคร่อื งช่ังดจิ ิทลั ทแ่ี สดงผลเป็นตัวเลขว่า ตัวเลขหนา้ จดุ แสดงน�ำ้ หนกั เปน็ หนงั สือเรยี นรายวิชาพน้ื ฐาน | คณติ ศาสตร์ ป.3 กโิ ลกรมั ตวั เลขหลงั จดุ แสดงน�ำ้ หนกั เปน็ ขดี หรอื เปน็ กรมั บทท่ ี 10 | การวดั นำ้าหนัก 3. ครนู ำ�เสนอวา่ นอกจากเครื่องชงั่ ท่ีเราคุน้ เคยใน อ่านนา้ำ หนัก ชีวิตประจ�ำ วนั แล้ว ยังมีเคร่อื งชัง่ ที่ใช้ส�ำ หรับชัง่ สงิ่ ของทมี่ ี กก. น้�ำ หนกั มาก ๆ ซ่ึงใชใ้ นทางอตุ สาหกรรม เช่น เคร่อื งช่ัง kg รถบรรทกุ เครอ่ื งชง่ั ทอ่ นเหลก็ เปน็ ตน้ ครอู าจตดิ รปู เครอ่ื งชง่ั รถบรรทุกหนัก 23,680 กโิ ลกรมั นำ้�หนกั ทม่ี พี ิกดั นำ้�หนักมากทีห่ ลากหลายเพอ่ื ใหน้ ักเรียน kg ทอ่ นเหลก็ หนกั 4,880 กิโลกรัม รจู้ ัก ครูยกตัวอย่างการอ่านน�ำ้ หนกั จากเคร่ืองชง่ั นำ้�หนักรถ kg และเครือ่ งชง่ั แบบแขวนตามหนังสือเรยี นหน้า 105 โดยอธิบายวา่ การอา่ นน�้ำ หนกั ใหอ้ ่านแบบเดยี วกบั การอา่ น อา่ นนาำ้ หนกั 2 kg น้ำ�หนกั จากเคร่อื งชงั่ ดจิ ทิ ัล ครูสาธิตการอ่านน้�ำ หนัก 1 จากตวั อยา่ งในหนังสือเรียนหนา้ 105 ดงั นี้ kg kg เสาปูนหนกั 3,460 กโิ ลกรมั รถบรรทุกหนกั 10,180 กิโลกรมั | 105สถาบันส่งเสริมการสอนวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี | 135สถาบันส่งเสริมการสอนวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี คู่มือครรู ายวชิ าพนื้ ฐานคณิตศาสตร์ บทที่ 10 | การวดั น�ำ้ หนัก ชัน้ ประถมศกึ ษาปที ่ี 3 เลม่ 2 รถบรรทกุ หนกั 23,680 กโิ ลกรมั อา่ นวา่ รถบรรทกุ หนกั สองหมน่ื สามพนั หกรอ้ ยแปดสบิ กโิ ลกรมั ทอ่ นเหล็กหนกั 4,880 กิโลกรมั อา่ นว่า ทอ่ นเหลก็ หนกั สพ่ี นั แปดร้อยแปดสบิ กโิ ลกรัม ครคู วรช้ใี หน้ กั เรียนสังเกตหนว่ ยนำ้�หนักทร่ี ะบุบนเครื่องชง่ั จะได้รูว้ ่าเครอ่ื งชั่งแตล่ ะเคร่อื ง จะตอ้ งอา่ นน�ำ้ หนกั อยา่ งไร จากนน้ั ใหน้ กั เรยี นชว่ ยกนั อา่ นน�ำ้ หนกั จากเครอ่ื งชง่ั น�ำ้ หนกั รถและเครอ่ื งชง่ั แบบแขวนในกรอบท้ายหนังสอื เรียนหน้า 105 ครูและนักเรียนร่วมกนั ตรวจสอบความถูกต้อง การตรวจสอบความเขา้ ใจ หนงั สอื เรยี นรายวิชาพ้ืนฐาน | คณิตศาสตร์ ป.3 บทที ่ 10 | การวดั น้ำาหนกั 4. ตรวจสอบความเข้าใจของนกั เรยี น เปน็ รายบคุ คล โดยให้นกั เรียนอา่ นนำ้�หนกั จาก ตรวจสอบความเขา้ ใจ เครอื่ งช่งั แลว้ บอกน้�ำ หนกั ของส่ิงต่าง ๆ ตามหนงั สอื เรยี นหนา้ 106 ครแู ละนกั เรยี นรว่ มกนั บอกนำา้ หนักของสิ่งต่าง ๆ ตรวจสอบความถกู ตอ้ งและสรปุ สง่ิ ทไ่ี ดเ้ รยี นรู้ 1 2 สง่ิ ทไี่ ดเ้ รยี นรู้ 60 0KILOG 1 เสอื หนกั 30 กิโลกรมั 8 ขดี การบอกน้ำ�หนกั ของสิ่งตา่ ง ๆ อาจบอก 4 เปน็ กโิ ลกรมั และขีด กโิ ลกรมั และกรัม 56 58 59 57 kg จากนน้ั ให้นกั เรยี นท�ำ แบบฝกึ หดั 10.1 5554 หน้า 77 - 78 53 KILOG 1 2 34 kg 52 058 59 67 60 557 8 5051 9 56 49 54 11 12 48 55 1053 13 52 14 5051 15 16 49 17 48 18 45 2044 47 19 46 43 42 21 40 35 30 2541 22 39 38 37 36 34 33 32 31 23 24 26 29 28 27 ทเุ ร4ีย7นหนัก 53 กิโลกรัม 2 ขดี 3 แมวหนกั 6 กโิ ลกรัม 103 กรัม ท่อหนัก 4,798 กโิ ลกรัม สงิ่ ทไี่ ด้เรียนรู้ แบบฝึกหัด 10.1 การบอกนำ้าหนกั ของสิ่งต่าง ๆ อาจบอกเป็นกิโลกรมั และขีด กโิ ลกรัมและกรัม 106 | สถาบันส่งเสริมการสอนวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี 10.2 การเลือกเคร่อื งชงั่ ทเี่ หมาะสม (1 ชัว่ โมง) จดุ ประสงค์ เลอื กใชเ้ ครอ่ื งชง่ั ทเ่ี หมาะสมกบั สง่ิ ทต่ี อ้ งการชง่ั และบอกน�ำ้ หนกั โดยใชห้ นว่ ยน�ำ้ หนกั ทเ่ี หมาะสม สอื่ การเรียนรู้ −− บัตรภาพเครอ่ื งชั่งชนดิ ต่าง ๆ −− บตั รภาพสง่ิ ของชนดิ ตา่ ง ๆ 136 | สถาบันส่งเสริมการสอนวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี บทท่ี 10 | การวดั น�้ำ หนัก คมู่ ือครรู ายวชิ าพ้นื ฐานคณติ ศาสตร์ ชน้ั ประถมศึกษาปที ่ี 3 เลม่ 2 แนวการจัดการเรียนรู้ การพัฒนาความรู้ 1. ครสู นทนากับนกั เรียนเกี่ยวกบั เคร่อื งชัง่ ทพี่ บในชวี ติ จรงิ โดยให้นักเรียนบอกชนิดของ เครอ่ื งชง่ั ตา่ ง ๆ เชน่ เครอ่ื งชง่ั สปรงิ เครอ่ื งชง่ั น�ำ้ หนกั ตวั ครอู าจเตรยี มบตั รภาพเครอ่ื งชง่ั ชนดิ ตา่ ง ๆ ไว้ หากนกั เรยี นพดู ถงึ เครอ่ื งชง่ั ชนดิ ใดใหต้ ดิ บตั รภาพเครอ่ื งชง่ั ชนดิ นน้ั บนกระดาน ครนู �ำ อภปิ รายเกย่ี วกบั เคร่อื งชงั่ น�้ำ หนักที่ตดิ บนกระดานตามหนงั สือเรยี นหนา้ 107 ว่ามีความเหมือนหรอื แตกตา่ งกัน อยา่ งไร ครูสรุปเก่ยี วกบั ประเภทของเคร่อื งช่งั ว่า เคร่ืองช่งั มหี ลากหลายประเภท เชน่ เครอ่ื งช่งั น้�ำ หนกั ตวั มที ั้งแบบ หนังสือเรยี นรายวิชาพ้ืนฐาน | คณติ ศาสตร์ ป.3 มเี ขม็ และแบบใชต้ วั เลข เปน็ ตน้ และเครอ่ื งชง่ั มพี กิ ดั น�ำ้ หนกั บทท ่ี 10 | การวัดนา้ำ หนัก สูงสุดที่แตกตา่ งกัน ครอู ธิบายค�ำ ว่าพกิ ดั น�้ำ หนกั คือ คา่ ท่ี 10.2 การเลอื กเครื่องช่งั ทเ่ี หมาะสม พฒั นาความรู้ บอกน�้ำ หนักสูงสดุ ทีเ่ ครอื่ งช่งั นน้ั สามารถชงั่ ได้ เช่น ถา้ ตอ้ งการชง่ั แตงโม 1 ผล ตอ้ งใชเ้ ครอ่ื งช่ังชนดิ ใด เครอ่ื งชั่งสปรงิ พกิ ดั 5 กโิ ลกรมั แสดงว่าเครื่องชง่ั สปรงิ นี้ สามารถช่ังน�ำ้ หนกั ไดส้ ูงสุด 5 กิโลกรัม 36 OG 0 1 3 จากนนั้ ครแู สดงบตั รภาพสง่ิ ของชนิดต่าง ๆ เพอ่ื ให้ KIL นกั เรียนเลอื กเครอ่ื งชง่ั ทตี่ ดิ อยู่บนกระดานว่าจะเลอื ก 2 เครอ่ื งชง่ั ชนดิ ใดมาชง่ั สง่ิ ของในบตั รภาพ โดยใชก้ ารถาม - ตอบ พรอ้ มกบั รว่ มกันอภปิ รายเหตุผล เช่น ใชเ้ คร่อื งชัง่ สปรงิ หรอื ใช้เครื่องช่งั แบบใชต้ ัวเลข −− ถา้ ต้องการชงั่ แตงโม 1 ผล ควรเลือกใช้เครอ่ื งชัง่ ถา้ ตอ้ งการชงั่ ส่งิ ของทีม่ ีนำา้ หนักมาก เช่น กระสอบขา้ ว ลงั ผลไมข้ นาดใหญ่ รถยนต์ หรือ แผน่ เหลก็ ต้องใช้เคร่อื งชัง่ ท่สี ามารถรับนำา้ หนักของสง่ิ น้ันได้ หรือเครอ่ื งชงั่ ท่มี พี ิกัดสงู เชน่ KILOG 1 2 34 60 0 55859 67 8 kg 57 9 56 10 11 เคร่ืองชงั่ สปริง เคร่อื งช่งั แบบแขวน 5554 12 พิกดั 300 กโิ ลกรมั 53 52 13 14 5051 15 16 49 17 48 18 45 2044 47 19 46 43 42 21 40 35 30 2541 22 39 38 37 36 34 33 32 31 23 24 26 29 28 27 เครื่องชง่ั สปรงิ เครือ่ งชง่ั นำา้ หนกั รถ พกิ ัด 60 กิโลกรมั เครือ่ งชัง่ นา้ำ หนักตวั มีท้งั แบบมเี ขม็ และแบบใช้ตัวเลข เช่น คำาวา่ พิกัด ในท่ีนเ้ี ป็นคาำ ที่ ใช้บอกนาำ้ หนักสูงสดุ ท่ีเครอ่ื งช่งั นนั้ 99 0 1 สามารถชัง่ ได้ ส่วนใหญ่ 40 30 ใชใ้ นการซอ้ื ขายเครอื่ งช่ัง ชนดิ ใด เพราะเหตุใด การวดั น้าำ หนักของสิง่ ต่าง ๆ ควรเลือกใชเ้ คร่ืองชั่งใหเ้ หมาะสม −− ถา้ ตอ้ งการช่งั ขา้ วสาร 1 กระสอบ ควรเลอื กใช้ | 107สถาบันส่งเสริมการสอนวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี เครื่องช่ังชนดิ ใด เพราะเหตใุ ด −− ถ้าตอ้ งการช่ังหอมหวั ใหญ่ 1 หวั ควรเลอื กใชเ้ ครอื่ งช่งั ชนดิ ใด เพราะเหตุใด −− ถา้ ตอ้ งการชั่งรถยนต์ 1 คนั ควรเลือกใช้เครอื่ งชงั่ ชนดิ ใด เพราะเหตุใด ครูและนักเรียนร่วมกนั สรปุ ว่า ถา้ ต้องการชง่ั ส่งิ ของทม่ี ีน้�ำ หนกั มาก เชน่ กระสอบข้าว ลังผลไม้ ขนาดใหญ่ หรอื รถยนต์ตอ้ งใชเ้ ครื่องชง่ั ท่สี ามารถช่ังสิ่งของน้นั ได้หรอื เป็นเครื่องช่งั ทม่ี พี กิ ดั น�ำ้ หนักสูง ถ้าตอ้ งการชง่ั สงิ่ ของที่มีน้�ำ หนกั น้อย เช่น ส่วนผสมของยา ส่วนผสมตา่ ง ๆ ในการทำ�ขนม ท่ีต้องใช้ เครื่องชง่ั ท่ีมคี วามละเอียดอาจตอ้ งใช้เครื่องชง่ั ดจิ ทิ ลั ที่สามารถชั่งน�้ำ หนกั เปน็ กรมั ได้ ดังนน้ั ในการช่งั นำ้�หนกั ของส่ิงตา่ ง ๆ ควรเลอื กเครอื่ งชัง่ ใหม้ คี วามเหมาะสมกบั ส่งิ ทต่ี อ้ งการช่งั | 137สถาบันส่งเสริมการสอนวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี คมู่ อื ครรู ายวิชาพนื้ ฐานคณติ ศาสตร์ บทที่ 10 | การวดั นำ�้ หนัก ชัน้ ประถมศึกษาปที ่ี 3 เลม่ 2 หนงั สือเรยี นรายวชิ าพืน้ ฐาน | คณิตศาสตร์ ป.3 2. ครูแบง่ นักเรียนเปน็ กลุ่ม แล้วให้ บทท ่ี 10 | การวัดนำา้ หนัก แต่ละกลมุ่ จบั คบู่ ตั รภาพเครื่องชั่งกบั บัตรภาพ ส่ิงของท่ีตอ้ งการชัง่ ใหเ้ หมาะสมกนั โดยครู เลือกเครือ่ งช่งั ที่เหมาะสม อาจเตรยี มบตั รภาพของสง่ิ ของตามหนงั สอื เรยี น ในการเลอื กเครือ่ งชัง่ ตอ้ งพจิ ารณาพิกัดของ หนา้ 108 จากนนั้ ใหแ้ ตล่ ะกล่มุ ออกมานำ�เสนอ เครอื่ งช่ังนั้นวา่ สามารถช่งั นำา้ หนักสูงสุดไดเ้ ทา่ ไร และร่วมกนั แลกเปลย่ี นความคดิ เหน็ ถา้ มกี ลุ่มใด เลอื กเครอ่ื งช่ังท่ีแตกต่างจากกล่มุ อืน่ ครูและ กข นกั เรียนรว่ มกันตรวจสอบความถูกตอ้ ง kg 3. ครยู กตัวอยา่ งเกยี่ วกับการใชห้ น่วย เครอื่ งชง่ั แบบแขวน เครือ่ งชัง่ แบบแขวน น�ำ้ หนกั ของสง่ิ ต่าง ๆ และอภปิ รายเก่ยี วกับการ พกิ ัด 2,000 กโิ ลกรัม พิกดั 50 กโิ ลกรัม เลอื กใชห้ นว่ ยน�ำ้ หนกั ใหเ้ หมาะสมตามหนงั สอื เรยี น ค หนา้ 109 โดยใชก้ ารถาม - ตอบ เชน่ ง จ เครื่องชงั่ นาำ้ หนกั รถ −− นำ�้ หนกั ของต้นกล้าควรใช้หน่วย KIL OG 0 เครือ่ งชัง่ สปรงิ นำ�้ หนักใด 3 พกิ ดั 300 กโิ ลกรมั 1 −− น้�ำ ตาล 1 ถุง ควรใชห้ น่วยน�ำ้ หนักใด 2 −− ขนมกรุบกรอบ 1 ถุงควรใช้หนว่ ย น้�ำ หนกั ใด เครอ่ื งช่งั สปรงิ −− แตงโม 1 ผลควรใชห้ นว่ ยน้�ำ หนักใด พิกัด 3 กโิ ลกรัม จากนน้ั ครใู หน้ ักเรยี นชว่ ยกันเลอื กหนว่ ย น้�ำ หนักเปน็ กิโลกรัมหรือเปน็ กรมั ใหเ้ หมาะสม 1 ข้าวสาร 1 กระสอบ จ 2 รถบรรทกุ ออ้ ย 1 คัน ค กบั สง่ิ ของทก่ี �ำ หนดให้ตามหนังสือเรียนหนา้ 109 เชน่ 3 สม้ 1 ถงุ ง 4 เหล็กเส้น 2 มดั ก ไก่ 10 น่อง หนกั 2 ……… ควรใช้หนว่ ย น�ำ้ หนกั เปน็ กิโลกรมั หรือเปน็ กรมั นักเรียนควร 5 กระเปา๋ เดินทาง 1 ใบ ข 6 ผลไม้ 1 ลงั จ ตอบไดว้ ่า น่องไก่ 10 นอ่ ง หนกั 2 กิโลกรมั จากนัน้ ครแู ละนกั เรียนร่วมกันตรวจสอบ 108 | สถาบันส่งเสริมการสอนวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี ความถกู ตอ้ ง หนงั สอื เรียนรายวิชาพืน้ ฐาน | คณิตศาสตร์ ป.3 บทท่ี 10 | การวดั น้าำ หนกั จะวดั นา้ำ หนกั ของสิง่ ใด ควรใช้หน่วยน้ำาหนกั ใหเ้ หมาะสม น้ำตาล ต้นกล้าหนกั 25 กิโลกรัม น้าำ ตาลหนกั 500 กรมั ขนมกรบุ กรอบหนกั 75 กรัม แตงโมหนัก 1 กโิ ลกรัม 700 กรัม เลอื กหน่วยน้ำาหนักท่เี หมาะสม กโิ ลกรมั กรมั ไก่ 10 นอ่ ง หนกั 2 ไก่ 10 น่อง หนัก 2 กโิ ลกรัม 1 ขา้ วสาร 1 ถงุ หนกั 5 กิโลกรมั 2 จกั รยาน 1 คนั หนกั 10 กโิ ลกรมั 3 ถว่ั เขยี ว 1 ถงุ หนกั 500 กรมั 4 สม้ เขยี วหวาน 1 ลกู หนกั 170 กรมั 5 เดก็ แรกเกดิ หนกั 3,200 กรัม 6 พะยนู 1 ตวั หนกั 200 กิโลกรัม 7 กะหลาำ่ ปลี 1 หวั หนกั 330 กรมั 8 สตรอวเ์ บอรร์ ี 1 ถงุ หนกั 250 กรัม | 109สถาบันส่งเสริมการสอนวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี 138 | สถาบันส่งเสริมการสอนวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี บทท่ี 10 | การวัดน�้ำ หนกั ค่มู ือครูรายวชิ าพนื้ ฐานคณิตศาสตร์ ช้นั ประถมศึกษาปที ี่ 3 เลม่ 2 การตรวจสอบความเขา้ ใจ หนงั สอื เรยี นรายวชิ าพื้นฐาน | คณติ ศาสตร์ ป.3 4. ตรวจสอบความเข้าใจของนกั เรียนเปน็ รายบุคคล บทที ่ 10 | การวัดนำ้าหนกั โดยใหน้ ักเรยี นเลือกเคร่อื งชง่ั ทเี่ หมาะสม ในทีน่ ีจ้ ะมเี ครอ่ื งช่งั มาใหเ้ ลือกว่าจะเลอื กเครอื่ งช่งั ชนดิ ใด และให้นกั เรียนเลือก ตรวจสอบความเขา้ ใจ หนว่ ยน้�ำ หนักท่ีเหมาะสม ในทน่ี มี้ หี นว่ ยน�ำ้ หนักใหเ้ ลอื กเป็น 1 เลือกเครอื่ งชง่ั ทเ่ี หมาะสม ข กิโลกรัมหรือเป็นกรัม ตามหนงั สอื เรยี นหนา้ 110 ครแู ละ นกั เรยี นร่วมกันตรวจสอบความถูกตอ้ งและรว่ มกนั สรุป ก เครือ่ งชั่งสปริงพิกดั 3 กิโลกรัม ข เครอ่ื งช่งั สปรงิ พิกัด 300 กิโลกรมั สิ่งทไ่ี ดเ้ รียนรู้ 2 เลือกหน่วยน้าำ หนกั ทเ่ี หมาะสม สิง่ ทไี่ ด้เรยี นรู้ กโิ ลกรัม กรมั การวดั น้ำ�หนกั ของส่งิ ต่าง ๆ ควรเลือกใชเ้ ครอ่ื งชงั่ ใหเ้ หมาะสมและบอกน้ำ�หนักโดยใช้หน่วยน้ำ�หนกั ที่เหมาะสม 1) วนุ้ เส้น 1 หอ่ หนัก 80 กรมั จากนนั้ ให้นกั เรยี นทำ�แบบฝกึ หัด 10.2 หน้า 79 - 81 2) ตเู้ ย็น 1 ตู้ หนัก 56 กิโลกรัม
สงิ่ ทไี่ ด้เรยี นรู้ แบบฝึกหดั 10.2 การวัดน้าำ หนกั ของส่งิ ต่าง ๆ ควรเลอื กใชเ้ คร่อื งชัง่ ให้เหมาะสม และบอกน้าำ หนักโดยใช้หน่วยนาำ้ หนกั ท่ีเหมาะสม 110 | สถาบันส่งเสริมการสอนวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี 10.3 การคาดคะเนนำ�้ หนักเปน็ กิโลกรมั และเป็นขีด (2 ชวั่ โมง) จุดประสงค์ หนังสือเรียนรายวิชาพ้ืนฐาน | คณติ ศาสตร์ ป.3 บทที่ 10 | การวดั น้าำ หนกั คาดคะเนน้�ำ หนกั เป็นกิโลกรัมและเปน็ ขีด 10.3 การคาดคะเนนาำ้ หนกั เปน็ กโิ ลกรมั และเปน็ ขดี พัฒนาความรู้ ส่อื การเรยี นรู้ กิจกรรม คาดคะเนน้ำาหนักเป็นขีด อปุ กรณ์ 1. เครื่องชง่ั สปริง −− เครอ่ื งชง่ั สปรงิ −− ขวดบรรจุน�้ำ 2. ขวดบรรจนุ าำ้ ตดิ ปา้ ยระบนุ าำ้ หนกั 5 ขดี 10 ขดี 15 ขดี และ 20 ขดี อยา่ งละ 1 ขวด −− สง่ิ ของท่มี นี ้�ำ หนกั แตกตา่ งกนั เชน่ แตงโม ส้ม 3. สิง่ ของที่มีน้ำาหนกั แตกตา่ งกัน เชน่ แตงโม สม้ หนงั สอื นมกลอ่ ง หนงั สือ นมกล่อง 4. บัตรคาำ สาำ หรับเขียนช่ือสิ่งของ เช่น −− บัตรคำ� 5. แถบกระดาษท่มี ีรอยขีด ดงั รูป −− แถบกระดาษทม่ี รี อยขดี (สอ่ื เพม่ิ เตมิ จาก QR code) 0 กก. 1 กก. 2 กก. แนวการจดั การเรยี นรู้ การพัฒนาความรู้ วิธีจดั กิจกรรม 1. ครแู บ่งนักเรียนเป็นกลมุ่ และแจกอุปกรณ์ข้อ 2 ถงึ 5 กลุ่มละ 1 ชุด 2. นกั เรยี นวางขวดนาำ้ บนแถบกระดาษตามนาำ้ หนกั 5 ขดี 10 ขดี 15 ขดี และ 20 ขดี 3. นกั เรยี นคาดคะเนนำา้ หนกั ของสง่ิ ของในรายการอุปกรณข์ อ้ 3 แลว้ เขียนชอ่ื สงิ่ ของ บนแถบกระดาษตรงตาำ แหนง่ ของนาำ้ หนกั ตามท่คี าดคะเนไว้ เช่น สม� 5 ขดี 10 ขดี แตงโม 15 ขดี 20 ขดี 0 กก. 1 กก. 2 กก. 4. ครแู ละนักเรยี นร่วมกันช่ังนาำ้ หนักของสง่ิ ของที่คาดคะเนน้ำาหนกั ไว้แล้ว ดว้ ยเครอื่ งชงั่ สปรงิ และตรวจสอบผลการคาดคะเนน้ำาหนักของแต่ละกลุม่ การคาดคะเนน้ำาหนกั ของสง่ิ ตา่ ง ๆ เปน็ ขีด เป็นการบอกนาำ้ หนักเปน็ ขดี โดยไมใ่ ช้เครอ่ื งชง่ั อาจเทยี บกบั นำา้ หนักของส่ิงต่าง ๆ ท่เี ราทราบนา้ำ หนักแลว้ | 111สถาบันส่งเสริมการสอนวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี 1. ครใู หน้ กั เรียนฝกึ การคาดคะเนน้�ำ หนักเป็นขีดโดยการทำ�กิจกรรมเร่อื ง คาดคะเนน้ำ�หนกั เปน็ ขดี ตามหนงั สอื เรยี นหนา้ 111 ครแู บง่ นกั เรยี นเปน็ กลมุ่ และแจกอปุ กรณก์ ลมุ่ ละ 1 ชดุ จากนน้ั วาง แถบกระดาษบนโต๊ะและวางขวดน�ำ้ ทมี่ นี ำ้�หนกั 5 ขดี 10 ขีด 15 ขดี และ 20 ขีด ใหต้ รงตามขีดบอก น้�ำ หนักบนแถบกระดาษ | 139สถาบันส่งเสริมการสอนวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี คู่มอื ครูรายวิชาพ้นื ฐานคณติ ศาสตร์ บทที่ 10 | การวัดน้�ำ หนกั ชนั้ ประถมศึกษาปที ี่ 3 เลม่ 2 ครูใหน้ ักเรียนคาดคะเนน้ำ�หนกั ของส่งิ ต่าง ๆ ที่ครูเตรียมไว้ให้ ซง่ึ ในการคาดคะเนน�ำ้ หนกั ของสง่ิ ตา่ ง ๆ นน้ั ครอู าจใหน้ กั เรยี นลองยกขวดน�ำ้ ทท่ี ราบน�ำ้ หนกั แลว้ และลองยกสง่ิ ตา่ ง ๆ เทยี บกบั น�ำ้ หนกั ของขวดน้ำ�เพื่อเทียบนำ�้ หนักและคาดคะเนน�้ำ หนกั ของส่ิงต่าง ๆ ประกอบการตดั สินใจวา่ นำ�้ หนัก ของสิ่งนัน้ ควรจะหนกั เทา่ ไร นักเรียนสามารถยกขวดนำ�้ เพ่ือทดสอบกค่ี ร้ังก็ได้จนกว่าจะมน่ั ใจใน การคาดคะเนน�ำ้ หนกั ของสง่ิ นน้ั จากนน้ั ใหน้ กั เรยี นวางบตั รค�ำ ทร่ี ะบชุ อ่ื ของสง่ิ นน้ั บนแถบกระดาษ ในต�ำ แหน่งทค่ี าดคะเนว่าจะเปน็ นำ�้ หนักของสง่ิ นน้ั ดังภาพตัวอยา่ งในหนังสือเรียนหนา้ 111 ใหน้ กั เรยี นท�ำ เชน่ เดยี วกนั กบั สง่ิ ของทค่ี รกู �ำ หนดใหท้ กุ ชน้ิ ครอู าจใหน้ กั เรยี นบนั ทกึ น�ำ้ หนกั ทค่ี าดคะเน ของสิง่ ของทกุ ชน้ิ ลงในแบบบนั ทึกกิจกรรม เมอ่ื ทุกกลุม่ วางบัตรคำ�ของสิ่งต่าง ๆ ในต�ำ แหนง่ ที ่ คาดคะเนน้ำ�หนกั ของสิ่งนั้นเสรจ็ เรียบรอ้ ยแล้ว ให้นักเรียนตรวจสอบนำ�้ หนกั จริงของส่ิงต่าง ๆ ทกุ ชิน้ ด้วยเคร่อื งช่งั สปริง ครอู าจให้นกั เรยี นบนั ทึกนำ�้ หนักจรงิ ของสงิ่ ตา่ ง ๆ เพื่อตรวจสอบ ผลการคาดคะเน จากนั้นครแู ละนกั เรยี นรว่ มกันสรุปว่า การคาดคะเนนำ้�หนักของสิง่ ตา่ ง ๆ เปน็ ขีด เปน็ การบอกน�ำ้ หนกั ใหใ้ กลเ้ คยี งกบั น�ำ้ หนกั จรงิ เปน็ ขดี โดยไมใ่ ชเ้ ครอ่ื งชง่ั อาจเทยี บกบั น�ำ้ หนกั ของสง่ิ ตา่ ง ๆ ทเ่ี ราทราบน�ำ้ หนกั แลว้ ในทน่ี น้ี กั เรยี นทราบน�ำ้ หนกั ของขวดน�ำ้ แตล่ ะขวดวา่ หนกั เทา่ ไร แลว้ ลองยก สง่ิ ของทต่ี อ้ งการคาดคะเนน�ำ้ หนกั เทียบกับขวดน�ำ้ แตล่ ะขวดแล้วคาดคะเนน้�ำ หนกั ของสิง่ นั้น 2. ครใู หน้ กั เรยี นฝกึ การคาดคะเนน�ำ้ หนกั เปน็ กโิ ลกรมั หนงั สือเรยี นรายวชิ าพนื้ ฐาน | คณิตศาสตร์ ป.3 โดยให้นักเรียนแต่ละกล่มุ ทำ�กจิ กรรม คาดคะเนนำ�้ หนักเป็น บทที่ 10 | การวดั น้ำาหนัก กโิ ลกรมั กอ่ นท�ำ กจิ กรรมครอู าจใหน้ กั เรยี นอภปิ รายเกย่ี วกบั วธิ ีการคาดคะเนนำ�้ หนักเปน็ ขดี ท่ีทำ�ผา่ นมาแลว้ โดยให้ กจิ กรรม คาดคะเนน้ำาหนักเปน็ กิโลกรมั แตล่ ะกลมุ่ น�ำ เสนอวธิ กี ารทใ่ี ชใ้ นการคาดคะเนน�ำ้ หนกั เปน็ ขดี อุปกรณ์ 1. ขวดบรรจุนา้ำ มปี ้ายระบนุ ้ำาหนกั 1 กิโลกรัม และ 5 กโิ ลกรมั อย่างละ 1 ขวด และใหก้ ล่มุ อน่ื น�ำ เสนอวิธีการทีแ่ ตกตา่ ง ครูอาจต้ังค�ำ ถาม เพอ่ื ใหน้ กั เรยี นอภปิ รายเกย่ี วกบั วธิ กี ารคาดคะเนน�ำ้ หนกั เชน่ 2. ส่งิ ของต่าง ๆ ในห้อง 3. เครอื่ งชงั่ สปรงิ 4. แบบบนั ทึกกิจกรรม วธิ ีจดั กจิ กรรม 1. ครูแบ่งนกั เรียนเปน็ กลุ่ม 2. นกั เรยี นลองยกขวดบรรจนุ าำ้ 1 กิโลกรัม และ 5 กิโลกรมั แล้วคาดคะเนนำ้าหนกั ของส่งิ ของในห้องเปน็ กิโลกรัม 3. บนั ทกึ นำ้าหนกั ท่คี าดคะเนลงในแบบบันทึกกจิ กรรม 4. ครแู ละนักเรยี นร่วมกันตรวจสอบผลการคาดคะเน ตัวอยา่ งแบบบนั ทกึ กจิ กรรม −− จะคาดคะเนน�้ำ หนักของสิ่งตา่ ง ๆ ตอ้ งรู้อะไรบา้ ง สง่ิ ของ น้าำ หนักท่คี าดคะเน น้ำาหนักทชี่ ่ังจริง นาำ้ หนักทีค่ าดคะเน (ตอ้ งรู้น้�ำ หนกั ของสงิ่ ทจ่ี ะน�ำ มาเทยี บ) นอ้ ยกวา่ หรอื มากกว่า (กโิ ลกรัม) (กิโลกรมั ) นำ้าหนกั ทีช่ ั่งจริง −− ตอ้ งรนู้ ำ�้ หนกั ของสิ่งท่ีจะน�ำ มาเทียบอยา่ งนอ้ ย กสี่ ง่ิ เพราะอะไร (อย่างนอ้ ย 1 ส่งิ เพราะต้องเทียบวา่ การคาดคะเนนาำ้ หนกั ของสิ่งตา่ ง ๆ เปน็ กโิ ลกรมั เป็นการบอกนา้ำ หนัก น้ำ�หนักของส่งิ ที่จะคาดคะเนน�ำ้ หนกั นน้ั หนักกวา่ สิง่ ท่ ี เป็นกิโลกรัมโดยไม่ใชเ้ ครื่องชั่ง อาจเทยี บกบั น้ำาหนักของส่งิ ตา่ ง ๆ จะนำ�มาเทียบหรือเบากว่าส่งิ ท่ีจะนำ�มาเทียบ) ทเ่ี ราทราบนำา้ หนักแลว้ 112 | สถาบันส่งเสริมการสอนวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี ครอู ธบิ ายเพม่ิ เตมิ วา่ ถา้ ทราบน�ำ้ หนกั ของสง่ิ ทจ่ี ะน�ำ มาเทยี บอยา่ งนอ้ ย 2 สง่ิ นกั เรยี นจะสามารถ คาดคะเนช่วงของน�ำ้ หนกั ของสิง่ ทต่ี อ้ งการคาดคะเนได้ใกลเ้ คียงกบั นำ�้ หนกั จริงมากขน้ึ จากนน้ั ครูให้ นกั เรยี นท�ำ กจิ กรรม คาดคะเนน�ำ้ หนักเป็นกิโลกรัม ตามหนังสอื เรียนหน้า 112 โดยครูกำ�หนดน้�ำ หนกั สงิ่ ทจี่ ะเทียบให้ 2 สิง่ ทม่ี นี �ำ้ หนกั 1 กิโลกรมั และนำ�้ หนัก 5 กิโลกรมั ให้นกั เรียนลองยกน้ำ�หนกั ของ สิ่งของ 2 ส่ิงนี้ แล้วให้นักเรียนคาดคะเนน้ำ�หนักของส่ิงต่าง ๆ ท่ีอยู่ในหอ้ งเรียนว่ามนี �้ำ หนักก่ีกโิ ลกรัม 140 | สถาบันส่งเสริมการสอนวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี บทที่ 10 | การวดั น้ำ�หนกั ค่มู อื ครูรายวชิ าพื้นฐานคณติ ศาสตร์ ชน้ั ประถมศกึ ษาปีท่ี 3 เล่ม 2 โดยเทยี บกบั น้ำ�หนกั 1 กโิ ลกรมั และ 5 กิโลกรมั และบันทึกลงในแบบบนั ทกึ กจิ กรรม ครูควรเน้นย้ำ� ให้นักเรยี นคาดคะเนโดยอ้างอิงกบั นำ้�หนักของขวดน�ำ้ ท่คี รเู ตรยี มให ้ เมือ่ ทกุ กลมุ่ คาดคะเนนำ�้ หนัก ของสิง่ ตา่ ง ๆ เรียบรอ้ ยแล้ว ให้นกั เรยี นแตล่ ะกล่มุ ใช้เคร่ืองชง่ั สปริงช่งั น้ำ�หนักจรงิ ของสิง่ นนั้ และ บันทกึ นำ�้ หนักในแบบบนั ทกึ กิจกรรม จากน้ันระบุว่าน�้ำ หนักทคี่ าดคะเนนั้นมากกว่าหรอื นอ้ ยกวา่ น�้ำ หนกั จริงของสิ่งนั้น ครูอาจให้นกั เรยี นแต่ละกลมุ่ น�ำ เสนอวธิ ีการคาดคะเน และใหก้ ลุ่มอ่ืนนำ�เสนอ วธิ กี ารที่แตกต่าง จากนนั้ ครูและนกั เรียนร่วมกนั สรุปวา่ การคาดคะเนน้�ำ หนกั ของส่งิ ต่าง ๆ เป็น กโิ ลกรัม เปน็ การบอกน้ำ�หนกั ให้ใกล้เคยี งกับนำ้�หนักจริงเป็นกิโลกรมั โดยไม่ใชเ้ ครอ่ื งช่งั อาจเทียบกบั น�ำ้ หนักของส่ิงตา่ ง ๆ ท่เี ราทราบน�ำ้ หนกั แล้ว ในทนี่ ีเ้ ราทราบนำ�้ หนักของขวดน�ำ้ 1 กโิ ลกรัม และขวดน�้ำ 5 กิโลกรมั เราจึงคาดคะเนน�ำ้ หนักของสง่ิ ตา่ ง ๆ เทียบกับน้ำ�หนกั 1 กิโลกรมั และน�ำ้ หนกั 5 กิโลกรมั โดยเทียบน้�ำ หนกั ของส่งิ น้ันวา่ มีนำ�้ หนกั มากกวา่ 1 กิโลกรมั แตน่ ้อยกว่า 5 กโิ ลกรัม และน�ำ้ หนักของส่งิ นน้ั ใกล้เคียง 1 กิโลกรมั หรอื ใกล้เคยี ง 5 กโิ ลกรมั มากกว่ากัน ถา้ น�ำ้ หนกั ของสงิ่ น้ันใกลเ้ คียง 5 กิโลกรมั มากกวา่ อาจคาดคะเนน้�ำ หนักของส่ิงนั้นเป็น 4 กิโลกรัม เป็นต้น ดังนั้นการคาดคะเนนำ้�หนกั ของสิ่งต่าง ๆ เมอ่ื เทยี บกบั สง่ิ ทท่ี ราบน�ำ้ หนกั 2 สง่ิ เราจงึ สามารถ คาดคะเนน�ำ้ หนกั ของสง่ิ นน้ั ไดใ้ กลเ้ คยี งน�ำ้ หนกั จรงิ มากข้ึน หนังสือเรียนรายวิชาพน้ื ฐาน | คณิตศาสตร์ ป.3 3. ครใู ห้นกั เรียนแตล่ ะกลุม่ ทำ�กิจกรรม ชว่ ยแม่ บทที่ 10 | การวัดนา้ำ หนัก จา่ ยตลาด ตามหนงั สอื เรยี นหนา้ 113 และแจกบตั รน�ำ้ หนกั กจิ กรรม ช่วยแมจ่ า่ ยตลาด กลุ่มละ 1 บตั รแล้วให้นักเรียนเลอื กผกั และผลไม้ใหไ้ ด้ น้ำ�หนกั ตามบัตรน�้ำ หนักและตรวจสอบนำ้�หนักของผกั และ อปุ กรณ์ 1. ผกั หรือ ผลไม้ ชนดิ ต่าง ๆ 2. บตั รน้าำ หนัก ผลไมโ้ ดยใชเ้ ครอ่ื งชง่ั สปรงิ และบนั ทกึ ในแบบบนั ทกึ กจิ กรรม 3. เครอื่ งช่ังสปรงิ 4. แบบบันทึกกิจกรรม วธิ ีจัดกิจกรรม 1. ครูแบง่ นักเรียนเป็นกลมุ่ และแจกบัตรน้ำาหนักกลมุ่ ละ 1 บัตร 2. นกั เรยี นแตล่ ะกลมุ่ เลอื กผกั และผลไมใ้ หไ้ ดน้ าำ้ หนกั ตามบตั รนาำ้ หนกั จากนัน้ ตรวจสอบนา้ำ หนกั ของผักและผลไมโ้ ดยการช่งั และบันทกึ ในแบบบนั ทึกกิจกรรม 3. ทำากจิ กรรมข้อ 2 โดยใชบ้ ตั รนาำ้ หนกั เดิมอกี 2 ครง้ั แลว้ ให้เลือก นาำ เสนอครง้ั ทค่ี าดคะเนนำ้าหนกั ใกลเ้ คยี งกับน้ำาหนักจริงมากที่สุด ครใู หน้ ักเรียนเลือกผักและผลไม้ใหม่อีก 2 คร้ัง เพอ่ื ใหไ้ ด ้ 4 กิโลกรมั ตวั อยา่ งบัตรนาำ้ หนกั 15 ขดี น�ำ้ หนกั ใกลเ้ คยี งกบั น�ำ้ หนกั ในบตั รน�ำ้ หนกั มากทส่ี ดุ แล้วให้ 6 กโิ ลกรมั 7 ขีด 12 ขีด 4 ขดี 2 กิโลกรัม 5 กโิ ลกรัม แต่ละกลมุ่ นำ�เสนอวธิ กี ารเลือกผกั และผลไมท้ ี่ใกลเ้ คียงกบั สิง่ ของ ตัวอยา่ งแบบบันทกึ กิจกรรม นำ�้ หนกั ในบตั รนำ�้ หนกั มากทสี่ ดุ ครูและนกั เรียนร่วมกนั น้าำ หนกั ตามบตั รนำา้ หนัก น้าำ หนักที่ช่งั ได้ อภิปรายเกี่ยวกับการคาดคะเนนำ�้ หนกั เป็นกโิ ลกรมั และ เป็นขีด ครอู าจใช้คำ�ถามตอ่ ไปน้ใี นการอภิปราย เชน่ | 113สถาบันส่งเสริมการสอนวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี −− หนว่ ยน้ำ�หนกั ในบัตรน้�ำ หนกั คืออะไร −− หน่วยนำ�้ หนกั นนั้ ช่วยในการเลอื กส่งิ ของอยา่ งไร เป็นต้น ครแู ละนกั เรียนรว่ มกนั สรปุ วา่ หน่วยของนำ�้ หนกั ช่วยในการคาดคะเนนำ�้ หนกั ของสงิ่ ของท่ี ต้องการได้ โดยพิจารณาจากน้ำ�หนักเปน็ กิโลกรมั และเปน็ ขดี | 141สถาบันส่งเสริมการสอนวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี คูม่ ือครรู ายวิชาพื้นฐานคณติ ศาสตร์ บทที่ 10 | การวัดนำ�้ หนัก ชนั้ ประถมศกึ ษาปที ่ี 3 เลม่ 2 หนังสอื เรยี นรายวชิ าพ้นื ฐาน | คณิตศาสตร์ ป.3 การตรวจสอบความเขา้ ใจ บทที่ 10 | การวัดน้าำ หนกั 4. ตรวจสอบความเขา้ ใจของนกั เรยี นเปน็ รายบคุ คล ตรวจสอบความเข้าใจ โดยให้นักเรียนแตล่ ะคนคาดคะเนนำ�้ หนกั ของสิง่ ของทค่ี รู เตรยี มไว้และบนั ทึกผลตามหนังสอื เรยี นหนา้ 114 จากนั้น กจิ กรรม หนักเทา่ ไร รว่ มกนั ตรวจสอบผลการคาดคะเนน�ำ้ หนกั โดยชง่ั น�ำ้ หนกั จรงิ อปุ กรณ์ 1. เคร่ืองชง่ั สปริง ของสง่ิ ของด้วยเครื่องช่งั สปรงิ ครอู าจนำ�ส่ิงของท่ที ราบ น้�ำ หนักแล้วมาใหน้ ักเรยี นลองยกเทียบน�ำ้ หนักกอ่ นก็ได้ 2. สงิ่ ของทม่ี ีนาำ้ หนกั เป็นกโิ ลกรัม และสง่ิ ของท่ีมีนำ้าหนักเป็นขีด เพอ่ื ใหน้ ักเรียนได้เทียบกบั น้ำ�หนักของส่ิงของทต่ี ้องการ วิธีจดั กิจกรรม คาดคะเน จากน้นั ครแู ละนักเรยี นร่วมกนั สรปุ ส่ิงที่ไดเ้ รียนรู้ 1. ครูเตรียมสิง่ ของทมี่ นี ำา้ หนกั เป็นกโิ ลกรัม และสิ่งของทีม่ ีน้าำ หนกั เปน็ ขีด สง่ิ ทีไ่ ดเ้ รยี นรู้ 2. ครใู หน้ กั เรยี นยกสง่ิ ของทม่ี นี าำ้ หนกั เปน็ กโิ ลกรมั ทค่ี รเู ตรยี มไว้ เพอ่ื คาดคะเนนาำ้ หนกั การคาดคะเนน้�ำ หนักของสง่ิ ตา่ ง ๆ เปน็ การบอก และบนั ทกึ ผล น้�ำ หนกั ให้ใกลเ้ คียงนำ้�หนักจรงิ โดยไมใ่ ชเ้ คร่ืองช่งั 3. ครูใหน้ ักเรยี นยกสง่ิ ของที่มีนำ้าหนักเป็นขดี ทีค่ รูเตรยี มไว้ เพ่อื คาดคะเนนาำ้ หนัก อาจเทยี บกบั นำ้�หนกั ของสง่ิ ตา่ ง ๆ ทเ่ี ราทราบน้ำ�หนกั แล้ว และบนั ทกึ ผล จากนน้ั ให้นักเรยี นท�ำ แบบฝึกหดั 10.3 หนา้ 82 - 83 4. ครแู ละนกั เรียนร่วมกันตรวจสอบผลการคาดคะเนนำ้าหนกั โดยการชั่งจรงิ หมายเหต ุ : การตรวจสอบความเขา้ ใจในเร่อื งการคาดคะเนน้ำาหนักเปน็ กโิ ลกรมั และเป็นขีดนี้ อาจใชก้ ารสงั เกตพฤติกรรมของนักเรียนขณะทาำ กจิ กรรม สงิ่ ที่ได้เรยี นรู้ การคาดคะเนนำ้าหนักของสงิ่ ตา่ ง ๆ เป็นการบอกน้ำาหนักให้ใกลเ้ คยี งน้ำาหนกั จริง โดยไม่ใช้เคร่ืองช่ัง อาจเทียบกบั นำ้าหนักของสง่ิ ตา่ ง ๆ ท่ีเราทราบนำา้ หนกั แลว้ แบบฝกึ หัด 10.3 114 | สถาบันส่งเสริมการสอนวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี 10.4 ความสัมพันธ์ระหว่างหน่วยน้ำ�หนกั (1) (1 ชั่วโมง) จุดประสงค์ เปล่ยี นหน่วยนำ�้ หนกั โดยใชค้ วามสัมพนั ธร์ ะหว่างกโิ ลกรัมกับกรัม สื่อการเรียนรู้ −− ลูกปดั −− ถงุ พลาสตกิ −− เคร่ืองช่ังสปรงิ −− แผนภาพแสดงความสัมพันธร์ ะหว่างกิโลกรมั กบั กรมั แนวการจัดการเรียนรู้ การพฒั นาความรู้ 1. ครูทบทวนความสมั พันธข์ องหน่วยน้�ำ หนัก 1 กโิ ลกรัม เทา่ กับ 10 ขีด 1 ขดี เท่ากบั 100 กรัม 1 กโิ ลกรมั เทา่ กบั 1,000 กรัม 142 | สถาบันส่งเสริมการสอนวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี บทที่ 10 | การวดั น้�ำ หนกั คมู่ อื ครรู ายวิชาพืน้ ฐานคณติ ศาสตร์ ช้นั ประถมศึกษาปที ี่ 3 เล่ม 2 แลว้ แบ่งนกั เรยี นเป็นกล่มุ ให้แตล่ ะกลุ่มทำ�กจิ กรรม หนังสือเรยี นรายวิชาพนื้ ฐาน | คณิตศาสตร์ ป.3 แบ่งลกู ปดั ขาย ตามหนังสือหนา้ 115 และแจกอปุ กรณ ์ บทที ่ 10 | การวัดน้าำ หนัก กล่มุ ละ 1 ชุด ใหแ้ บ่งลูกปดั 1 กิโลกรัม เปน็ 10 ถงุ ทม่ี ี 10.4 ความสัมพันธร์ ะหว่างหนว่ ยนำ้าหนัก (1) พัฒนาความรู้ นำ�้ หนักเท่ากัน แล้วตรวจสอบนำ้�หนกั ลกู ปดั แตล่ ะถงุ โดยใช้ กจิ กรรม แบง่ ลูกปดั ขาย เครอ่ื งชงั่ สปริง เขียนนำ้�หนกั ตดิ ท่หี น้าถงุ พรอ้ มกำ�หนด ราคาขาย ครแู ละนกั เรยี นรว่ มกนั อภปิ รายวธิ กี ารแบง่ ลกู ปดั อปุ กรณ์ 1. ลูกปัดหนกั 1 กิโลกรมั ออกเปน็ 10 ถงุ ที่มนี �้ำ หนักเท่ากนั ครคู วรใหน้ กั เรียนท่ีมวี ธิ ี การแตกต่างกันมานำ�เสนอวธิ กี ารของตนเอง ครตู งั้ ค�ำ ถาม 2. ถุงพลาสติก 10 ถุง วา่ หากแบ่งลูกปดั 1 กิโลกรมั ออกเป็น 10 ถุงทีม่ ีน้�ำ หนกั เทา่ กนั แต่ละถงุ จะมีน้ำ�หนักเท่าไร จากกิจกรรมครแู ละ 3. เคร่อื งช่งั สปรงิ นักเรยี นร่วมกนั สรปุ วา่ ถ้าแบง่ ลูกปัดหนัก 1 กิโลกรมั วธิ จี ัดกจิ กรรม 1. ครูแบ่งนักเรียนเป็นกลมุ่ และแจกอปุ กรณข์ อ้ 1 และ 2 พร้อมบอกราคาลกู ปดั 1 กิโลกรมั 2. นกั เรยี นแตล่ ะกลุ่มคิดวธิ แี บ่งลกู ปดั เป็น 10 ถงุ ท่ีแต่ละถุงมนี า้ำ หนกั เท่ากัน จากน้ันช่วยกนั แบ่งลกู ปัดใส่ถุงพลาสตกิ และนำาเสนอวธิ กี ารแบ่งลูกปัด 3. ครแู ละนกั เรยี นร่วมกันตรวจสอบความถูกต้องของนาำ้ หนกั ลกู ปัดแต่ละถงุ และรว่ มกันอภิปรายเก่ยี วกบั วธิ ีการแบง่ ลกู ปัด 4. นักเรยี นแต่ละกลุม่ เขียนนำ้าหนกั ติดหน้าถุง และกำาหนดราคาขาย พร้อมท้ังบอกเหตผุ ล นา� หนกั .............................. นา� หนัก.............................. ราคาขาย....................บาท ราคาขาย....................บาท น�าหนกั .............................. น�าหนัก.............................. ราคาขาย....................บาท ราคาขาย....................บาท นา� หนกั .............................. น�าหนกั .............................. ราคาขาย....................บาท ราคาขาย....................บาท นา� หนกั .............................. น�าหนกั .............................. ราคาขาย....................บาท ราคาขาย....................บาท นา� หนัก.............................. น�าหนัก.............................. ราคาขาย....................บาท ราคาขาย....................บาท ออกเป็น 10 สว่ น เท่า ๆ กนั เมอ่ื นำ�แตล่ ะสว่ นไปช่ังจะได้ | 115สถาบันส่งเสริมการสอนวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี น�ำ้ หนกั ส่วนละ 100 กรัม ดงั น้นั 1 กิโลกรัม เท่ากบั 1,000 กรมั ครใู หน้ ักเรยี นใช้ความสัมพนั ธ์ “1 กโิ ลกรัม เทา่ กบั 1,000 กรมั ” ตอบคำ�ถามตอ่ ไปน้ี −− ลูกปัดหนกั 2 กิโลกรัม คดิ เปน็ กกี่ รมั (2,000 กรมั ) −− ลกู ปัดหนกั 3 กิโลกรัม คิดเป็นกี่กรมั (3,000 กรัม) −− ลกู ปดั หนัก 2 กิโลกรัม 500 กรมั คดิ เปน็ กก่ี รัม (2,500 กรมั ) ครูใหน้ ักเรยี นอภปิ รายร่วมกนั เพือ่ หาค�ำ ตอบทีถ่ ูกตอ้ งและควรใหโ้ อกาสนกั เรียนแสดงคำ�ตอบ และวิธคี ิดที่หลากหลาย 2. ครูติดแผนภาพแสดงความสมั พันธ์ระหว่าง หนงั สือเรียนรายวชิ าพื้นฐาน | คณิตศาสตร์ ป.3 3 กก. กิโลกรมั กับกรมั ตามหนงั สือหน้า 116 บนกระดาน บทท่ ี 10 | การวัดน้าำ หนัก ครอู ธิบายการอา่ นนำ�้ หนักจากแผนภาพโดยเนน้ ใหน้ ักเรียน สงั เกตวา่ แผนภาพนม้ี ีหนว่ ยน้�ำ หนักอะไรบา้ ง (กโิ ลกรมั แผนภาพแสดงความสมั พันธร์ ะหว่างกโิ ลกรมั กบั กรัม 012 กับ กรัม) ครถู ามนกั เรยี นวา่ 1 กิโลกรัม เท่ากับกี่กรัม 0 500 1,000 1,500 2,000 2,500 3,000 ก. (1,000 กรัม) ครูใหน้ กั เรยี นสังเกตเสน้ ท่แี สดงน้�ำ หนัก 1 กโิ ลกรมั ด้านบนจะบอกน้ำ�หนักเป็นกิโลกรัม ดา้ นลา่ งจะ จากแผนภาพ บอกนำ้าหนกั เปน็ กิโลกรมั เปน็ กิโลกรมั และกรมั หรอื เป็นกรัม ดงั น้ี บอกนำ้�หนักเปน็ กรมั ดังนั้น เส้นทแ่ี สดงนำ�้ หนัก 1 กโิ ลกรมั กับเสน้ ทแ่ี สดงน�ำ้ หนัก 1,000 กรมั จงึ เปน็ เสน้ เดยี วกนั เงาะ หนกั 3 กิโลกรัม หรอื 3,000 กรมั 1 กิโลกรัม เทา่ กบั 1,000 กรัม จากน้นั ครูถามนกั เรียนว่า มนี �้ำ หนกั อะไรอีกบา้ งทีแ่ สดง มะม่วง หนัก 2 กโิ ลกรัม หรอื 2,000 กรมั แตงโม หนกั 2,500 กรัม หรอื 2 กิโลกรมั 500 กรมั จากแผนภาพ บอกนำา้ หนกั เป็นกิโลกรมั และกรมั และเป็นกรัม 3 กก. 3,000 ก. 012 ปลาสวาย ปลากะพง 500 1,000 1,500 2,000 2,500 0 นำ�้ หนกั เป็นเสน้ เดยี วกัน เช่น 2 กิโลกรัม กับ 2,000 กรัม 1 ปลาสวายหนัก 1 กโิ ลกรมั 500 กรมั หรอื 1,500 กรมั หรอื 3 กโิ ลกรมั กบั 3,000 กรัม ครอู ธิบายการอา่ นนำ้�หนัก 2 ปลากะพงหนกั 2 กิโลกรัม 200 กรมั หรือ 2,200 กรมั จากแผนภาพดงั น้ี ถา้ นกั เรียนตอ้ งการอ่านนำ�้ หนกั 116 | สถาบันส่งเสริมการสอนวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี | 143สถาบันส่งเสริมการสอนวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี คู่มือครูรายวิชาพ้นื ฐานคณิตศาสตร์ บทท่ี 10 | การวัดนำ�้ หนัก ช้นั ประถมศกึ ษาปีที่ 3 เล่ม 2 เปน็ กิโลกรัมใหอ้ ่านน้ำ�หนกั จากแถบตัวเลขดา้ นบน แตถ่ ้าตอ้ งการอ่านน�้ำ หนักเปน็ กรมั ใหอ้ า่ นนำ�้ หนกั จากแถบตวั เลขด้านลา่ ง นกั เรยี นสามารถอ่านน�้ำ หนักโดยผสมกันระหว่างหนว่ ยเปน็ กิโลกรมั และ หน่วยเปน็ กรมั ตามแผนภาพได้ดังน ้ี อา่ นน�ำ้ หนกั เงาะ มะม่วง และ แตงโม เปน็ กโิ ลกรัม เปน็ กรัม หรอื เป็นกิโลกรัมและกรัม สงิ่ ของ อา่ นจากแถบตัวเลขด้านบน อา่ นจากแถบตัวเลขด้านลา่ ง เงาะ 3 กโิ ลกรัม 3,000 กรัม มะมว่ ง 2 กิโลกรมั 2,000 กรัม แตงโม 2,500 กรมั 2 กโิ ลกรัม 500 กรมั จากนนั้ ครใู หน้ กั เรยี นช่วยกนั บอกน้ำ�หนักของสิ่งตา่ ง ๆ ตามแผนภาพในกรอบทา้ ยหนังสือเรียน หน้า 116
3. ครใู ห้นกั เรียนใชค้ วามสมั พนั ธ ์ หนังสือเรยี นรายวชิ าพ้ืนฐาน | คณติ ศาสตร์ ป.3 1 กิโลกรมั เท่ากบั 1,000 กรัม ในการเปลย่ี น บทท่ี 10 | การวดั นำ้าหนกั หนว่ ยน้ำ�หนกั ตามตวั อยา่ งในหนงั สอื เรยี นหนา้ 117 เช่น น�้ำ หนกั 3 กโิ ลกรมั 756 กรัม เทา่ กบั นาำ้ หนัก 3 กิโลกรมั 756 กรัม เท่ากบั น้าำ หนกั ก่กี รมั น้ำ�หนักก่ีกรมั นกั เรยี นอาจใช้แผนภาพแสดง ความสัมพันธร์ ะหว่างกโิ ลกรัมกบั กรัม จะไดว้ า่ นาำ้ หนกั 1 กโิ ลกรมั เท่ากับ นา้ำ หนัก 1,000 กรมั 3 กโิ ลกรมั เทา่ กบั 3,000 กรมั ดงั นน้ั 3 กโิ ลกรมั น้ำาหนกั 3 กโิ ลกรัม เทา่ กบั น้ำาหนกั 3,000 กรมั 756 กรัม เท่ากับ 3,000 กรมั กบั 756 กรมั ดงั น้นั นา้ำ หนัก 3 กิโลกรมั 756 กรัม เทา่ กบั เป็น 3,756 กรัม ครูอาจถามในทางกลบั กนั เช่น นำ�้ หนัก 2,498 กรมั เท่ากบั นำ้�หนกั นาำ้ หนกั 3,000 + 756 = 3,756 กรมั ก่ีกโิ ลกรมั กีก่ รัม นักเรียนอาจใช้แผนภาพแสดง ความสมั พนั ธ์ระหว่างกโิ ลกรัมกับกรมั จะได้วา่ นา้ำ หนกั 2,498 กรัม เทา่ กับนำา้ หนกั ก่ีกิโลกรัม ก่ีกรมั 2 กโิ ลกรัม เทา่ กบั 2,000 กรมั ดงั นัน้ 2,498 กรมั เท่ากบั 2 กโิ ลกรมั กับ 498 กรมั นาำ้ หนกั 1,000 กรัม เท่ากบั น้าำ หนกั 1 กโิ ลกรัม หรอื 2 กโิ ลกรมั 498 กรมั จากนน้ั ครใู ห้ นำ้าหนัก 2,000 กรัม เทา่ กบั นา้ำ หนกั 2 กิโลกรมั นักเรยี นชว่ ยกนั เปล่ยี นหนว่ ยน้�ำ หนกั ใหเ้ ปน็ ดงั นน้ั นาำ้ หนกั 2,498 กรมั เทา่ กบั นาำ้ หนกั 2 กโิ ลกรมั 498 กรมั หนว่ ยนำ้�หนกั ตามทกี่ ำ�หนดในกรอบทา้ ย หนงั สือเรยี นหน้า 117 2 5 กิโลกรัม 15 กรัม 5,015 กรัม 1. บอกนำ้าหนักเป็นกรัม 4 9 กโิ ลกรัม 209 กรัม 9,209 กรมั 144 | สถาบันส่งเสริมการสอนวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี 1 3 กโิ ลกรมั 3,000 กรมั 2 3,209 กรมั 3 กโิ ลกรมั 209 กรัม 3 6 กโิ ลกรัม 990 กรัม 6,990 กรมั 4 10,370 กรัม 10 กโิ ลกรัม 370 กรัม 2. บอกนำ้าหนกั เป็นกโิ ลกรมั และกรัม 1 1,200 กรมั 1 กิโลกรมั 200 กรัม 3 4,555 กรมั 4 กิโลกรัม 555 กรัม | 117สถาบันส่งเสริมการสอนวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี บทที่ 10 | การวัดน�ำ้ หนัก คูม่ ือครูรายวิชาพนื้ ฐานคณิตศาสตร์ ชนั้ ประถมศึกษาปที ี่ 3 เล่ม 2 การตรวจสอบความเข้าใจ หนังสอื เรียนรายวิชาพืน้ ฐาน | คณิตศาสตร์ ป.3 4. ตรวจสอบความเข้าใจของนักเรียน บทท่ี 10 | การวัดน้ำาหนกั เปน็ รายบคุ คลโดยให้นักเรียนตอบค�ำ ถาม ตามหนังสือเรียนหน้า 118 ซง่ึ นกั เรยี นตอ้ งใช้ ตรวจสอบความเขา้ ใจ ความสมั พนั ธร์ ะหวา่ งหนว่ ยน�ำ้ หนกั กโิ ลกรมั และกรมั ครูอาจทบทวนความสัมพนั ธ์ 1 กโิ ลกรัม เทา่ กบั ตอบคำาถาม 1,000 กรมั กอ่ นแลว้ จึงตรวจสอบความเข้าใจ 1 2,300 กรมั เท่ากับก่กี โิ ลกรมั กก่ี รัม 2 กิโลกรัม 300 กรมั ของนกั เรยี น จากนั้นครแู ละนักเรยี นรว่ มกนั 2 3,500 กรัม เทา่ กบั กกี่ โิ ลกรมั กกี่ รัม 3 กิโลกรมั 500 กรมั ตรวจสอบความถกู ต้องและสรุปสงิ่ ทไ่ี ด้เรยี นรู้ 3 7 กโิ ลกรัม 910 กรมั เทา่ กับกก่ี รัม 7,910 กรมั 4 8 กิโลกรัม 253 กรัม เท่ากับกี่กรมั 8,253 กรมั 5 กโิ ลกรัม 750 กรัม 5,750 กรมั ส่งิ ท่ไี ดเ้ รียนรู้ สิง่ ที่ไดเ้ รียนรู้ การบอกน้ำ�หนักของสง่ิ ตา่ ง ๆ อาจบอกเปน็ การบอกน้ำาหนักของสิง่ ตา่ ง ๆ อาจบอกเปน็ กโิ ลกรัมและกรมั กโิ ลกรัมและกรัมหรือบอกเปน็ กรมั โดยใช้ หรือบอกเป็นกรมั โดยใช้ความสัมพนั ธ์ 1 กิโลกรัม เท่ากับ 1,000 กรมั ความสัมพนั ธ์ 1 กโิ ลกรมั เท่ากับ 1,000 กรมั แบบฝึกหัด 10.4 จากนัน้ ให้นักเรยี นท�ำ แบบฝึกหัด 10.4 หน้า 84 - 86 118 | สถาบันส่งเสริมการสอนวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี 10.5 ความสมั พนั ธ์ระหวา่ งหน่วยน�ำ้ หนัก (2) (1 ชัว่ โมง) จดุ ประสงค์ หนังสือเรียนรายวชิ าพื้นฐาน | คณติ ศาสตร์ ป.3 บทท่ ี 10 | การวดั นำ้าหนัก เปลย่ี นหนว่ ยน�ำ้ หนกั โดยใชค้ วามสมั พนั ธ์ ระหวา่ งเมตรกิ ตนั กบั กโิ ลกรมั 10.5 ความสมั พนั ธ์ระหว่างหนว่ ยน้ำาหนกั (2) พัฒนาความรู้ ส่ือการเรียนรู้ ร้านค้าขายปนู ซีเมนต์ 1 เมตริกตนั ราคา 2,500 บาท เมตริกตนั คืออะไรคะ −− แผนภาพแสดงความสัมพันธร์ ะหว่าง เมตรกิ ตันกับกิโลกรัม แนวการจัดการเรยี นรู้ เมตริกตนั เปน็ หนว่ ยน้าำ หนกั การพัฒนาความรู้ นำ้าหนัก 1 เมตริกตนั เท่ากบั น้าำ หนกั 1,000 กิโลกรมั เมตรกิ ตนั อาจเรียกสั้น ๆ วา่ ตัน 1. ครูยกตัวอยา่ งสงิ่ ของทมี่ ีน้�ำ หนักมาก ๆ เช่น รถบรรทกุ ข้าว รถบรรทุกออ้ ย กระสอบทราย ปนู ซีิเมนตถ์ ุงละ 50 กโิ ลกรมั จาำ นวน 20 ถงุ เป็นตน้ เมอ่ื นำ�ส่ิงเหล่านไี้ ปชั่งน�้ำ หนกั และบอก หนักเท่ากบั นาำ้ หนัก 1 ตนั น้ำ�หนกั จะบอกนำ�้ หนกั เป็นกิโลกรัม ถา้ สง่ิ ของมี นำ�้ หนักมากขึ้นไปอีก เชน่ 23,980 กโิ ลกรมั รถยนต์ขนาดเล็ก 1 คัน หนักประมาณ 1,000 กิโลกรมั หรอื 1 ตัน ชา้ ง แรด ทีโ่ ตเตม็ ท่อี าจมนี ้าำ หนักมากถึง 3 ตนั หรือ 3,000 กโิ ลกรมั ยกตัวอย่างสงิ่ ต่าง ๆ ท่ีมนี า้ำ หนกั เป็นตนั เมตริกตนั (metric ton) หรือ ตัน (ton) ใชอ้ ักษรยอ่ ต. (t) | 119สถาบันส่งเสริมการสอนวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี | 145สถาบันส่งเสริมการสอนวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี ค่มู อื ครูรายวิชาพน้ื ฐานคณติ ศาสตร์ บทที่ 10 | การวัดน้ำ�หนัก ชั้นประถมศึกษาปีท่ี 3 เล่ม 2 นอกจากจะบอกน้ำ�หนักของสง่ิ เหลา่ นีเ้ ปน็ กโิ ลกรมั แลว้ ยงั สามารถบอกน�ำ้ หนกั เป็นเมตรกิ ตัน โดยครอู ธบิ ายวา่ น�ำ้ หนกั 1 เมตรกิ ตนั เทา่ กบั น�ำ้ หนกั 1,000 กโิ ลกรมั หนว่ ยเมตรกิ ตนั เรยี กสน้ั ๆ วา่ ตนั ครยู กตวั อยา่ งสง่ิ ของทม่ี นี �ำ้ หนกั เปน็ ตนั ตามหนงั สอื เรยี นหนา้ 119 เชน่ รถยนตข์ นาดเลก็ หรอื รถยนตอ์ โี ค (Eco car) มนี ำ้�หนักประมาณ 1 ตนั หรือ 1,000 กิโลกรัม หรอื ถุงปูนซีเมนตถ์ งุ ละ 50 กิโลกรัม จ�ำ นวน 20 ถงุ จะหนกั เทา่ กับ 1 ตนั หรือ 1,000 กโิ ลกรมั จากน้ันครถู ามนักเรียนวา่ สตั วข์ นาดใหญ่ เชน่ ช้าง หรือ แรด ตัวโตเตม็ ทอ่ี าจมีน้�ำ หนกั ถึง 3,000 กิโลกรัม คดิ เป็นกี่ตัน (3 ตัน) ครอู ธบิ าย เพิม่ เตมิ วา่ หน่วยเมตริกตัน หรือ ตัน เขียนเปน็ อกั ษรย่อว่า ต. สามารถเขยี นเป็นภาษาอังกฤษว่า ton หรือเขยี นเปน็ อกั ษรย่อว่า t 2. ครตู ิดแผนภาพแสดงความสมั พนั ธ์ หนงั สือเรียนรายวชิ าพืน้ ฐาน | คณติ ศาสตร์ ป.3 2 3 ตนั ระหวา่ งเมตรกิ ตันกบั กโิ ลกรัมตามหนงั สอื เรยี น บทท ่ี 10 | การวัดนา้ำ หนัก หนา้ 120 ครอู ธบิ ายการอา่ นน�ำ้ หนกั จากแผนภาพ 01 โดยเน้นให้นกั เรยี นสงั เกตวา่ แผนภาพน้ีมี 0 500 1,000 1,500 2,000 2,500 3,000 กก. หนว่ ยนำ�้ หนกั อะไรบ้าง (ตนั กบั กโิ ลกรมั ) ครถู ามนกั เรยี นวา่ 1 ตนั เทา่ กบั กก่ี ิโลกรัม จากแผนภาพ บอกนา้ำ หนักเป็นตัน เป็นตันและกโิ ลกรมั หรือเปน็ กโิ ลกรมั ดงั น้ี (1,000 กิโลกรมั ) ครใู ห้นักเรียนสงั เกตเสน้ ท่ี วาฬ หนัก 2 ตัน หรือ 2,000 กิโลกรมั 1 ตัน เทา่ กับ 1,000 กิโลกรัม ถุงทรายบิ๊กแบค หนัก 1 ตัน หรือ 1,000 กโิ ลกรัม รถบรรทกุ หนัก 2,400 กโิ ลกรัม หรือ 2 ตนั 400 กโิ ลกรมั แสดงน�้ำ หนกั 1 ตนั ด้านบนจะบอกนำ้�หนัก จากแผนภาพ บอกนำ้าหนักเปน็ ตันและกโิ ลกรมั และเปน็ กโิ ลกรมั 3 ตนั เปน็ ตัน ด้านล่างจะบอกน�้ำ หนกั เปน็ กโิ ลกรัม 012 ดังน้นั เสน้ ทแ่ี สดงน�ำ้ หนัก 1 ตนั กับเสน้ ทีแ่ สดง น้ำ�หนัก 1,000 กโิ ลกรมั จึงเป็นเสน้ เดียวกนั 0 500 1,000 1,500 2,000 2,500 3,000 กก. จากนนั้ ครถู ามนกั เรียนว่า มนี ำ้�หนกั อะไรอีกบา้ ง ทแี่ สดงน�ำ้ หนกั เป็นเส้นเดียวกัน เช่น 2 ตัน กับ 1 รถยนต์หนกั 1 ตัน 500 กโิ ลกรัม หรือ 1,500 กโิ ลกรัม 2 รถบดถนนหนกั 3 ตัน กโิ ลกรัม หรือ 3,000 กิโลกรัม 2,000 กโิ ลกรมั หรอื 3 ตนั กบั 3,000 กโิ ลกรมั 3 รถตูห้ นัก 2 ตนั 200 กิโลกรมั หรอื 2,200 กิโลกรมั ครูอธิบายการอา่ นนำ้�หนักจากแผนภาพดังน้ี 120 | สถาบันส่งเสริมการสอนวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี ถ้านักเรยี นตอ้ งการอา่ นนำ�้ หนกั เปน็ ตันใหอ้ า่ น น�ำ้ หนกั จากแถบตัวเลขด้านบน แตถ่ ้าต้องการอ่านน้ำ�หนกั เปน็ กโิ ลกรมั ให้อา่ นน�ำ้ หนกั จากแถบ ตัวเลขด้านล่าง นักเรียนสามารถอา่ นน้�ำ หนักโดยผสมกันระหว่างหนว่ ยเป็นตนั และหน่วยเป็นกโิ ลกรมั ตามแผนภาพได้ดังน้ี อา่ นน�ำ้ หนักวาฬ ถุงทรายบิ๊กแบค และ รถบรรทกุ เปน็ ตัน เปน็ กโิ ลกรัม หรือ เปน็ ตนั และกิโลกรัม สง่ิ ของ อ่านจากแถบตัวเลขด้านบน อา่ นจากแถบตวั เลขดา้ นล่าง วาฬ 2 ตัน 2,000 กโิ ลกรัม 1 ตนั 1,000 กิโลกรมั ถงุ ทรายบก๊ิ แบค 2,400 กโิ ลกรมั รถบรรทุก 2 ตนั 400 กโิ ลกรัม 146 | สถาบันส่งเสริมการสอนวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี บทท่ี 10 | การวัดน�้ำ หนกั คู่มือครูรายวิชาพนื้ ฐานคณิตศาสตร์ ช้ันประถมศึกษาปีท่ี 3 เล่ม 2 จากน้นั ครใู ห้นักเรียนช่วยกันบอกน้�ำ หนกั ของสิ่งตา่ ง ๆ ตามแผนภาพในกรอบทา้ ย หนงั สอื เรียนรายวิชาพน้ื ฐาน | คณิตศาสตร์ ป.3 หนงั สอื เรยี นหนา้ 120 บทท่ี 10 | การวัดน้ำาหนัก
นาำ้ หนัก 1,000 กิโลกรัม เท่ากับ นาำ้ หนัก 1 ตนั นำ้าหนัก 2,000 กิโลกรัม เท่ากับ นาำ้ หนกั 2 ตนั นาำ้ หนกั 3,000 กิโลกรัม เทา่ กับ นำา้ หนัก 3 ตัน ดังนน้ั นาำ้ หนกั 3,592 กโิ ลกรมั เท่ากบั นา้ำ หนกั 3 ตนั 592 กโิ ลกรัม 3. ครใู ห้นักเรียนใชค้ วามสัมพันธ ์ 1 เมตริกตนั เทา่ กับ 1,000 กิโลกรัม 1. บอกนา้ำ หนกั เปน็ กิโลกรมั ในการเปลีย่ นหน่วยน�ำ้ หนักตามตวั อย่าง 1 9 ตนั 100 กโิ ลกรมั 9,100 กโิ ลกรมั 2 13 ตนั 950 กโิ ลกรมั 13,950 กิโลกรัม 3 21 ตนั 500 กโิ ลกรัม 21,500 กโิ ลกรมั 4 34 ตนั 34,000 กโิ ลกรมั 2. บอกนำา้ หนกั เป็นตนั และกิโลกรัม ในหนังสือเรยี นหนา้ 121 เช่น นำ้�หนกั 1 ตัน 1 2,534 กโิ ลกรัม 2 ตัน 534 กโิ ลกรมั 2 11,005 กโิ ลกรัม 11 ตนั 5 กโิ ลกรัม 240 กโิ ลกรมั เทา่ กับนำ้�หนกั กก่ี โิ ลกรมั นกั เรียน อาจใช้แผนภาพแสดงความสัมพันธร์ ะหว่างตนั 3 35,000 กิโลกรัม 35 ตนั 4 23,089 กิโลกรมั 23 ตนั 89 กิโลกรัม | 121สถาบันส่งเสริมการสอนวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี กบั กโิ ลกรมั จะไดว้ า่ 1 ตนั เทา่ กบั 1,000 กโิ ลกรมั ดงั นน้ั 1 ตนั 240 กโิ ลกรมั เทา่ กบั 1,000 กโิ ลกรมั กบั 240 กโิ ลกรมั เปน็ 1,240 กโิ ลกรมั ครูอาจถามในทางกลับกัน เช่น น้ำ�หนกั 3,592 กโิ ลกรมั เท่ากบั นำ้�หนักก่ตี ัน กก่ี โิ ลกรัม นักเรยี น อาจใชแ้ ผนภาพแสดงความสัมพนั ธ์ระหว่างตันกบั กโิ ลกรัม จะได้วา่ 3 ตนั เท่ากบั 3,000 กโิ ลกรัม ดงั นนั้ 3,592 กโิ ลกรัม เท่ากับ 3 ตัน กบั 592 กิโลกรมั หรือ 3 ตนั 592 กโิ ลกรมั จากนนั้ ครใู ห้ นักเรียนช่วยกันเปลีย่ นหนว่ ยน้�ำ หนักให้เปน็ หนว่ ยน�ำ้ หนกั ตามท่กี �ำ หนดในกรอบท้ายหนังสอื เรียน หน้า 121 | 147สถาบันส่งเสริมการสอนวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี คู่มือครูรายวชิ าพน้ื ฐานคณิตศาสตร์ บทท่ี 10 | การวดั น�้ำ หนกั ชน้ั ประถมศกึ ษาปีท่ี 3 เลม่ 2 หนงั สือเรียนรายวิชาพนื้ ฐาน | คณติ ศาสตร์ ป.3 การตรวจสอบความเข้าใจ บทท่ี 10 | การวดั นำา้ หนัก 4. ตรวจสอบความเขา้ ใจของนกั เรยี นเปน็ รายบคุ คล ตรวจสอบความเข้าใจ โดยให้นักเรียนตอบคำ�ถามตามหนงั สือเรียนหนา้ 122 ตอบคาำ ถาม ซง่ึ นกั เรยี นตอ้ งใชค้ วามสมั พนั ธร์ ะหวา่ งหนว่ ยน�ำ้ หนกั เมตรกิ ตนั 1 3,300 กโิ ลกรัม เทา่ กบั กตี่ ัน กก่ี โิ ลกรัม 3 ตนั 300 กโิ ลกรัม และกโิ ลกรมั ครอู าจทบทวนความสัมพนั ธ์ 1 เมตริกตนั 2 50,500 กิโลกรมั เท่ากบั กีต่ นั กก่ี ิโลกรมั 50 ตนั 500 กิโลกรมั เทา่ กบั 1,000 กโิ ลกรมั กอ่ นแลว้ จึงตรวจสอบความเขา้ ใจ 3 7 ตัน 24 กโิ ลกรมั เท่ากับกก่ี โิ ลกรัม 7,024 กโิ ลกรมั ของนกั เรยี น จากนน้ั ครแู ละนักเรยี นรว่ มกันตรวจสอบ 4 25 ตนั 250 กโิ ลกรัม เทา่ กบั กกี่ โิ ลกรมั 25,250 กโิ ลกรัม ความถกู ตอ้ งและสรุปสิง่ ท่ไี ด้เรียนรู้ 5,790 กโิ ลกรัม 5 ตัน 790 กโิ ลกรัม สง่ิ ทีไ่ ด้เรยี นรู้ สิง่ ทีไ่ ด้เรียนรู้ การบอกน�ำ้ หนกั ของสง่ิ ตา่ ง ๆ อาจบอกเปน็ เมตรกิ ตนั และกโิ ลกรมั หรอื บอกเป็นกิโลกรัม โดยใช้ความสัมพันธ์ การบอกนำ้าหนักของสิง่ ต่าง ๆ อาจบอกเปน็ เมตรกิ ตันและกิโลกรัม 1 เมตรกิ ตนั เท่ากบั 1,000 กิโลกรมั หรือบอกเป็นกโิ ลกรมั โดยใชค้ วามสัมพันธ์ 1 เมตริกตัน เท่ากับ 1,000 กิโลกรมั จากนน้ั ให้นักเรยี นท�ำ แบบฝกึ หดั 10.5 หนา้ 87 - 89 แบบฝกึ หัด 10.5 122 | สถาบันส่งเสริมการสอนวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี 10.6 การเปรียบเทียบน�้ำ หนกั (1 ช่ัวโมง) จุดประสงค์ เปรยี บเทียบน้�ำ หนักโดยใช้ความสัมพนั ธร์ ะหวา่ งกโิ ลกรมั กบั กรัม เมตริกตนั กบั กิโลกรมั ส่ือการเรยี นรู้ หนงั สือเรยี นรายวชิ าพื้นฐาน | คณติ ศาสตร์ ป.3 บทท่ี 10 | การวดั น้าำ หนกั −− บตั รภาพสะพานและปา้ ยกำ�หนดนำ�้ หนกั รถ 10.6 การเปรียบเทียบน้ำาหนกั แนวการจัดการเรียนรู้ การพัฒนาความรู้ พฒั นาความรู้ 2 กิโลกรมั 500 กรมั 1,200 กรมั องุ่นหนักกว่าหรือเบากว่ากุ้งแหง้ 1. ครูทบทวนเกี่ยวกับความสัมพนั ธ์ของหนว่ ย น้�ำ หนัก โดยการถาม - ตอบ เช่น นาำ้ หนกั 2 กโิ ลกรมั 500 กรมั หรอื 2,500 กรมั มากกวา่ นาำ้ หนกั 1,200 กรมั ดงั นน้ั องนุ่ หนกั กวา่ กงุ้ แหง้ −− น�ำ้ หนกั 5 กิโลกรัม เท่ากับกี่กรมั (5,000 กรมั ) −− น้�ำ หนกั 2 ตนั เทา่ กับก่กี ิโลกรัม นาำ้ หนกั 1,200 กรมั หรอื 1 กโิ ลกรมั 200 กรมั (2,000 กิโลกรมั ) นอ้ ยกวา่ นาำ้ หนกั 2 กโิ ลกรมั 500 กรมั −− น�ำ้ หนกั 2,370 กรัม เท่ากับกก่ี ิโลกรมั กี่กรัม ดงั นน้ั องนุ่ หนกั กวา่ กงุ้ แหง้ (2 กิโลกรมั 370 กรัม) −− นำ�้ หนกั 12,500 กิโลกรมั เทา่ กบั กี่ตัน กี่กโิ ลกรมั 3 กิโลกรมั 450 กรมั มากกว่าหรือน้อยกว่า 3,120 กรัม (12 ตนั 500 กิโลกรัม) นาำ้ หนกั 3 กโิ ลกรมั 450 กรมั หรอื 3,450 กรมั มากกวา่ นาำ้ หนกั 3,120 กรมั 148 | สถาบันส่งเสริมการสอนวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี ดงั นน้ั 3 กโิ ลกรมั 450 กรมั มากกวา่ 3,120 กรมั นาำ้ หนกั 3,120 กรมั หรอื 3 กโิ ลกรมั 120 กรมั นอ้ ยกวา่ นาำ้ หนกั 3 กโิ ลกรมั 450 กรมั ดงั นน้ั 3 กโิ ลกรมั 450 กรมั มากกวา่ 3,120 กรมั การเปรยี บเทยี บนำา้ หนักที่มหี นว่ ยตา่ งกนั ตอ้ งเปล่ียนหนว่ ยให้เป็นหน่วย เดียวกันกอ่ นแลว้ จึงนาำ มาเปรียบเทียบกัน ถ้ามหี น่วยเป็นกิโลกรัมและกรมั ส่งิ ทม่ี นี ้ำาหนกั เปน็ กโิ ลกรมั มากกว่าจะหนกั กวา่ ถ้านำา้ หนกั เป็นกิโลกรัมเทา่ กัน สงิ่ ทมี่ นี ำา้ หนกั เป็นกรัมมากกวา่ จะหนักกวา่ | 123สถาบันส่งเสริมการสอนวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี บทที่ 10 | การวัดน้ำ�หนัก คู่มือครรู ายวิชาพื้นฐานคณติ ศาสตร์ ชั้นประถมศึกษาปที ่ี 3 เลม่ 2 จากน้ันครยู กตัวอยา่ งการเปรยี บเทยี บน้�ำ หนกั ของส่งิ ของทเี่ ป็นหนว่ ยเดยี วกันกอ่ น เชน่ ปลาหนัก 2 กิโลกรัม 500 กรมั กับ หมึกหนัก 5 กิโลกรมั 100 กรมั สิง่ ใดหนักกว่า นักเรยี น ควรตอบได้วา่ หมึกหนกั กวา่ ปลาเพราะ 5 กิโลกรมั มากกวา่ 2 กโิ ลกรมั จากนนั้ ครยู กตัวอยา่ ง การเปรยี บเทียบน�ำ้ หนักของส่ิงของท่เี ป็นหนว่ ยตา่ งกนั ซ่งึ ตอ้ งใช้ความสัมพันธ์ระหว่างหน่วยนำ้�หนกั ในการเปลย่ี นหนว่ ยน�ำ้ หนกั ใหเ้ ปน็ หนว่ ยเดยี วกนั ตามหนงั สอื เรยี นหนา้ 123 เชน่ องนุ่ หนกั 2 กโิ ลกรมั 500 กรมั กับ กุ้งแหง้ หนกั 1,200 กรัม องนุ่ หนกั กวา่ หรอื เบากว่ากงุ้ แหง้ ครูใหน้ ักเรียนสงั เกตว่า หน่วยนำ้�หนกั ของสงิ่ ของสองสิง่ ท่ีน�ำ มาเปรยี บเทียบกนั น้นั มหี น่วยนำ�้ หนกั ต่างกนั ครอู าจใช ้ การถาม - ตอบ เพอ่ื ใหน้ กั เรยี นใชค้ วามสมั พนั ธร์ ะหวา่ งหนว่ ยน�ำ้ หนกั ในการเปลย่ี นหนว่ ยน�ำ้ หนกั ดงั น้ี −− องุน่ หนักเทา่ ไร (2 กิโลกรมั 500 กรมั ) −− กุ้งแหง้ หนกั เทา่ ไร (1,200 กรมั ) −− สองสงิ่ นี้มหี นว่ ยนำ�้ หนกั เหมือนกันหรือต่างกนั (ตา่ งกนั ) −− ถา้ ตอ้ งการเปรียบเทยี บน้ำ�หนกั ของสองสิ่งนี้ต้องทำ�อย่างไร (เปลีย่ นหน่วยน้ำ�หนกั ใหเ้ ป็น หน่วยเดียวกัน) −− เปลย่ี นหน่วยนำ�้ หนักของส่งิ ใดใหเ้ ป็นหน่วยอะไร (เปลี่ยนหน่วยนำ�้ หนกั ขององนุ่ เปน็ กรมั หรือเปล่ียนหน่วยน้�ำ หนักของกุง้ แหง้ เปน็ กโิ ลกรมั และกรมั ) −− ถ้าเปลี่ยนหน่วยน้�ำ หนักขององนุ่ เป็นกรัม จะไดอ้ ง่นุ หนกั ก่ีกรมั (2,500 กรัม) −− เปรียบเทยี บน้ำ�หนักขององุ่น 2,500 กรัม กบั กุ้งแห้ง 1,200 กรมั องุน่ เบากว่าหรอื หนกั กว่าก้งุ แห้ง (องุน่ หนักกวา่ กุ้งแห้ง) −− ถ้าเปลยี่ นหน่วยนำ�้ หนกั ของกุ้งแห้งเปน็ กิโลกรมั และกรัม จะได้กงุ้ แห้งหนักก่ีกิโลกรมั กี่กรัม (1 กิโลกรัม 200 กรมั ) −− เปรียบเทียบน�้ำ หนักขององนุ่ 2 กโิ ลกรมั 500 กรมั กบั กุ้งแหง้ 1 กิโลกรมั 200 กรมั องุ่นเบากวา่ หรอื หนกั กวา่ กุ้งแห้ง (องนุ่ หนักกวา่ ก้งุ แห้ง) ครยู กตัวอยา่ งการเปรียบเทยี บนำ้�หนกั ท่เี ปน็ หน่วยตา่ งกนั เพมิ่ เติมอีก 2 - 3 ตวั อยา่ ง เช่น น�้ำ หนกั 3 กโิ ลกรมั 450 กรัม มากกวา่ หรอื น้อยกว่า น้ำ�หนัก 3,120 กรมั จากน้นั ครแู ละนกั เรียน ร่วมกนั สรุปเกย่ี วกับการเปรียบเทียบน้ำ�หนกั ท่เี ปน็ หน่วยตา่ งกนั ว่า การเปรยี บเทียบน้ำ�หนกั ที่มหี น่วย ตา่ งกนั ตอ้ งเปล่ียนหน่วยใหเ้ ปน็ หน่วยเดียวกนั ก่อนแลว้ จงึ น�ำ มาเปรยี บเทยี บกัน เช่น ถ้าต้องการ เปรียบเทียบน้�ำ หนักทีม่ ีหนว่ ยนำ�้ หนกั เป็นกิโลกรัมและกรมั กับน้�ำ หนกั ทีม่ หี น่วยน้ำ�หนกั เป็นกรัมตอ้ ง เปลย่ี นหน่วยใหเ้ ป็นหน่วยกรมั เหมือนกัน ส่ิงใดหนักกวา่ สง่ิ นน้ั จะมีน�ำ้ หนกั มากกวา่ หรือเปล่ยี นหน่วย ให้เปน็ กิโลกรมั และกรมั เหมือนกัน สง่ิ ใดมีน�ำ้ หนักเปน็ กโิ ลกรมั มากกวา่ จะหนักกวา่ ถ้าน�้ำ หนกั เป็น กโิ ลกรัมเท่ากัน ส่ิงใดมนี ำ้�หนักเปน็ กรัมมากกว่าจะหนักกว่า 2. ครูยกตัวอย่างการเปรียบเทยี บน�ำ้ หนกั ของสิ่งทม่ี หี นว่ ยน�ำ้ หนักต่างกันโดยใช้สถานการณ์ท่ี เกดิ ข้ึนในชีวิตจรงิ เช่น การกำ�หนดน�้ำ หนกั รถท่ีตอ้ งการใช้สะพานตามหนงั สือเรียนหนา้ 124 ครตู ิด บตั รภาพสะพานและป้ายก�ำ หนดน�้ำ หนกั รถ 7 ตนั ครใู ห้นกั เรียนร่วมกันแสดงความคิดเหน็ ว่า | 149สถาบันส่งเสริมการสอนวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี คมู่ อื ครรู ายวชิ าพน้ื ฐานคณิตศาสตร์ บทท่ี 10 | การวัดนำ�้ หนัก ช้นั ประถมศึกษาปีที่ 3 เลม่ 2 ปา้ ยก�ำ หนดน้ำ�หนกั รถทต่ี ิดบนสะพาน หนังสือเรยี นรายวิชาพื้นฐาน | คณติ ศาสตร์ ป.3 หมายความวา่ อยา่ งไร ซง่ึ ปา้ ยดงั กลา่ ว จะเปน็ ปา้ ย บทที่ 10 | การวดั นำ้าหนัก ก�ำ หนดน�ำ้ หนกั สงู สดุ ของรถทส่ี ามารถใชส้ ะพานน้ี ป้ายนี้หมายความวา่ หา้ มรถทุกชนดิ ได้ เชน่ ปา้ ยนก้ี �ำ หนดใหร้ ถทส่ี ามารถใชส้ ะพานน้ี ที่มีนา้ำ หนกั รวมมากกว่า 7 ตัน ใช้สะพานน้ี 77ตตัน มนี ้ำ�หนกั ได้ไมเ่ กนิ 7 ตัน ครใู หน้ กั เรยี นชว่ ยกนั กก. บอกน�ำ้ หนกั ของรถบรรทกุ แลว้ ครถู ามนกั เรยี นวา่ kg รถบรรทกุ คนั นส้ี ามารถใช้สะพานนี้ได้หรือไม่ เพราะเหตใุ ด ครูอาจใช้การถาม - ตอบ เพ่ือให้ รถบรรทุกคนั นสี้ ามารถขึน้ สะพานนีไ้ ด้หรอื ไม่ เพราะเหตุใด นาำ้ หนกั 8,800 กโิ ลกรมั หรอื 8 ตนั 800 กโิ ลกรมั มากกวา่ นาำ้ หนกั 7 ตนั ดงั นน้ั รถบรรทกุ คนั นข้ี น้ึ สะพานนไ้ี มไ่ ด้ เพราะรถบรรทกุ มนี าำ้ หนกั รวมมากกวา่ 7 ตนั นกั เรียนเปรียบเทียบน้�ำ หนักของรถบรรทกุ การเปรียบเทยี บนาำ้ หนักเป็นตนั และกิโลกรัม สิง่ ท่ีมนี ้าำ หนักเป็นตัน กบั นำ้�หนักทก่ี �ำ หนดไว้ที่ปา้ ยกำ�หนดนำ้�หนกั รถ มากกวา่ จะหนกั กวา่ ถ้านา้ำ หนักเป็นตนั เทา่ กนั ส่ิงทมี่ ีนำา้ หนกั เป็น ดงั น้ี กโิ ลกรมั มากกวา่ จะหนกั กวา่ −− รถบรรทกุ หนกั เท่าไร นาำ้ หนกั รถบรรทกุ 8,800 กโิ ลกรมั ปา้ ยกาำ หนดนาำ้ หนกั ไว้ 7 ตนั หรอื 7,000 กโิ ลกรมั ดง้ั นน้ั รถบรรทกุ คนั นข้ี น้ึ สะพานนไ้ี มไ่ ด้ เพราะรถบรรทกุ มนี าำ้ หนกั มากกวา่ 7 ตนั การเปรียบเทยี บนาำ้ หนักอาจเปลย่ี นหน่วย ให้เป็นหน่วยเดยี วกนั แล้วนำามาเปรียบเทยี บกัน (8,800 กิโลกรมั ) ตอบคาำ ถาม −− ป้ายก�ำ หนดนำ�้ หนักรถไวเ้ ทา่ ไร 1 7,000 กโิ ลกรมั มากกว่าหรอื นอ้ ยกว่า 9 ตัน 500 กโิ ลกรมั นอ้ ยกว่า (7 ตัน) 2 5 ตัน 300 กโิ ลกรัม มากกว่าหรอื น้อยกวา่ 5,200 กโิ ลกรมั มากกวา่ −− จะรไู้ ด้อย่างไรว่า รถคนั น้สี ามารถ 124 | สถาบันส่งเสริมการสอนวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี ใชส้ ะพานน้ไี ด้หรอื ไม่ (เปรยี บเทยี บนำ�้ หนัก 8,800 กิโลกรัม กบั 7 ตัน) −− เปรยี บเทยี บนำ�้ หนกั 8,800 กิโลกรัม กับ 7 ตนั ไดอ้ ย่างไร (เปลย่ี นหนว่ ยน้ำ�หนกั กิโลกรัม เปน็ ตนั หรอื เปลี่ยนหนว่ ยน้�ำ หนักตนั เป็นกโิ ลกรมั ) −− น�ำ้ หนัก 8,800 กิโลกรมั เท่ากับกต่ี นั กี่กโิ ลกรัม (8 ตนั 800 กโิ ลกรัม) −− นำ�้ หนักรถ 8 ตัน 800 กิโลกรัม มากกว่าหรอื นอ้ ยกวา่ นำ�้ หนัก 7 ตนั ทปี่ ้ายก�ำ หนด (มากกวา่ ) หรืออาจเปลี่ยนหนว่ ยน�ำ้ หนกั ดังนี้ −− น�้ำ หนกั 7 ตัน เทา่ กับก่ีกิโลกรัม (7,000 กิโลกรมั ) −− นำ�้ หนัก 8,800 กิโลกรมั มากกวา่ หรือน้อยกว่า น�ำ้ หนัก 7,000 กโิ ลกรมั (มากกวา่ ) −− ดงั นน้ั รถบรรทกุ คนั น้สี ามารถใชส้ ะพานนีไ้ ด้หรอื ไม่ เพราะเหตใุ ด (ไมไ่ ด้ เพราะมีนำ�้ หนัก เกินจากทป่ี ้ายก�ำ หนดนำ�้ หนกั ไว้) ครูยกตวั อย่างการเปรียบเทียบน�ำ้ หนักทเ่ี ปน็ หน่วยตา่ งกนั เพิ่มเติมอีก 2 - 3 ตัวอย่าง เช่น นำ�้ หนัก 9 ตัน 780 กโิ ลกรัม มากกว่าหรือน้อยกวา่ น้ำ�หนัก 9,980 กิโลกรมั จากนนั้ ครแู ละนกั เรยี น ร่วมกันสรปุ เกีย่ วกบั การเปรยี บเทยี บนำ้�หนักที่เปน็ หนว่ ยต่างกนั ว่า การเปรยี บเทียบนำ้�หนักทมี่ ีหน่วย ตา่ งกันต้องเปลี่ยนหน่วยให้เป็นหนว่ ยเดียวกนั ก่อนแลว้ จงึ นำ�มาเปรียบเทยี บกนั เช่น ถา้ ตอ้ งการ เปรียบเทยี บนำ้�หนักท่มี หี น่วยน�้ำ หนกั เปน็ ตนั และกิโลกรมั กับน�ำ้ หนักที่มีหนว่ ยนำ�้ หนกั เป็นกิโลกรมั ตอ้ งเปลีย่ นหนว่ ยให้เปน็ หนว่ ยกโิ ลกรมั เหมอื นกัน สิ่งใดหนักกว่าส่งิ นัน้ จะมนี ำ้�หนักมากกวา่ หรอื 150 | สถาบันส่งเสริมการสอนวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี บทที่ 10 | การวัดนำ�้ หนัก คู่มอื ครูรายวชิ าพ้นื ฐานคณติ ศาสตร์ ช้ันประถมศึกษาปีท่ี 3 เลม่ 2 เปลีย่ นหนว่ ยใหเ้ ป็นตันและกิโลกรัมเหมือนกนั ส่งิ ใดมนี ำ�้ หนักเป็นตันมากกว่าจะหนกั กว่า ถา้ นำ้�หนกั เปน็ ตนั เทา่ กัน สิ่งใดมนี �้ำ หนักเปน็ กโิ ลกรัมมากกว่าจะหนกั กวา่ จากนนั้ ครใู ห้นักเรียนเปรียบเทียบ น้ำ�หนักทม่ี หี น่วยตา่ งกนั ในกรอบทา้ ยหนงั สือเรียนหนา้ 124 หนังสือเรยี นรายวชิ าพน้ื ฐาน | คณิตศาสตร์ ป.3 ครแู ละนกั เรียนรว่ มกันตรวจสอบความถูกตอ้ ง บทที่ 10 | การวัดน้าำ หนัก 3. ครูใหน้ กั เรียนช่วยกนั ตอบคำ�ถามเกีย่ วกบั 1 นา้ำ หนกั ของต้คู อนเทนเนอรท์ ี่ใช้บรรจสุ นิ คา้ การเปรยี บเทยี บน�ำ้ หนกั ทม่ี หี นว่ ยตา่ งกนั ตามหนงั สอื เรยี นหนา้ 125 ครอู าจใหน้ กั เรยี นทบทวนขอ้ สรปุ เกย่ี วกบั การเปรยี บเทยี บ ตู้คอนเทนเนอร์ นาำ้ หนัก น�ำ้ หนกั ท่มี หี น่วยตา่ งกันก่อนวา่ การเปรยี บเทียบนำ้�หนักที่มี A 2,850 กโิ ลกรมั หน่วยตา่ งกนั ตอ้ งเปลย่ี นหน่วยใหเ้ ป็นหนว่ ยเดยี วกนั ก่อนแล้วจงึ B น�ำ มาเปรียบเทยี บกนั C 28 ตนั 3 ตนั 100 กิโลกรัม ถ้าต้องการเปรียบเทยี บน�ำ้ หนกั ทม่ี ีหน่วยนำ�้ หนักเป็น ตอบคำาถาม
2 นาำ้ หนักแรกเกิดของสตั วช์ นดิ ต่าง ๆ สัตวช์ นดิ ตา่ ง ๆ นา้ำ หนัก สงิ โต 1,200 กรัม โลมา 9 กโิ ลกรัม 500 กรัม ววั 15 กโิ ลกรัม กิโลกรัมและกรัมกับน�ำ้ หนักท่ีมหี น่วยน�้ำ หนกั เป็นกรมั ต้อง ตอบคาำ ถาม เปลย่ี นหน่วยใหเ้ ปน็ หน่วยกรมั เหมือนกนั สง่ิ ใดหนักกวา่ สง่ิ นน้ั จะมนี ำ้�หนกั มากกวา่ หรือเปลย่ี นหนว่ ยใหเ้ ปน็ กิโลกรัมและกรมั 1) สัตวช์ นิดใดมนี ้ำาหนักแรกเกดิ น้อยทีส่ ุด สงิ โต
| 125สถาบันส่งเสริมการสอนวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี เหมือนกัน สิง่ ใดมีนำ้�หนกั เปน็ กโิ ลกรมั มากกว่าจะหนกั กวา่ ถ้านำ�้ หนักเปน็ กิโลกรมั เท่ากัน ส่งิ ใดมีน�้ำ หนกั เปน็ กรัมมากกว่าจะหนกั กว่า ถ้าต้องการเปรยี บเทยี บน้ำ�หนกั ทมี่ หี น่วยน�ำ้ หนักเป็นตนั และกิโลกรมั กบั นำ้�หนักทีม่ หี น่วย น�ำ้ หนกั เปน็ กโิ ลกรมั ตอ้ งเปลย่ี นหนว่ ยใหเ้ ปน็ หนว่ ยกโิ ลกรมั เหมอื นกนั สง่ิ ใดหนกั กวา่ สง่ิ นน้ั จะมนี �ำ้ หนกั มากกวา่ หรอื เปลย่ี นหนว่ ยใหเ้ ปน็ ตนั และกโิ ลกรมั เหมอื นกนั สง่ิ ใดมนี �ำ้ หนกั เปน็ ตนั มากกวา่ จะหนกั กวา่ ถ้าน้�ำ หนักเป็นตนั เท่ากนั สงิ่ ใดมนี ้�ำ หนกั เปน็ กโิ ลกรมั มากกว่าจะหนักกวา่ จากน้ันครูและนกั เรียน ร่วมกันตรวจสอบความถูกตอ้ ง การตรวจสอบความเขา้ ใจ หนงั สือเรยี นรายวชิ าพ้นื ฐาน | คณิตศาสตร์ ป.3 บทท ี่ 10 | การวัดนำ้าหนัก 4. ตรวจสอบความเขา้ ใจของนกั เรียนเปน็ รายบคุ คล โดยใหน้ กั เรียนบอกวา่ สิ่งใดเบาทีส่ ดุ และส่งิ ใดหนกั ทีส่ ุด ตรวจสอบความเข้าใจ ตามหนงั สอื เรยี นหน้า 126 ครูและนักเรยี นรว่ มกนั ตรวจสอบ ความถกู ต้องและสรุปสิ่งทไ่ี ด้เรียนรู้ 1 สิ่งใดเบาทีส่ ดุ ซอสหอยนางรม ซอสหอยนางรม ผงซักฟอก ขา้ วสาร 4,500 กรมั 8 กิโลกรัม 500 กรมั 20 กโิ ลกรัม รถจกั รยานยนต์ 2 ส่ิงใดหนักท่สี ุด รูปปน้ั ไดโนเสาร์ รถกระบะ รปู ปัน� ไดโนเสาร์ 1 ตัน 500 กโิ ลกรมั 10 ตนั 250 กิโลกรมั สงิ่ ท่ีไดเ้ รียนรู้ ส่งิ ท่ไี ด้เรยี นรู้ การเปรียบเทยี บนำ้�หนกั การเปรยี บเทียบน้ำาหนกั • ถา้ มหี น่วยต่างกนั ตอ้ งเปลี่ยนหนว่ ยให้เป็นหน่วย ถา้ มีหนว่ ยต่างกันตอ้ งเปล่ียนหนว่ ยใหเ้ ปน็ หนว่ ยเดียวกนั กอ่ น แล้วจึงนาำ มาเปรยี บเทียบกัน เดียวกนั ก่อนแลว้ จงึ นำ�มาเปรยี บเทียบกัน ถ้ามีหน่วยเป็นกิโลกรมั และกรมั สงิ่ ทีม่ ีนำ้าหนักเปน็ กโิ ลกรมั มากกว่าจะหนักกวา่ ถา้ นา้ำ หนักเป็นกโิ ลกรมั เทา่ กนั ส่งิ ทีม่ นี ำา้ หนกั เป็นกรัมมากกวา่ จะหนักกวา่ ถา้ มหี นว่ ยเปน็ ตนั และกโิ ลกรมั สง่ิ ทม่ี นี าำ้ หนกั เปน็ ตนั มากกวา่ จะหนกั กวา่ ถา้ นาำ้ หนกั เปน็ ตนั เทา่ กนั สง่ิ ทม่ี นี าำ้ หนกั เปน็ กโิ ลกรมั มากกวา่ จะหนกั กวา่ แบบฝึกหดั 10.6 126 | สถาบันส่งเสริมการสอนวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี | 151สถาบันส่งเสริมการสอนวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี คูม่ ือครรู ายวชิ าพืน้ ฐานคณติ ศาสตร์ บทที่ 10 | การวัดน�้ำ หนัก ชน้ั ประถมศึกษาปีที่ 3 เลม่ 2 • ถา้ มีหนว่ ยเปน็ กิโลกรมั และกรมั สงิ่ ที่มนี �้ำ หนกั เปน็ กิโลกรัมมากกวา่ จะหนกั กว่า ถ้าน�้ำ หนัก เป็นกิโลกรัมเทา่ กัน สิ่งทีม่ นี ำ�้ หนักเปน็ กรมั มากกว่าจะหนักกวา่ • ถา้ มีหนว่ ยเปน็ ตนั และกิโลกรมั ส่งิ ทีม่ นี �ำ้ หนกั เป็นตันมากกวา่ จะหนกั กว่า ถา้ นำ้�หนกั เป็นตัน เท่ากัน สิง่ ท่มี ีนำ้�หนักเป็นกโิ ลกรัมมากกว่าจะหนกั กวา่ จากนน้ั ให้นกั เรยี นท�ำ แบบฝึกหดั 10.6 หน้า 90 - 92 10.7 การบวกและการลบเกี่ยวกับน้�ำ หนัก (1 ชัว่ โมง) หนงั สือเรียนรายวชิ าพืน้ ฐาน | คณติ ศาสตร์ ป.3 จดุ ประสงค์ บทที่ 10 | การวัดนำา้ หนกั หาผลบวกและผลลบเกี่ยวกบั นำ้�หนกั ส่ือการเรยี นรู้ 10.7 การบวกและการลบเกี่ยวกบั นาำ้ หนัก −− บัตรโจทย์ พัฒนาความรู้ 2 ตัน บวก 1,750 กิโลกรมั เทา่ กบั เทา่ ไร 1,750 กโิ ลกรมั เท่ากบั 1 ตัน 750 กิโลกรมั แนวการจัดการเรยี นรู้ 2 ตนั บวก 1 ตัน ได้ 3 ตัน การพฒั นาความรู้ ดงั นน้ั 2 ตนั บวก 1 ตนั 750 กิโลกรมั เทา่ กบั 3 ตนั 750 กโิ ลกรมั 1. ครูทบทวนการบวกและการลบเกยี่ วกับนำ�้ หนกั แสดงวิธีหาคำาตอบ ดงั นี้ ท่ีเปน็ หน่วยเด่ียวและเปน็ หนว่ ยเดยี วกนั เชน่ วธิ ีทำา ตนั กโิ ลกรมั −− 2 ตนั บวก 1 ตนั เทา่ กับเทา่ ไร (3 ตัน) −− 500 กโิ ลกรมั ลบดว้ ย 150 กโิ ลกรมั เท่ากับ 2 0 + 1,750 กก. เท่ากับ 1 ตัน 750 กก. เท่าไร (350 กิโลกรัม) 1 750 −− 1,420 กรมั ลบดว้ ย 872 กรัม เทา่ กบั เท่าไร 3 750 (548 กรมั ) ตอบ ๓ ตนั ๗๕๐ กิโลกรมั ครทู บทวนการบวกเกย่ี วกบั น�ำ้ หนกั ทเ่ี ปน็ หนว่ ยผสม และเป็นหน่วยเดยี วกนั โดยส่มุ ให้นักเรยี นออกมาเขียน การหาผลบวกเกยี่ วกบั นำา้ หนักต้องนำานำ้าหนกั ท่เี ปน็ หนว่ ยเดียวกนั บวกกนั แสดงวิธหี าผลบวกบนกระดาน เชน่ แสดงวิธีหาคำาตอบ 1 5 กโิ ลกรมั 600 กรัม บวก 1,900 กรมั เทา่ กบั เท่าไร 2 3 ตัน 500 กิโลกรมั บวก 1 ตนั 500 กโิ ลกรัม เท่ากบั เท่าไร | 127สถาบันส่งเสริมการสอนวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี เฉลย 1 วธิ ที �ำ 2 วิธีทำ� กิโลกรมั กรมั ตนั กโิ ลกรัม 5 960000 + 3 550000 + 1 1 6 1500 4 1000 หรือ 7 500 หรอื 5 ตอบ ๗ กโิ ลกรมั ๕๐๐ กรัม ตอบ ๕ ตนั 152 | สถาบันส่งเสริมการสอนวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี บทที่ 10 | การวัดนำ�้ หนัก คูม่ ือครูรายวชิ าพื้นฐานคณติ ศาสตร์ ช้นั ประถมศกึ ษาปที ี่ 3 เลม่ 2 −− 20 กโิ ลกรัม 430 กรัม บวก 10 กิโลกรัม 120 กรัม เท่ากบั เทา่ ไร นักเรยี นอาจเขยี นแสดง วิธหี าผลบวก ได้ดงั นี้ กิโลกรัม กรมั 20 143200 + 10 550 30 ดงั น้นั 20 กโิ ลกรัม 430 กรัม บวก 10 กโิ ลกรมั 120 กรมั เทา่ กับ 30 กิโลกรมั 550 กรมั จากนั้นครูยกตัวอยา่ งการบวกเกีย่ วกับนำ้�หนกั ท่เี ปน็ หนว่ ยตา่ งกันและเป็นหน่วยผสม ตามหนังสือเรียนหน้า 127 เชน่ 2 ตัน บวก 1,750 กิโลกรัม เทา่ กับเท่าไร ครอู าจใชก้ ารถาม - ตอบ ใหน้ กั เรียนสังเกตวา่ หนว่ ยน�ำ้ หนกั เปน็ หนว่ ยเดยี วกนั หรือหน่วยต่างกนั ถ้าต้องการนำ�มาบวกกันต้อง เปล่ยี นหนว่ ยใหเ้ ป็นหน่วยเดยี วกันแลว้ นำ�จ�ำ นวนทเ่ี ปน็ หน่วยเดยี วกนั มาบวกกัน เชน่ ต้องเปล่ียน 2 ตนั เปน็ 2,000 กิโลกรมั แล้วน�ำ มาบวกกบั 1,750 กโิ ลกรัม ได้ 3,750 กโิ ลกรมั หรือ 3 ตัน 750 กโิ ลกรมั หรอื เปล่ียน 1,750 กโิ ลกรัม เป็น 1 ตนั 750 กิโลกรัม แลว้ จึงนำ�ไปบวกกับ 2 ตนั เขยี นแสดงวิธีหาคำ�ตอบไดด้ ังน้ี วธิ ที ำ� ตัน กโิ ลกรัม 2 7500 + 1 750 3 ตอบ ๓ ตัน ๗๕๐ กิโลกรัม ซ่งึ ในการสอนการบวกเก่ยี วกับน้ำ�หนกั ที่เป็นหนว่ ยตา่ งกนั นน้ั ครูอาจเน้นย้ำ�โดยการให้นักเรยี น หาค�ำ ตอบหลาย ๆ โจทย์ เพ่ือใหไ้ ด้ขอ้ สรปุ การบวกเกี่ยวกับน้�ำ หนัก ดงั นี้ ครตู ิดบตั รโจทย ์ −− 2 ตัน บวก 750 กิโลกรัม เท่ากับเท่าไร −− 2 ตนั บวก 1 ตัน 750 กโิ ลกรัม เทา่ กับเทา่ ไร −− 2 ตนั บวก 1,750 กโิ ลกรัม เทา่ กบั เท่าไร | 153สถาบันส่งเสริมการสอนวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี คมู่ อื ครูรายวิชาพ้นื ฐานคณิตศาสตร์ บทที่ 10 | การวัดน�ำ้ หนัก ช้นั ประถมศกึ ษาปที ี่ 3 เลม่ 2 แล้วใหน้ กั เรยี นรว่ มกันอภิปรายเกย่ี วกับวิธกี ารหาคำ�ตอบเปน็ กลุ่ม ครูให้แตล่ ะกลุ่มน�ำ เสนอ บนกระดาน และร่วมกนั สรุปวา่ ในการหาผลบวกเกยี่ วกบั น้ำ�หนัก ให้น�ำ น้ำ�หนกั หน่วยเดียวกนั บวกกัน ครูยกตวั อยา่ งการบวกเก่ยี วกับนำ้�หนักเพม่ิ เตมิ อีก 2 - 3 ตัวอย่าง แล้วใหน้ กั เรยี นช่วยกนั เขยี น |
600 ม ลล เมตร เท าก บก เซ นต เมตร
Urheberrechte © © 2024 frojeostern Inc.
